Overmatig gebruik van "ultragetransformeerde" voedingsmiddelen is schadelijk voor het hart

De laatste tientallen jaren is het gebruik van ultragetransformeerde voedingmiddelen, voedingsmiddelen die via industriële procedés werden getransformeerd (hydrogenatie, hydrolyse, extrusie ...) en die tal van ingrediënten bevatten, met name additieven, in de meeste westerse landen toegenomen. Over het algemeen bevatten die voedingsmiddelen meer toegevoegde suikers, verzadigde vetten en zout en weinig vezels en vitamines.Studies hadden al een verband vastgesteld tussen consumptie van die producten (bereide schotels, snacks, frisdranken, saus in blik, soep in poedervorm ....) en de incidentie van dyslipidemie bij kinderen en een hoger risico op overgewicht, obesitas en hypertensie. In de prospectieve studie NutriNet Santé, die sinds 2009 in Frankrijk wordt uitgevoerd, werd een hoger risico op kanker en vooral borstkanker vastgesteld bij overmatig gebruik van die voedingsmiddelen.Het lastendossier wordt nog bezwarender met de publicatie van nieuwe resultaten van NutriNet Santé: de lijst van risico van consumptie van ultragetransformeerde producten was sowieso al lang en daar komt nu nog een hoger risico op hart- en vaataandoeningen bij.De vorsers hebben het voedingspatroon geanalyseerd van 105 159 mensen van minstens 18 jaar, overwegend vrouwen, die hadden deelgenomen aan de studie tussen 2009 en 2018 tijdens een mediane follow-up van 5,2 jaar. De gebruikelijke voeding werd geëvalueerd bij inclusie in de studie door middel van registratie gedurende 24 uur (gemiddeld zes metingen per deelnemer) van 3300 voedingsmiddelen en dranken. Die werden ingedeeld in de vier groepen van de Nova-classificatie, die wordt erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) naargelang van de mate van industriële transformatie: weinig of niet getransformeerde voedingsmiddelen, culinaire ingrediënten, getransformeerde voedingsmiddelen en ultragetransformeerde voedingsmiddelen.In die grote cohorte bleek de consumptie van ultragetransformeerde voedingsmiddelen te correleren met een hoger risico op hart- en vaataandoeningen (1409 gevallen), waarvan 665 gevallen van coronairlijden en 829 gevallen van cerebrovasculair lijden.Een stijging van de consumptie van ultragetransformeerde voedingsmiddelen met 10 percentpunten correleerde met een stijging van het totale cardiovasculaire risico met 12% (stijging van het risico op coronairlijden en CVA/TIA met respectievelijk 13% en 11%). Na correctie voor de andere kenmerken van de deelnemers en meerdere markers van de voedingskwaliteit van de voeding bleven de verschillen significant.En als kers op de taart heeft een Spaanse groep terzelfder tijd de resultaten gepubliceerd van een prospectieve studie uitgevoerd bij 19 899 Spanjaarden met een universitair diploma (van wie 12 113 vrouwen) van 20-91 jaar. Consumptie van een grote hoeveelheid ultragetransformeerde voedingsmiddelen (meer dan vier schotels per dag) correleerde met een 62% hogere totale sterfte ongeacht de doodsoorzaak dan een lagere consumptie (minder dan twee porties per dag). Elke extra schotel verhoogde het risico met 18%. Ook in die studie werden de voedingsmiddelen in groepen ingedeeld naargelang van de mate van transformatie. De sterfte werd berekend gedurende gemiddeld 10 jaar.Aangezien het gaat om observationele studies, kan je er niet uit afleiden dat het gaat om een direct oorzakelijk effect, maar toch zijn de auteurs ervan overtuigd dat een politiek die het percentage ultragetransformeerde voedingsmiddel beperkt en de consumptie van weinig of niet getransformeerde voedingsmiddelen promoot, noodzakelijk is om de volksgezondheid wereldwijd te verbeteren. (referenties: British Medical Journal, 29 mei 2019, doi: 10.1136/bmj.l1451, en 10.1136/bmj.l1949)