...

In eerdere onderzoeken hebben prof. Ubaldo Martinez-Outschoorn et coll. in humane en dierlijke modellen van een spinocellulair carcinoom van het hoofd en de hals ontdekt dat interacties tussen fibroblasten en kankercellen tumorgroei in de hand werken. Fibroblasten zijn de belangrijkste cellen in het tumorale stroma. Die steuncellen zorgen voor de architectuur van de weefsels. Kankercellen gebruiken de katabolieten die door de omgevende fibroblasten worden geproduceerd, als energiebron en om beter te kunnen groeien. Dan zijn tumoren het agressiefst.In deze studie hebben de vorsers fibroblasten blootgesteld aan sigarettenrook. Daardoor nam de glycolyse toe, waarbij metabolieten werden gevormd die de groei van de kankercellen in de hand werkten. Die laatste verwierven voorts kenmerken van kwaadaardigheid zoals een hogere beweeglijkheid en een hogere resistentie tegen celdood. In een muizenmodel resulteerde de sterkere ondersteuning door aan sigarettenrook blootgestelde fibroblasten in grotere tumoren.In die fibroblasten hebben de wetenschappers het eiwit MCT4, monocarboxylaattransport 4, teruggevonden. Dat eiwit zou de metabole veranderingen teweegbrengen. Ook hebben ze vastgesteld dat aan sigarettenrook blootgestelde fibroblasten in interactie traden met andere cellen van het tumorale stroma zoals cellen van het immuunsysteem. De vraag rijst dan ook of dergelijke fibroblasten invloed hebben op de werkzaamheid van de huidige immunotherapeutische middelen.Op grond van die bevindingen werd alvast een klinische studie op touw gezet, waarin de vorsers gaan proberen de negatieve metabole toestand als gevolg van contact met sigarettenrook op te heffen. Ze gaan de patiënten daarvoor behandelen met twee geneesmiddelen, namelijk metformine, een antidiabeticum, om de groei van de tumorcellen te vertragen en durvalumab, een immunotherapeutisch middel om de cellen van het immuunsysteem te heractiveren. (referentie: Molecular Cancer Research, 25 juni 2019, DOI: 10.1158/1541-7786.MCR-18-1191)