ECTRIMS 2017: tijd om een balans op te maken

Prof. Catherine Lubetzki (Hôpital Pitié-Salpêtrière, Parijs) is een gelukkige voorzitster. Met bijna 10.000 congresgangers was het gezamenlijke congres van de Europese (ECTRIMS) en de Amerikaanse (ACTRIMS) comités voor behandeling van en onderzoek naar MS een schot in de roos. Zeer positieve resultaten van de allereerste gerandomiseerde studie bij MS bij jongeren, de ontdekking van nieuwe mogelijke biomarkers die de klinische en radiologische criteria aanvullen waardoor sneller een diagnose van MS zal kunnen worden gesteld, langverwachte nieuwe therapeutische opties voor een progressieve MS ... Het congres was vooral een wetenschappelijk en klinisch succes en dat is de belangrijkste, want veelbelovende conclusie van de balans.

Kinderwens en menopauze

Prof. Mar Tintore, arts, diensthoofd neurologie aan het Universitaire ziekenhuis Vall d'Hebron in Barcelona, onderzoekster en in de eerste plaats vrouw, snijdt de vrouwelijke kant van MS aan. Ze heeft het meer bepaald over kinderwens en de invloed van de menopauze op het ziekteverloop. Belangrijke informatie, want we vergeten weleens dat vrouwen de zwaarste tol betalen inzake multiple sclerose: twee derde van de patiënten zijn immers vrouwen.

MS bij kinderen: eindelijk gerandomiseerde klinische studie die naam waard

Dr. Tanuja Chitnis van het Massachusetts General Hospital van Boston heeft de PARADIGMS-studie gepresenteerd in het kader van Late Breaking News. Dat is de eerste gerandomiseerde klinische fase 3-studie die exclusief werd uitgevoerd bij jonge patiënten met MS sinds de kinderjaren, een weinig bekend aspect van multiple sclerose.

Goedaardige MS, bestaat dat wel?

Na een eerste opflakkering of de eerste symptomen van MS kan het ziekteverloop zeer wisselend zijn. Een kleine groep patiënten zal helemaal geen problemen meer vertonen: geen symptomen, geen relaps, geen neurologische aantasting. Die vormen met een zeer geringe repercussie op het CZS worden goedaardig genoemd, maar een aantal experts gelooft niet dat er zoiets bestaat als een 'goedaardige MS'. Een Engelse studie van meer dan 30 jaar geeft eindelijk uitsluitsel.

EXPAND: update

De handicap verminderen, de letsels tegengaan en het hersenvolume vrijwaren, zijn de doelstellingen bij de behandeling van multiple sclerose. Siponimod blijkt het niet slecht te doen, zoals Robert Fox (Cleveland, OH, VS) heeft aangetoond.

Behandeling van secundair progressieve MS

Will Brown heeft een bijzonder heldere en leerrijke presentatie gegeven, gebaseerd op het lange voorbereidingswerk met zijn collega's van de MBASE INVESTIGATORS, over de behandeling die kan worden voorgeschreven bij conversie naar een secundair progressieve multiple sclerose.

Perspectieven bij de behandeling van een progressieve MS

Clinici en onderzoekers besteden momenteel veel aandacht aan progressieve vormen van multiple sclerose. Een primair en een secundair progressieve MS halen de levenskwaliteit en de functionele integriteit van de patiënt snel en sterk onderuit. Dr. J.S. Wolinsky (Houston, Texas) bespreekt welke factoren evolutie naar die bijzonder agressieve vormen voorspellen en wat de huidige en toekomstige therapeutische opties zijn.

Prof. Freedman geeft een overzicht van de inductiebehandelingen bij MS

We weten al lang dat het beter is de patiënten zo snel mogelijk te behandelen. De vraag is dan: "Hoe doe je dat het best: een 'step up'-behandeling, waarbij je eerst een "minder krachtig" geneesmiddel voorschrijft en de behandeling dan zo nodig intensiveert, of een 'step down'-behandeling, waarbij je meteen een krachtige inductietherapie start?" Prof. Mark Freedman (Ottawa, Canada) geeft een overzicht van de inductiebehandelingen en legt uit bij welke patiënten zo'n behandeling geïndiceerd is.

MS en microbiota: almaar sterkere relaties

Tijdens de plenaire sessie over het verband tussen de microbiota en MS werd een Duitse studie gepresenteerd die aantoont dat regelmatige toediening van propionzuursupplementen bij patiënten met verschillende vormen van MS positieve invloed heeft op het gedrag van de immuuncellen van de patiënt via een effect op de darmflora. Deze studie bewijst dus andermaal dat de intestinale microbiota invloed heeft op het immuunsysteem bij MS-patiënten en dus meespeelt bij de pathogenese van de aandoening.

Aanpassing van de diagnostische criteria van McDonald

De zaal zat afgeladen vol. Een aantal congresgangers zat op de trappen en anderen stonden recht, zoals bij een rockconcert. Die donderdagmiddag werd immers een update gegeven van de diagnostische criteria van McDonald voor MS. Een wereldpremière.

Het veranderende therapeutische landschap bij multipele sclerose

In slechts 10 jaar is het therapeutische beleid bij multipele sclerose grondig veranderd, hoofdzakelijk dankzij nieuwe geneesmiddelen. Daar hangt echter een kostenplaatje aan vast, dat echter niet louter te maken heeft met de geneesmiddelen, zoals een zeer interessante studie uitgevoerd door onafhankelijke Britse auteurs heeft aangetoond.

Als e-Health er zich mee moeit ...

De term e-Health dekt veel ladingen gaande van een elektronisch medisch dossier tot communicatie met de patiënt of tussen gezondheidswerkers via elektronische weg. Er werd nu een app ontwikkeld die specifiek gericht is op de patiënt.