De levenskracht van muziek

Zelf heeft Eliane Rodrigues ongeveer 60 pianoconcerto's op haar repertoire-lijst staan. "Ik ben in Brazilië, dicht bij de zee, normaal en gezond opgegroeid", vertelt ze met de glimlach. "Ik herinner me dat ik als kleuter al doorhad hoe piano en muziek werkten. Mijn moeder die balletdanseres was, zorgde voor een privélerares. Op mijn zesde speelde ik het pianoconcerto in D groot van Haydn met orkest en even later Mozarts nr. 23 (K488). De pianoconcerto's van Chopin volgden pas op mijn twaalfde. (lacht)"Op haar achttiende vond haar leraar dat ze klaar was voor de vermaarde Van Cliburn-wedstrijd in de V.S. "Daar voelde ik mij pas voor het eerst een vreemdeling", herinnert Eliane Rodrigues zich nog levendig. "Ik heb er de Special Prize van de Jury gewonnen en begreep niet eens wat voor prijs dat precies was. En ook met het heel vriendelijke gastgezin kon ik niet praten. Vanaf toen was het niet eens mijn grote droom om concertpianiste te worden. Ik wilde me vooral als mens ontwikkelen omdat ik voelde dat ik tekort kwam. Mijn leraar dacht dat het daarom nuttig was om aan een wedstrijd in Europa deel te nemen. In ben met 14 dollar in België aangekomen. Dankzij de mensen van Kiwanis die me toen hebben geholpen kon ik bij Jacques Detiège in Antwerpen piano studeren. Het was heel bijzonder om zo veel vertrouwen, maar ook wat geld en spullen te krijgen. Na een jaar heb ik hen alles kunnen terugbetalen."In 1983 werd Eliane Rodrigues vijfde laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd. Ondertussen is ze ook ruim 20 jaar docent aan het Conservatorium van Antwerpen. "Door de nieuwe media is de wereld ondertussen veel kleiner geworden", vertelt de Braziliaanse. "Ook ik heb die nieuwe mogelijkheden ontdekt. Zo kreeg ik al aanbiedingen om via webcam les te geven. En dankzij een filmpje over mij dat viraal gegaan is - toen het pedaal van haar piano stuk was tijdens een concert in Rotterdam bleef Eliane Rodrigues tijdens het wisselen van piano met de nodige humor verder spelen - heb ik zopas een nieuw platencontract kunnen afsluiten. Een negatieve evolutie die ik wel opmerk, is dat jonge pianisten steeds vaker klonen van hun idolen willen worden. Op zich is imiteren niet verkeerd. Maar als uitvoerder probeer je, als een psycholoog, de componist en de partituur te begrijpen, met gevoel voor schoonheid en evenwicht. Zijn emoties moet je naar het publiek brengen, zonder daarbij je eigen stem te verliezen."Eind december zit Eliane Rodrigues twee keer samen met haar dochter Nina achter de piano op het podium. En dat beloven echt wel bijzondere optredens te worden."Mijn dochter is toen ze twee en een half jaar was in een vijver terecht gekomen", vertelt Eliane Rodrigues. "Na 20 minuten hebben we haar gevonden. Ze heeft bijna twee maanden in een diepe coma gelegen en daarna in een subcoma. In die periode heeft ze verscheidene keren een hartstilstand gehad. De beslissing om de beademing niet stop te zetten, is de belangrijkste van mijn leven gebleken. Om haar wakker te maken vroeg de dokter me om raad. Ik ging te rade bij Mozart. Tijdens mijn zwangerschap had ik vaak Mozarts pianoconcerto K414 gespeeld. Een hele dag heb ik Mozart gespeeld en mijn dochter is uit haar coma ontwaakt. Zo heb ik de enorme kracht van muziek mogen ervaren.""Nina heb ik nooit willen forceren om in mijn voetsporen te treden", vervolgt Eliane ontroerd, "maar op haar veertiende wilde ze toch piano spelen. Ze heeft op korte tijd heel veel geleerd en is naar het Conservatorium gegaan waar ze haar master-diploma behaald heeft. Ze doet nu muziek-projecten voor kinderen van 2 tot 5 jaar. Zopas hebben we daarvoor samengewerkt in het Middelheimziekenhuis, de plek waar zij destijds gehospitaliseerd was. Op 17 december speel ik tijdens een Kerstconcert in deSingel, samen met haar, voor het eerst het pianoconcerto van Mozart waar ze mee ontwaakt is."Ook Thomas Vanderveken zal tijdens hetzelfde concert optreden. Eliane Rodrigues was zijn lerares, letterlijk zijn linkerhand, tijdens de tv-reeks Thomas speelt het hard. "Ik vind het heel mooi dat Canvas Thomas de kans heeft geboden om zijn droom te realiseren", antwoordt Eliane Rodrigues. "De regisseur heeft er ook voor gezorgd dat het allemaal niet te technisch werd en dat het brede publiek toch een glimp van de muziekwereld kon opvangen. Naast discipline komen ook andere aspecten, zoals het trainen van het geheugen en omgaan met stress, aan bod. Het is ook heel goed dat er een wedstrijd aan dit project verbonden was, waaraan honderden jongeren hebben deelgenomen. De winnares, de 13-jarige violiste Hanne Dauwe, is een knappe muzikante. Daarom vind ik dit een heel oprecht en een warm project."