M184V/I-mutatie heeft geen invloed op virologische werkzaamheid bij overschakeling op dolutegravir en lamivudine

Overschakeling op een tweevoudige combinatietherapie met dolutegravir en lamivudine wordt aanbevolen bij hiv-geïnfecteerde patiënten met een onmeetbaar lage viruslast op voorwaarde dat er geen voorgeschiedenis is van virologische mislukking en geen (voorgeschiedenis van) resistentie tegen dolutegravir of lamivudine. Grosso modo komt dus maar 20% van de patiënten daarvoor in aanmerking, aldus dr. Gary Blick, hoofdonderzoeker van de SOLAR-3D-studie, tijdens de presentatie van de resultaten in Brisbane. En de overige 80%, patiënten die één of meer virologische mislukkingen hebben vertoond, en patiënten met (een voorgeschiedenis van) de M184V/I-mutatie, zijn die definitief uitgesloten van een tweevoudige combinatietherapie? Om die vraag te beantwoorden, heeft zijn team de SOLAR-3D-studie op touw gezet. Patiënten met zware virologische voorgeschiedenisDe SOLAR-3D-studie is uitgevoerd bij 100 patiënten, die in twee groepen werden ingedeeld: 50 patiënten met (een voorgeschiedenis van) de M184V/I-mutatie en 50 patiënten zonder voorgeschiedenis van M184V/I-mutatie. Patiënten met een voorgeschiedenis van virologische rebounds tot meer dan 200 kopieën/ml en patiënten die nooit een onmeetbaar lage viruslast (< 50 kopieën) hadden bereikt, werden niet uitgesloten in deze studie. De patiënten werden gedurende 96 weken gevolgd. Het primaire eindpunt was het percentage patiënten met een viruslast hoger dan 50 kopieën/ml na 48 en 96 weken. De mediane leeftijd van de patiënten was 58 jaar. 15% waren vrouwen. Gemiddeld hadden ze al 7 verschillende antiretrovirale schema's gekregen tijdens een mediaan van 22 jaar. Bij inclusie in de studie vertoonden de patiënten sinds gemiddeld 11 jaar een onmeetbaar lage viruslast. De patiënten met de M184V/I-mutatie waren significant ouder, leefden al langer met het hiv, namen meer antiretrovirale middelen in, kregen al langer een antiretrovirale behandeling en bij hen was het virus al langer onderdrukt. 73% van de patiënten nam lamivudine of emtricitabine in op het ogenblik van de overschakeling. De behandelingsschema's, die het vaakst werden gebruikt voor de overschakeling, waren dolutegravir/abacavir/lamivudine (51%) en dolutegravir/rilpivirine (21%).Geen invloed op de virologische werkzaamheidNa een follow-up van 96 weken hadden 4% van de patiënten met een vroegere M184V/I-mutatie en 2% van de patiënten zonder een viruslast van meer dan 50 kopieën/ml bij analyse volgens het principe van intentie tot behandelen. Bij ITT-analyse was het percentage patiënten met een onmeetbaar lage viruslast 84% in de groep met de mutatie en 88% in de groep zonder mutatie. Het verschil was niet statistisch significant. Bij een per-protocolanalyse bedroeg dat percentage respectievelijk 95,5% en 97,8%. Bij geen enkele patiënt werd de behandeling onderbroken wegens een bewezen virologische mislukking (viruslast > 50 kopieën/ml gevolgd door een viruslast > 200 kopieën/ml) na 96 weken. Er was geen verschil in de incidentie van blips (viruslast > 50 kopieën/ml, maar < 200 kopieën/ml en later < 50 kopieën/ml) tussen de groepen. Tot besluit, in deze studie, de grootste prospectieve studie van overschakeling op dolutegravir en lamivudine bij hiv-geïnfecteerde patiënten met de M184V/I-mutatie, had (een voorgeschiedenis van) de M184V/I-mutatie geen invloed op de virologische werkzaamheid bij overschakeling van patiënten die stabiel waren met een andere antiretrovirale behandeling en die in het verleden virologische mislukkingen hadden vertoond.Ref.: Blick G. et al. abstract OAB0202, IAS 2023, Brisbane.