...

The Royal Academy of Arts blikt met een overdonderend overzicht terug op deze 15 jaren van revolutionaire kunst in de jonge Sovjetunie. Russian Art 1917-1932 is zonder twijfel een van de grote exposities van dit voorjaar. In alle kunsttakken werd resoluut gekozen voor moderniteit: van beeldende kunsten tot architectuur, van film tot muziek, en niet te vergeten de prachtige affiches.Russische kunstenaars als Malevitsj, Chagall, Kandinsky en Tatlin behoorden tot de grote vernieuwers van hun tijd, met in hun spoor tientallen geestgenoten die eveneens in het Londense museum worden opgevoerd. Opvallende vaststelling is de breuk tussen twee strekkingen in de beeldende kunsten. Enerzijds was er de drang naar abstractie bij kunstenaars als Malevitsj, Kandinsky en anderen. Daarnaast ontwikkelde zich een stroming die zijn heil zocht in een socialistische variant van de figuratieve expressionistische kunst, waarin het revolutionaire arbeidersvolk en de technologische vernieuwingen verheerlijkt werden.Grote ZuiveringUitgangspunt van de expositie in de Royal Academy is een tentoonstelling die plaats had in 1932, gelijktijdig in het Russische Staatsmuseum in Sint-Petersburg en de Staatsgalerie Tretiakov in Moskou. Deze tentoonstelling bood een totaaloverzicht van de nieuwe kunst die de Sovjetunie in de eerste 15 jaren na de Revolutie voortbracht. Lenin en Stalin vormen een rode draad in dit snel evoluerende artistieke landschap. De expositie was het hoogtepunt, maar tegelijk het eindpunt van de Russische avant-gardekunst. Grote blikvanger was Kazimir Malevitsj van wie 30 schilderijen werden getoond, die vandaag allemaal weer in Londen te zien zijn.Voor Stalin was dit erover. Voortaan legde hij de kunsten strikte regels op. De Russische kunst zou figuratief zijn of niet zijn. In de ogen van Stalin had kunst uitsluitend tot doel de politieke idealen van de Sovjet-Unie en van zijn leider te ondersteunen en te bewieroken. In de kunst duldde hij alleen nog een socialistisch realisme, met lachende boeren en vrolijke arbeiders die bouwden aan een nieuwe wereld. Het lamleggen van de kunst en de intelligentsia zou uiteindelijk resulteren in de Grote Zuivering van 1936-1938 waarbij duizenden artiesten, filosofen, schrijvers, componisten, maar ook ingenieurs, economisten en artsen de dood werden ingejaagd.Revolution: Russian Art 1917-1932. Tot 17 april in de Royal Academy of Arts, Londen. (U) Piccadilly Circus. Open alle dagen van 10u tot 18u (vrijdag tot 22u). www.royalacademy.org.uk