...

Met een zorgpad voor orgaandonatie dingt Pieter Hoste (UGent) vanavond mee naar de Vlaamse Scriptieprijs 2012. In het Gentse AZ Sint-Lucas ontwikkelde hij een plan om de verschillende actoren in het traject van donor tot ontvanger optimaal met elkaar te laten samenwerken, om zo tot meer en kwalitatief betere donororganen te komen.29,3, zoveel overleden orgaandonoren per miljoen inwoners telde België in 2011. En 121.620 Belgen hadden een wilsverklaring voor donatie naast hun naam staan in het rijksregister. Daarmee scoort ons land internationaal gezien goed, maar het aanbod volstaat allerminst om de vraag op te vangen. In 2011 stierven immers 109 Belgische patiënten die op de wachtlijst stonden voor een donororgaan, en aan het einde van het jaar telden we nog zo'n 1.200 patiënten op die lijst.Om het aantal orgaandonaties op te krikken, nam de overheid al verschillende initiatieven. In 2005 lanceerde ze de campagne Beldonor. En vorig jaar werden in performante Belgische ziekenhuizen medische en verpleegkundige donorcoördinatoren aangesteld, om zowel potentiële donoren als hun familie te begeleiden en donatie bespreekbaar te maken.Complexe multidisciplinariteit De weg van donor tot ontvanger is evenwel erg complex en vraagt de betrokkenheid van verschillende zorgverstrekkers: artsen, verpleegkundigen, psychologen, maatschappelijk werkers, donorcoördinators (medische en verpleegkundige), en soms ook medewerkers van de pastorale dienst. Omdat zij vaak slechts bij een deel van het proces betrokken zijn, hebben ze niet altijd overzicht op de volledige puzzel. Daarom ontwikkelde verpleegkundige en tegenwoordig ook donorcoördinator Pieter Hoste een zorgpad orgaandonatie voor zijn master in Management en Beleid van de Gezondheidszorg (UGent). Door het multidisciplinaire traject nauwkeurig te ontleden, wilde hij duidelijk afbakenen wie wat moet doen, wanneer ze dat moeten doen, en met welke middelen. Dat moest uiteindelijk leiden tot betere taakafspraken en op termijn tot meer en kwalitatief betere donororganen.Rol van huisartsHoste, die vanavond met dit zorgpad meedingt naar de Vlaamse Scriptieprijs 2012, stelde onder meer vast dat de samenwerking met de eerste lijn beter moet. De huisarts is ideaal geplaatst om potentiële donors en hun familie te informeren en om op te treden als hun vertrouwenspersoon, maar hij of zij kan ook intensivisten of anesthesisten bijstaan bij de anamnese van donoren.Ook op het vlak van psychologische ondersteuning voor verplegend personeel valt een pak vooruitgang te boeken. Andere knelpunten zijn de identificatie en de behandeling van donoren, de communicatie met het transplantatiecentrum, ...OntwikkelingsfaseHet zorgpad zit voorlopig nog in een ontwikkelingsfase, dus concrete resultaten zijn er nog niet bekend. Maar die komen er: het AZ Sint-Lucas implementeerde het pad immers voor een testperiode van enkele maanden. Bedoeling is om het traject samen met de betrokken werkgroep nauw op te volgen en te verfijnen waar nodig. Samen met het transplantatiecentrum van het UZ Gent bekijken Pieter Hoste en het AZ Sint-Lucas ook of ze andere ziekenhuizen en donorcoördinatoren kunnen ondersteunen bij de ontwikkeling van een eigen zorgpad.