Vandaag 30 juni viert de Congolese gemeenschap 62 jaar onafhankelijkheid. Vandaag viert kunstenaar David Katshiunga zijn intrede in het Federaal Parlement. Hij stelt er tien werken tentoon die op dit scharniermoment inzake de relaties tussen het officiële België en Congo doen nadenken over de relatie russen de twee landen, over kolonisatie en dekolonisatie, over verleden en toekomst.
Symbolischer kan het haast niet. De vernissage van de tentoonstelling had op de verjaardag van de Congolese onafhankelijkheid plaats in het Federaal Parlement, met onder de aanwezigen een aantal notoire parlementsleden en een grote groep familieleden, vrienden en kennissen van de kunstenaar uit de Congolese diaspora. Verzameld rond de tentoonstelling 'Authenticité' die een jaar eerder in Antwerpen in de Sint-Augustinuskerk bij Amuz te zien was. De locatie in het Federale Parlement, het hart van de Belgische politiek, geeft de expo nog meer symbolische geladenheid.
Ku Klux Klan
De getoonde werken zijn gebaseerd op fragmenten uit het boek Dochter van de dekolonisatie, van de hand van Nadia Nsayi, gekoppeld aan de eigen ervaringen van de kunstenaar die op 6-jarige leeftijd met zijn familie naar België kwam. Het werk KKK stelt de drie K's voor uit het boek van Nsayi, met name Koning, Kerk en Kapitaal, de pijlers waarop de Belgische heerschappij in Congo berustte. Maar tegelijk staan de 3 K's voor de Ku Klux Klan, de gewelddadige organisatie in de VS die het racisme predikte.
Katshiunga haalt ook vergeten elementen uit de geschiedenis naar boven. Het werk De 7 doden van Antwerpen bestaat uit 7 portretten van onherkenbare gezichten die de 7 slachtoffers voorstellen die in 1894 tijdens de Wereldtentoonstelling in Antwerpen de mensenzoo waarin ze tentoongesteld werden niet overleefden. Ze waren tussen 17 en 31 jaar. Het schilderij De Vergetenen grijpt eveneens naar de keel: het beeldt gesneuvelde Congolese soldaten af die tijdens WOI met het Belgische leger vochten, maar in de vergeetput van de geschiedenis terecht kwamen. Er bestaan geen portretten van hen, alleen hun namen zijn bekend.
Toch zit er ook een hoop in de werken van Katshiunga. Het portret Moseka bijvoorbeeld stelt een jonge Congolese dame voor, in al haar schoonheid, in al haar fierheid. Net als het portret van de schrijfster Nadia Nsayi dat een vrouw toont die strijdvaardig aan haar identiteit timmert.
Prinses Elisabeth
Hulde brengt Katshiunga aan Patrice Lumumba die hij niet portretteert in een westers kostuum. Hij behoudt wel de vlinderdas, maar is getooid in een Congolese outfit, waarvan we de kleuren moeten raden. Dokter en Novelprijswinnaar Denis Mukwege beeldt hij af als een reus maar in een gerafeld chirurgisch pak. Wie kan er ongeschonden blijven als hij getuige is van zoveel misdaden en martelingen?
Katshiunga werkt uitsluitend in zwart-wit, met daartussen alle grijstinten, wat zijn verhalen over wit en zwart nog versterkt. Hij is een meester in de portretkunst en verstaat ook de kunst om het gezicht te doen vervagen in anonimiteit. Voortdurend balanceren zijn schilderijen op tegengestelde gevoelens.
Het meest hoopvolle werk draagt als titel Saksen-Coburg. Het stelt de jonge prinses Elisabeth voor die een Congolees wit beschilderd masker voorhoudt als symbool voor de koloniale erfenis van ons land en daarachter met één oog komt piepen. Slaagt de eerste vrouwelijke troonopvolgster er later in de wonden verder te helen?
Het feit dat deze serie werken van David Katshiunga te zien is in het Federaal Parlement is op zich al een heel sterk en positief signaal. De vernissage eindigde dan ook met een feestelijk tintje en een live uitvoering van Indépendance Cha Cha.
