In 2010 maakte dokter Emsens voor het eerste kennis met de Himalaya-regio in Nepal. "De schuld van dokter Jacques Lampaert, een geriater uit Sijsele die me maar bleef bestoken met zijn verhalen over trekkings in Nepal", lacht Lucas Emsens. Vijf jaar later trok hij met zijn vrouw en vrienden naar het onherbergzame Bhutan, "dat land is de uitvinder van het Bruto Nationaal Geluk, als tegenhanger van het BNP! En dat zal je geweten hebben".

Onze reiziger in Bhutan

Dokter Lucas Emsens (64), was specialist algemeen inwendige ziekten, geriatrie en endocrinologie aan de campussen Knokke en Blankenberge van AZ Zeno. Nu alleen nog algemeen inwendige ziekten en endocrinologie.

dr. Lucas Emsens
dr. Lucas Emsens

"Reizen, dat is voor mij op stap gaan met een lokale gids, met een lokale chauffeur, de 'couleur locale' van het onderweg halt houden bij gewone mensen, een eenvoudige overnachting, de lokale maaltijd, de ontmoeting van mens tot mens... Daarvoor doe ik het. Reizen betekenen de grootste hap uit ons budget. Aan een grote auto of andere luxe kan ik geen geld uitgeven."

Koningshuis en boeddhisme

Bhutan is nog maar sedert luttele jaren open voor toeristen. Het was lange tijd een van de meest gesloten landen van de wereld. "Het land wordt geschraagd door twee elementen. Enerzijds heb je het koningshuis dat alomtegenwoordig is. De vorige koning is gehuwd met 4 vrouwen, 4 zussen bovendien, en die zie je overal afgebeeld. Anderzijds is er het boeddhisme waarvan het dagelijkse leven doordrongen is. Koningshuis en godsdienst zijn sterk met elkaar verweven. Iedere provincie heeft zijn dzong, en kanjer van een complex in kenmerkende architectuur, waar godsdienst en staat, klooster en staatsadministratie onder één dak zitten. Steden heb je nauwelijks in Bhutan. De hoofdstad Thimpu is ongeveer de enige stad die naam waardig. Volgens de Oeso is Bhutan één van de armste landen ter wereld, maar tegelijk gaat het land er prat op om de uitvinder te zijn van het Bruto Nationaal Geluk. En dat merk je ook als je nader kennis maakt met de lokale bevolking."

World Happiness Report

Bhutan is de uitvinder van het Bruto Nationaal Geluk. In 1972 voerde de voormalige koning van Bhutan, Jigme Singye Wangchuck, de term in als reactie op de kritiek op de slechte economie van zijn land. Of de factor geluk die de koning propageerde te maken had met het feit dat hij gelijktijdig met vier zussen in het huwelijk trad, laten we in het midden.

Volgens koning Jigme Singye Wangchuck was het nationale geluk belangrijker dan het nationale product. Materiële vooruitgang is alleen een verbetering als die gekoppeld is aan spirituele vooruitgang. Gezondheid, opleidingsniveau en tevredenheid van de bevolking zijn even belangrijk, zo niet belangrijker dan het Bruto Nationaal Product.

Die filosofie leidde bij de Verenigde Naties tot een jaarlijks World Happiness Report. Dat die lijst wordt aangevoerd door de Scandinavische landen mag nauwelijks een verrassing heten. In 2017 bestaat de top 5 uit Noorwegen, Denemarken, IJsland, Zwitserland, Finland. België tikt aan op een verdienstelijke 17de plaats op 155 landen. Merkwaardig genoeg scoort Bhutan slechts zeer matig en moet het vrede nemen met een 97ste plaats.

Het BNG is gebaseerd op vier pijlers: duurzame sociaaleconomische ontwikkeling, bevordering van culturele waarden, behoud van natuurlijk milieu, goed bestuur van ondernemingen. Zowaar verrassend moderne principes voor een land dat zo sterk aan tradities vasthoudt. "Het land is heel gesloten en homogeen, maar daar voelen ze zich blijkbaar gelukkig mee." Om het land te bereizen moet je een hoge dagprijs of royalty van 250 dollar betalen en dat geld wordt door de Bhutaanse overheid besteed aan onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur.

Hoffelijke bevolking

In Bhutan wordt met man en macht gewerkt om de wegeninfrastructuur te verbeteren en de minder goed toegankelijke gebieden voor verkeer te ontsluiten. Maar om zoveel mogelijk contact te hebben met de lokale bevolking zoekt Lucas Emsens wanneer maar mogelijk de onbetreden paden op, waar je af en toe nog een muilezel tegenkomt. "O wee als je een muilezel kruist. Je moet altijd de kant van de bergwand kiezen, zo niet riskeer je door het lastdier de diepte te worden ingeduwd. Hoffelijkheid kennen die dieren niet!"

