...
Louis Croenen (finalist op het wereldkampioenschap in 2015 en de Olympische Spelen van 2016), Kimberley Buys (deelneemster aan de Olympische Spelen van 2012 en 2016) en natuurlijk Pieter Timmers (zilverenmedaillewinnaar op de Olympische Spelen van 2016) zijn maar enkele van Vlaanderens topzwemmers. Voor hun medische begeleiding doet de Zwemfederatie een beroep op dr. Sam Moustie. Hij werkt aan de afdeling S.P.O.R.T.S. van het UZA in Antwerpen. Hij krijgt vaak sporters op consultatie uit de topsportschool en elitezwemmers, net als uit andere takken van sport, zoals de nationale taekwondo's. Hij werkt verder ook voor Tennis Vlaanderen en het pisteteam van Belgian Cycling."De zwemmers zie ik meestal een keer per jaar voor een brede sport medische evaluatie", zegt dokter Moustie. "We overlopen of er blessures of ziektes zijn geweest. Ik voer een musculoskeletale screening uit en lijst een aantal preventieve acties op. Is er sprake van astma en zijn de klachten onder controle? Is de medicatie conform met de antidopingwetgeving? Zijn er allergieën? We kijken naar de brede algemene gezondheid eigenlijk. Rond de tandem coach-sporter staat een multidisciplinair team dat bestaat uit de teamarts, de kinesist, een voedingsdeskundige, een sportpsycholoog en een krachttrainer. Meermaals per jaar zitten we met het hele team samen. We proberen de atleet zo holistisch mogelijk te benaderen om talent maximaal te kunnen laten renderen."(Lees verder onder foto)Gaat u ook naar het buitenland?Vorig jaar ben ik meegereisd naar het wereldkampioenschap om eventuele problemen daar op te vangen. Dat was in Zuid-Korea, dus dan werk je bijvoorbeeld aan het zo snel mogelijk corrigeren van jetlagklachten en je checkt de vaccinaties die moeten worden toegediend. Je probeert eigenlijk alles zo preventief mogelijk op te vangen.Zwemmen is geen contactsport en je kan niet vallen, waardoor er wellicht weinig acute letsels zijn.Acute blessures komen niet veel voor. Je ziet al eens een vingerletsel ten gevolge van hard aantikken of een acute rugblessure. Chronische overbelastingsletsels zien we inderdaad het vaakst. Schouderklachten komen veruit het meest voor. Er is zelfs een aandoening naar vernoemd, met name de zwemmersschouder. Ten gevolge van hypermobiliteit of een verstoorde beweging kan je inklemming krijgen van de rotatiespieren van de schouder. Zo kan je structurele letsels van pezen krijgen met pijnklachten. Bij schoolslag zien we ook enkele typische overbelastingen met name ter hoogte van de adductoren in de lies en de mediale band in de knie. Als zwemmers gaan lopen zien we ook geregeld overbelastingen ontstaan ten gevolge van de vaak aanwezige hypermobiele gewrichten.In welke mate speelt astma een rol bij zwemmers?Er zijn twee redenen waardoor je het frequent tegenkomt bij zwemmers: enerzijds door het contact met chloor, dat bovenop de waterlijn verdampt in de ademzone van de zwemmers. Chloor kan de luchtwegen infecteren. Anderzijds is er de mechanische ventilatie door het geforceerd in en uit ademen. Dan krijg je wat ze in het Engels shearing noemen door de wrijfkracht van de geïnhaleerde lucht ter hoogte van de slijmvliezen. Je ziet bij zwemmers dus een hogere incidentie van inspanningsastma.U bent ook betrokken bij het taekwondo. Dat is dan weer het andere uiterste als het op acute letsels aankomt?In taekwondo zien we inderdaad geregeld acute letsels. Ze incasseren veel trappen op hoofd en lichaam. Bij het trappen kan het ook gebeuren dat ze een rotatietrauma van de knie van het standbeen maken met ligamentaire letsels zoals mediale band of voorste kruisband. Chronische klachten komen geregeld voor ter hoogte van de heupen. Er ontstaat een inklemming als gevolg van de explosieve elevatiebewegingen van het been waarmee ze trappen.Hoe verhouden zwemmers zich tot andere sporters?Zwemwater is eigenlijk heel duur om te reserveren, dus ze trainen vaak om 6 uur 's morgens, vóór het publiek het bad induikt. Hun piek om te presteren ligt voor hun 28ste, maar er speelt ook een mentale component bij zwemmers: ze zijn vaak al van hun zes jaar bezig. Terwijl een zwembad in pakweg Berlijn hetzelfde is als een in Antwerpen: je kan in tegenstelling tot renners weinig variëren in je parcours. Zwemmers weten dat de kans heel klein is dat ze van hun sport hun beroep kunnen maken, dus ze zetten ook in op studies. Ze klagen weinig, want ze zijn het gewoon om hard te werken.Raoul De Groote