Corticosteroïden zijn al meer dan 70 jaar een pijler bij de behandeling van reumatische aandoeningen. Ze veroorzaken echter veel bijwerkingen op lange termijn en daarom is het wenselijk geen corticosteroïden voor te schrijven of ten minste de dosering ervan te verlagen.
...
Een sessie op 17 november ging over wat je daarvoor kunt doen of overwegen. Professor John Stone (Harvard) heeft het gehad over vasculitis. "Dankzij nieuwe geneesmiddelen zoals avacopan kunnen we minder corticosteroïden voorschrijven. Er lopen studies bij patiënten met vasculitis om de toxiciteit van corticosteroïden te meten, niet alleen bij ANCA-geassocieerde vasculitis, maar ook bij arteriitis temporalis (reuscelarteriitis). Wat lupus erythematodes disseminatus (LED) betreft, herinnerde professor Michelle Petri (Johns Hopkins) eraan dat cohortonderzoeken hebben uitgewezen dat prednison direct of indirect verantwoordelijk is voor 80% van de irreversibele organische letsels bij LED en dat de EULAR-richtlijnen van 2023 nieuwe richtlijnen voor de behandeling van LED bevatten. Ze raden aan een onderhoudstherapie met prednison te beperken tot hoogstens 5 mg/d en vroeg te starten met biologische geneesmiddelen en/of immunosuppressiva. "Als je corticosteroïden moet gebruiken, wijzen onze gegevens erop dat triamcinolon im en/of infusen van methylprednisolon vrij veilig zijn." Bij reumatoïde artritis lijken de zaken wat complexer te zijn, zoals professor Beth Wallace (Universiteit van Michigan) heeft uitgelegd, want "langdurige toediening van corticosteroïden in een lage dosering werkt, en in geval van een relaps hebben we nog geen alternatief op korte termijn voor corticosteroïden. De doelstelling op lange termijn moet evenwel zijn: de RA in een vroeg stadium herkennen en snel een agressieve behandeling met DMARD's starten om de therapeutische doelstellingen te verwezenlijken." Borstvoeding is veilig, een zwangerschap niet Dr. Sabrina Hamroun (Hôpital Cochin, Parijs) heeft de meta-analyse gepresenteerd die haar internationale groep heeft uitgevoerd over de effecten van corticosteroïden bij zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven en reumatoïde artritis hebben, teneinde die informatie te bezorgen aan de EULAR. In de literatuur hebben ze 21 artikels gevonden betreffende 8.777 zwangerschappen en 5 artikels betreffende patiënten die borstvoeding gaven. Het aantal miskramen bedroeg 9,4%, het aantal ernstige aangeboren misvormingen 5,2%, mors in utero 2,3%, laag geboortegewicht 22,2% en vroeggeboorte 18,2%. Na correctie voor vertekenende factoren bedroeg de hazard ratio van vroeggeboorte 1,53 (95% BI: 0,98-2,37). Bovendien blijkt dat effect dosisafhankelijk te zijn. De cijfers over borstvoeding waren geruststellender. Er worden zeer kleine hoeveelheden corticosteroïden in de moedermelk teruggevonden. In één van de studies is geen enkele bijwerking gerapporteerd bij de baby's die gedurende 3-12 maanden borstvoeding hebben gekregen. Referenties:1. Envisioning a Steroid-Free Future for the Treatment of Rheumatic Diseases, 17 november 2024.2. Glucocorticoids in Pregnancy and Lactation: Results of the Systematic Review Informing the EULAR Task Force on Antirheumatic Drugs in Reproduction, Pregnancy and Lactation? Sabrina Hamroun et al., 16 november 2024.