...
Een tentoonstelling van het gehalte zoals het Weense Kunsthistorisches Museum (KHM) in samenwerking met het Städel Museum van Frankfurt aanbiedt, zal je in je leven slechts enkele zeldzame keren kunnen aanschouwen. Niet minder dan 48 schilderijen (waarvan sommige van monumentale afmetingen) en 33 tekeningen van de kunstenaar worden er getoond samen met sculpturen uit de klassieke Oudheid en schilderijen en tekeningen van Titiaan, Tintoretto, Goltzius en anderen die Rubens hebben geïnspireerd. Het KHM beschikt zelf al over een uitgelezen verzameling met een aantal schilderijen van reusachtig formaat, zoals de Hemelvaart van Maria, Het Mirakel van Sint-Ignatius, De mirakels van Sint-Franciscus Xavier, De Heilige Familie en ga zo maar door. De grote musea in de wereld komen geregeld bij het KHM aankloppen voor bruiklenen en zijn dus wat graag bereid om hun eigen topstukken uit te lenen.Ecce Homo en de CentaurToch zijn het niet de grote altaarstukken die de meeste aandacht trekken. Dat zijn in de eerste plaats de mythologische werken zoals Venus en Adonis, Het Oordeel van Paris in drie versies aanwezig, De geketende Prometheus. Zeer interessant wordt het wanneer de expositie door vergelijkende studie aantoont hoe Rubens de voorbeelden die hij in Italië voor ogen kreeg, overnam en ging hergebruiken in een totaal andere context. Het mooiste voorbeeld is de Ecce Homo uit de Hermitage van Sint-Petersburg waarvoor Rubens de mosterd haalde bij een gebeeldhouwde Centaur uit de Hellenistische Tijd. De Knielende Venus uit Napels (1ste eeuw n.C.) heeft dan weer als voorbeeld gediend voor verschillende versies van Venus treurt om Adonis of De dood van Adonis met de drie Gratiën van de hand van Rubens. Dat laatste werk, afkomstig uit het Israël Museum in Jeruzalem, is overigens van een haast ondraaglijke schoonheid.Groot voorbeeld voor Rubens was ook de Italiaanse renaissance schilder Titiaan die een meester was in het afbeelden van het vrouwelijke naakt. Verscheidene tekeningen van Rubens zijn bekend waarbij hij figuren uit de schilderijen van Titiaan overneemt, bestudeert, schetst om ze later eventueel te hergebruiken. De schilderijen van Danae die door een gouden regen door Jupiter bevrucht wordt, maakten grote indruk op Rubens. Maar het is een ander werk van Titiaan waaraan hij hommage brengt, met name Het meisje met de pels dat model heeft gestaan voor het portret van Helena Fourment, beter bekend als Het pelsken. Ook de slapende nimf die Titiaan vaak opvoert was een kolfje naar de hand van Rubens.Mythologie als alibiHet niveau van deze expositie ligt zeer hoog. Het is een plezier voor het oog om zoveel topstukken van Rubens samen te zien in een verrassende context. De Vier Rivieren van het Paradijs en de Venus Frigida (uit Antwerpen), Het Feest van Venus en de Verering van Venus en bovenal de drie versies van Het oordeel van Paris die uit drie beeldschone godinnen, met name Venus, Juno en Minerva, de mooiste moet aanduiden. De mythologie was voor Rubens een dankbaar alibi om het vrouwelijke naakt te bestuderen en te sublimeren. Met dank aan de schilders van de Italiaanse renaissance.Superstar des Barock PP Rubens. Kraft der Verwandlung. Tot 21 januari 2018 in het Kunsthistorisches Museum, Wenen. Open van dinsdag t/m zondag van 10u tot 18u (donderdag tot 21u). www.khm.atReizen naar Wenen:www.vienna.info - www.austria.info