David Katshiunga, Autenticité. Tot 14 juli in het Federaal Parlement, Leuvense Weg 13, Brussel. Tijdsloten 10-11, 12.30-13.30, 14.15-15.15. Gesloten tijdens het weekend en op donderdag. Reserveren via katshiunga.com
Symbolischer kan het haast niet. De vernissage van de tentoonstelling had op de verjaardag van de Congolese onafhankelijkheid plaats in het Federaal Parlement, met onder de aanwezigen een aantal notoire parlementsleden en een grote groep familieleden, vrienden en kennissen van de kunstenaar uit de Congolese diaspora. Verzameld rond de tentoonstelling 'Authenticité' die een jaar eerder in Antwerpen in de Sint-Augustinuskerk bij Amuz te zien was. De locatie in het Federale Parlement, het hart van de Belgische politiek, geeft de expo nog meer symbolische geladenheid.Ku Klux KlanDe getoonde werken zijn gebaseerd op fragmenten uit het boek Dochter van de dekolonisatie, van de hand van Nadia Nsayi, gekoppeld aan de eigen ervaringen van de kunstenaar die op 6-jarige leeftijd met zijn familie naar België kwam. Het werk KKK stelt de drie K's voor uit het boek van Nsayi, met name Koning, Kerk en Kapitaal, de pijlers waarop de Belgische heerschappij in Congo berustte. Maar tegelijk staan de 3 K's voor de Ku Klux Klan, de gewelddadige organisatie in de VS die het racisme predikte.Katshiunga haalt ook vergeten elementen uit de geschiedenis naar boven. Het werk De 7 doden van Antwerpen bestaat uit 7 portretten van onherkenbare gezichten die de 7 slachtoffers voorstellen die in 1894 tijdens de Wereldtentoonstelling in Antwerpen de mensenzoo waarin ze tentoongesteld werden niet overleefden. Ze waren tussen 17 en 31 jaar. Het schilderij De Vergetenen grijpt eveneens naar de keel: het beeldt gesneuvelde Congolese soldaten af die tijdens WOI met het Belgische leger vochten, maar in de vergeetput van de geschiedenis terecht kwamen. Er bestaan geen portretten van hen, alleen hun namen zijn bekend.Toch zit er ook een hoop in de werken van Katshiunga. Het portret Moseka bijvoorbeeld stelt een jonge Congolese dame voor, in al haar schoonheid, in al haar fierheid. Net als het portret van de schrijfster Nadia Nsayi dat een vrouw toont die strijdvaardig aan haar identiteit timmert.Prinses ElisabethHulde brengt Katshiunga aan Patrice Lumumba die hij niet portretteert in een westers kostuum. Hij behoudt wel de vlinderdas, maar is getooid in een Congolese outfit, waarvan we de kleuren moeten raden. Dokter en Novelprijswinnaar Denis Mukwege beeldt hij af als een reus maar in een gerafeld chirurgisch pak. Wie kan er ongeschonden blijven als hij getuige is van zoveel misdaden en martelingen?Katshiunga werkt uitsluitend in zwart-wit, met daartussen alle grijstinten, wat zijn verhalen over wit en zwart nog versterkt. Hij is een meester in de portretkunst en verstaat ook de kunst om het gezicht te doen vervagen in anonimiteit. Voortdurend balanceren zijn schilderijen op tegengestelde gevoelens.Het meest hoopvolle werk draagt als titel Saksen-Coburg. Het stelt de jonge prinses Elisabeth voor die een Congolees wit beschilderd masker voorhoudt als symbool voor de koloniale erfenis van ons land en daarachter met één oog komt piepen. Slaagt de eerste vrouwelijke troonopvolgster er later in de wonden verder te helen?Het feit dat deze serie werken van David Katshiunga te zien is in het Federaal Parlement is op zich al een heel sterk en positief signaal. De vernissage eindigde dan ook met een feestelijk tintje en een live uitvoering van Indépendance Cha Cha.David Katshiunga, Autenticité. Tot 14 juli in het Federaal Parlement, Leuvense Weg 13, Brussel. Tijdsloten 10-11, 12.30-13.30, 14.15-15.15. Gesloten tijdens het weekend en op donderdag. Reserveren via katshiunga.com