Dat onhoffelijke gedrag van de lastdieren wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de vriendelijkheid van de Bhutanen. "De leukste ontmoetingen hadden we op de enkele kleine trektochtjes die we deden en die ons brachten in onooglijk kleine dorpjes en soms tot bij de mensen thuis. Als je 's avonds arriveert in de kleine pensions waar je de nacht zal doorbrengen, word je telkens bijzonder gastvrij en warm onthaald. De mensen doen er alles voor om je te verwennen: met het beste voedsel dat ze in huis hebben schotelen ze u een heerlijke maaltijd voor. Hun keuken is echt wel heel lekker, als je tenminste enige ervaring hebt met pepers en andere pigmenten. De mensen zijn ook nieuwsgierig en ze willen echt alles van je weten, waar je vandaan komt, wat je doet, hoe het met de kinderen gaat... Dat gebeurt in gebrekkig Engels, soms gewoon met gebaren, dat werkt ook. Zo merk je dat ze eigenlijk heel erg weinig weten van de buitenwereld. Vragen als 'Waar ligt Europa?', 'Hoe veel dagen reizen is dat?' Hoewel je dan plots verneemt dat ze een zoon of een dochter hebben die in Londen studeert. Door zo te reizen kom je echt in contact met de lokale bevolking, en dat is zeer verrijkend. Het helpt om je oogkleppen af te nemen. Reizen in zo'n land zet al je referenties op losse schroeven. Dat zijn ontmoetingen die aan je ziel kleven. En daar doe je het toch voor..."

In de achterafstraatjes

De grote tempels en bezienswaardigheden staan eveneens op het programma van Lucas Emsens. "Maar evenzeer een lokaal festival waar we dan als enige Europeanen het schouwspel meemaken. Dat gaat steeds gepaard met boogschieten, de nationale sport van Bhutan. Of we maken een wandeling op de lokale markt en in de kleine achterafstraatjes waar je de vrouwen ziet weven en stikken of rijst stampen, waar mannen met een vuur van stro potten bakken, waar handgeschept papier te drogen ligt, waar kinderen in een hoekje in hun schoolboeken zitten te lezen. Want naar school gaan doen ze blijkbaar allemaal. Dat ze gelukkig zijn meet je af aan hun lachende gezichtjes."

Bhutan is volgens dokter Emsens toch wel erg verschillend van Nepal. Als je in Kathmandu landt word je overvallen door een immense drukte en lawaai, dat tref je nergens aan in Bhutan waar een vredige kalmte heerst. Nepalezen leunen eerder aan bij India, Bhutan doet dan weer denken aan Mongolië of Mantsjoerije. Hoe twee Himalayalanden totaal verschillend kunnen zijn. Bhutan is een beklijvende ervaring en je voelt het aan als een voorrecht om een van de weinigen te zijn die daar kan van proeven."

