Volgens een analyse van het Franse cohortonderzoek HEPAVIH, die werd uitgevoerd door vorsers van de Universiteit van Bordeaux en op het virtuele International Liver Congress (ILC) werd gepresenteerd, lopen hiv-patiënten die tevens geïnfecteerd zijn met het hepatitis C-virus, geen hoger risico op levercomplicaties of overlijden als gevolg van een leverziekte na behandeling van hepatitis C met direct werkende antivirale middelen.

Volgens een Amerikaanse studie die online werd gepubliceerd op de website van het tijdschrift AIDS, is het overlijdensrisico bij hiv-patiënten die covid-19 oplopen, niet hoger na correctie voor de onderliggende comorbiditeit. Het is dus niet het hiv zelf dat het overlijdensrisico zou verhogen, maar wel de comorbiditeit.

Op de American Conference for the Treatment of HIV (ACTHIV) van 2020 werden gedeeltelijke resultaten na 24 weken van de STAT-studie gepresenteerd. Volgens die gegevens is een 'test and treat'-strategie, waarbij snel een antiretrovirale behandeling wordt gestart met de combinatie dolutegravir-lamivudine, haalbaar en vooral virologisch doeltreffend en veilig.

Volgens een peiling uitgevoerd bij 449 artsen in 13 landen verspreid over de vijf continenten die hadden deelgenomen aan de ATLAS-2M-studie, een fase IIIb-studie, is het goed mogelijk een nieuwe antiretrovirale behandeling te starten gebaseerd op dolutegravir LA, maar dat moet gepaard gaan met klinische en operationele richtlijnen en met educatie van de medische staf en de patiënten.

Een follow-up van 264 weken van een beperkt aantal patiënten dat had deelgenomen aan de ARIA-studie, geeft informatie over het verloop van het gewicht bij hiv-geïnfecteerde vrouwen na het starten van een drievoudige combinatietherapie met dolutegravir.

Een netwerkmeta-analyse van 14 fase III/IV-studies bij in het totaal meer dan 10.000 patiënten leert dat een 2DR met dolutegravir en lamivudine virologisch even effectief en even veilig is gedurende een periode van 96 weken als een klassieke drievoudige combinatietherapie bij patiënten die nog geen behandeling hebben gekregen.

De studies GEMINI 1 en 2 (starten van de behandeling) en TANGO (overschakeling) hebben aangetoond dat de combinatie dolutegravir/lamivudine virologisch even doeltreffend is als de klassieke drievoudige combinatietherapie en goed wordt verdragen. Maar om de artsen en vooral de patiënten ervan te overtuigen over te schakelen van hun beproefde drievoudige combinatietherapie, waar ze veel vertrouwen in hebben, op een 2DR, zijn andere argumenten nodig, bijvoorbeeld mogelijke gunstige effecten op het gewicht en de serumlipiden.

De Spaanse DOLAM-studie heeft een klassieke drievoudige combinatietherapie vergeleken met een tweevoudige combinatietherapie bestaande in dolutegravir en lamivudine als onderhoudstherapie. De studie bevestigt de werkzaamheid twee jaar na overschakeling op dolutegravir plus lamivudine. Interessant om te vermelden is verder dat de studie enkel patiënten heeft gerekruteerd met een profiel dat beantwoordde aan de internationale richtlijnen voor overschakeling op een 2DR-schema.

Op het virtuele congres van de IAS heeft dr. Rebecca Zash (Harvard Medical School) een update gepresenteerd van de gegevens van de Tsempo-studie. Die studie volgt de prevalentie van stoornissen van de sluiting van de neurale buis bij kinderen van hiv-geïnfecteerde vrouwen die bij de bevruchting of tijdens de zwangerschap een antiretrovirale behandeling kregen op basis van dolutegravir. De prevalentie blijkt te dalen, wat de wetenschappelijke gemeenschap nog meer zou moeten geruststellen. Je moet de tijd altijd wat tijd geven.

Er zijn almaar meer klinische en epidemiologische aanwijzingen dat seksueel overdraagbare aandoeningen correleren met mislukken van PrEP en dus een belangrijke oorzaak van seroconversie zijn. Een analyse van de gegevens die werden verzameld tijdens de Franse IPERGAY-studie, geeft informatie over seksueel overdraagbare aandoeningen bij patiënten tijdens PrEP en het profiel van de patiënten die het hoogste risico lopen. Die gegevens zijn belangrijk om een nieuwe screening- en follow-upstrategie uit te stippelen zodat de efficiëntie van PrEP kan verbeterd worden.

De tussentijdse resultaten van de HPTN-083-studie, die op het virtuele congres van de IAS (International AIDS Society) werden gepresenteerd, zijn een belangrijke opsteker voor PrEP. In die studie verlaagde PrEP in de vorm van een tweemaandelijkse injectie van cabotegravir de jaarlijkse incidentie van seroconversie met 66%. Dat was niet alleen niet minder goed dan, maar statistisch zelfs beter dan met een klassieke PrEP met emtricitabine (FTC) en TDF per os.

Een studie die een langwerkende injecteerbare vorm van PrEP op basis van cabotegravir onderzoekt, werd voortijdig stopgezet omdat dat preparaat veel effectiever blijkt te zijn dan de klassieke PrEP, een combinatie van TDF en emtricitabine per os 1x/d. Het tijdschrift Science heeft het bericht enthousiast onthaald: "Cabotegravir is zeker geen vaccin tegen het hiv, maar is wat momenteel een vaccin toch het sterkst benadert."

We wachten al twintig jaar tot er iets zou bewegen bij de behandeling van het kaposisarcoom. De FDA wil nu pomalidomide, een geneesmiddel dat al wordt gebruikt bij multipel myeloom, goedkeuren via een versnelde procedure.

Chemseks, het gebruik van 'recreatieve' drugs met het oog op almaar intensere gewaarwordingen en prestaties bij geslachtsgemeenschap, neemt almaar toe bij mannen die seks hebben met mannen (MSM), volgens een longitudinale analyse van 11 jaar uitgevoerd bij de patiënten die hadden deelgenomen aan het Zwitserse cohortonderzoek SHCS (Swiss HIV Cohort Study). Nog veel verontrustender is echter dat ook de frequentie van risicogedrag, seksueel overdraagbare aandoeningen, hepatitis en zware depressie als gevolg van seksuele spelen gevaarlijk stijgt.

Ongeveer 25% van de hiv-patiënten met een normaal lichaamsgewicht vertoont een niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), volgens een studie die Italiaanse en Canadese vorsers hebben uitgevoerd en die online werd gepubliceerd in het tijdschrift Clinical Infectious Diseases .

Mannen die geslachtsgemeenschap hebben met andere mannen (homo- of biseksuele mannen), zijn een belangrijke bron van hiv-infectie. In Amsterdam werd een nieuwe behandelingsstrategie op touw gezet om overdracht van het virus tegen te gaan. Bij patiënten met een acute hiv-infectie wordt de diagnose snel gesteld en wordt diezelfde dag nog een behandeling gestart. Onlangs werd in het tijdschrift Clinical Infectious Diseases een studie gepubliceerd die een eerste (positief) beeld schetst van die werkwijze.

In recente studies bij hiv-geïnfecteerde patiënten werden minder bijwerkingen op de nieren en het bot waargenomen na overschakeling van een antiretrovirale behandeling met TDF op een schema met TAF, maar stegen de serumlipiden. De recente Ierse studie, die online werd gepubliceerd op de website van het tijdschrift AIDS, heeft het effect van overschakeling van TDF op TAF op de serumlipiden geanalyseerd in het reële leven.