Meer info over reizen in de Himalaya: www.myhimalaya.be

In 2010 maakte dokter Emsens voor het eerste kennis met de Himalaya-regio in Nepal. "De schuld van dokter Jacques Lampaert, een geriater uit Sijsele die me maar bleef bestoken met zijn verhalen over trekkings in Nepal", lacht Lucas Emsens. Vijf jaar later trok hij met zijn vrouw en vrienden naar het onherbergzame Bhutan, "dat land is de uitvinder van het Bruto Nationaal Geluk, als tegenhanger van het BNP! En dat zal je geweten hebben"."Reizen, dat is voor mij op stap gaan met een lokale gids, met een lokale chauffeur, de 'couleur locale' van het onderweg halt houden bij gewone mensen, een eenvoudige overnachting, de lokale maaltijd, de ontmoeting van mens tot mens... Daarvoor doe ik het. Reizen betekenen de grootste hap uit ons budget. Aan een grote auto of andere luxe kan ik geen geld uitgeven."Koningshuis en boeddhismeBhutan is nog maar sedert luttele jaren open voor toeristen. Het was lange tijd een van de meest gesloten landen van de wereld. "Het land wordt geschraagd door twee elementen. Enerzijds heb je het koningshuis dat alomtegenwoordig is. De vorige koning is gehuwd met 4 vrouwen, 4 zussen bovendien, en die zie je overal afgebeeld. Anderzijds is er het boeddhisme waarvan het dagelijkse leven doordrongen is. Koningshuis en godsdienst zijn sterk met elkaar verweven. Iedere provincie heeft zijn dzong, en kanjer van een complex in kenmerkende architectuur, waar godsdienst en staat, klooster en staatsadministratie onder één dak zitten. Steden heb je nauwelijks in Bhutan. De hoofdstad Thimpu is ongeveer de enige stad die naam waardig. Volgens de Oeso is Bhutan één van de armste landen ter wereld, maar tegelijk gaat het land er prat op om de uitvinder te zijn van het Bruto Nationaal Geluk. En dat merk je ook als je nader kennis maakt met de lokale bevolking."Het BNG is gebaseerd op vier pijlers: duurzame sociaaleconomische ontwikkeling, bevordering van culturele waarden, behoud van natuurlijk milieu, goed bestuur van ondernemingen. Zowaar verrassend moderne principes voor een land dat zo sterk aan tradities vasthoudt. "Het land is heel gesloten en homogeen, maar daar voelen ze zich blijkbaar gelukkig mee." Om het land te bereizen moet je een hoge dagprijs of royalty van 250 dollar betalen en dat geld wordt door de Bhutaanse overheid besteed aan onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur. Hoffelijke bevolkingIn Bhutan wordt met man en macht gewerkt om de wegeninfrastructuur te verbeteren en de minder goed toegankelijke gebieden voor verkeer te ontsluiten. Maar om zoveel mogelijk contact te hebben met de lokale bevolking zoekt Lucas Emsens wanneer maar mogelijk de onbetreden paden op, waar je af en toe nog een muilezel tegenkomt. "O wee als je een muilezel kruist. Je moet altijd de kant van de bergwand kiezen, zo niet riskeer je door het lastdier de diepte te worden ingeduwd. Hoffelijkheid kennen die dieren niet!"Dat onhoffelijke gedrag van de lastdieren wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de vriendelijkheid van de Bhutanen. "De leukste ontmoetingen hadden we op de enkele kleine trektochtjes die we deden en die ons brachten in onooglijk kleine dorpjes en soms tot bij de mensen thuis. Als je 's avonds arriveert in de kleine pensions waar je de nacht zal doorbrengen, word je telkens bijzonder gastvrij en warm onthaald. De mensen doen er alles voor om je te verwennen: met het beste voedsel dat ze in huis hebben schotelen ze u een heerlijke maaltijd voor. Hun keuken is echt wel heel lekker, als je tenminste enige ervaring hebt met pepers en andere pigmenten. De mensen zijn ook nieuwsgierig en ze willen echt alles van je weten, waar je vandaan komt, wat je doet, hoe het met de kinderen gaat... Dat gebeurt in gebrekkig Engels, soms gewoon met gebaren, dat werkt ook. Zo merk je dat ze eigenlijk heel erg weinig weten van de buitenwereld. Vragen als 'Waar ligt Europa?', 'Hoe veel dagen reizen is dat?' Hoewel je dan plots verneemt dat ze een zoon of een dochter hebben die in Londen studeert. Door zo te reizen kom je echt in contact met de lokale bevolking, en dat is zeer verrijkend. Het helpt om je oogkleppen af te nemen. Reizen in zo'n land zet al je referenties op losse schroeven. Dat zijn ontmoetingen die aan je ziel kleven. En daar doe je het toch voor..."In de achterafstraatjesDe grote tempels en bezienswaardigheden staan eveneens op het programma van Lucas Emsens. "Maar evenzeer een lokaal festival waar we dan als enige Europeanen het schouwspel meemaken. Dat gaat steeds gepaard met boogschieten, de nationale sport van Bhutan. Of we maken een wandeling op de lokale markt en in de kleine achterafstraatjes waar je de vrouwen ziet weven en stikken of rijst stampen, waar mannen met een vuur van stro potten bakken, waar handgeschept papier te drogen ligt, waar kinderen in een hoekje in hun schoolboeken zitten te lezen. Want naar school gaan doen ze blijkbaar allemaal. Dat ze gelukkig zijn meet je af aan hun lachende gezichtjes."Bhutan is volgens dokter Emsens toch wel erg verschillend van Nepal. Als je in Kathmandu landt word je overvallen door een immense drukte en lawaai, dat tref je nergens aan in Bhutan waar een vredige kalmte heerst. Nepalezen leunen eerder aan bij India, Bhutan doet dan weer denken aan Mongolië of Mantsjoerije. Hoe twee Himalayalanden totaal verschillend kunnen zijn. Bhutan is een beklijvende ervaring en je voelt het aan als een voorrecht om een van de weinigen te zijn die daar kan van proeven."Meer info over reizen in de Himalaya: www.myhimalaya.be