...

Het AZ Turnhout heeft een uitzonderlijk drukke en langdurige winterprik achter de rug. Het fusieziekenhuis voerde sinds 20 december een bijna constante opnamestop in, die pas vorige week kon worden opgeheven. Ook in heel wat andere ziekenhuizen was het de voorbije maanden alle hens aan dek. "We gaan nu onderzoeken welke systemen we kunnen installeren om deze piekperiodes anders op te vangen", zegt medisch directeur Jo Leysen (AZ Turnhout). De winter is traditioneel een hectische periode voor ziekenhuizen, maar op de twee campussen van AZ Turnhout maakten artsen de afgelopen maanden uitzonderlijke omstandigheden mee. "Het ziekenhuis lag letterlijk vol, alle mogelijke capaciteit was ingenomen. In de fase voor de opnamestop moest elke nieuwe opname al gecombineerd worden met een voorafgaand ontslag van een patiënt. Vanaf de stop werd daar nog strenger op toegekeken", schetst medische directeur Jo Leysen de situatie. "Vanaf 20 december hebben we al onze artsen, maar ook de huisartsen uit de regio waarmee we nauw samenwerken, op de hoogte gebracht van een feitelijke opnamestop. Urgente gevallen bleven we al die tijd wel opnemen. Om dat mogelijk te maken, hebben we verschillende niet-dringende ingrepen bij patiënten tijdelijk uitgesteld. Dat was nodig omdat we over geen bedden beschikten waarin patiënten na de ingreep konden worden opgevangen. Tijdens de paasvakantie was er even verbetering merkbaar, door de vakantie van een aantal artsen, maar nadien liep het opnieuw helemaal vol." Leysen ziet twee grote oorzaken voor dit fenomeen. "Aan de ene kant zagen we een verhoogd aantal opnames door winterpathologie en vooral griep. Dat hebben ook andere ziekenhuizen vastgesteld. Bij ons werd dat effect nog uitvergroot omdat we sinds de fusie heel wat nieuwe artsen hebben aangetrokken, die voor extra activiteiten en patiënten hebben gezorgd. De drukte liet zich vooral op weekdagen voelen. Tijdens het weekend was er net iets meer ademruimte."Tot grote problemen voor patiënten heeft het volgens Leysen niet geleid. "De huisartsen waren op de hoogte en hebben hun verwijspatroon aangepast. Er werd hierover ook duidelijk gecommuniceerd met patiënten. En natuurlijk hebben we erover gewaakt dat geen enkele urgente patiënt werd geweigerd."Geen wachtlijst, wel oproepenLeysen verwacht dat ziekenhuizen ook de komende jaren steeds meer zullen geconfronteerd worden met toenemende seizoenspieken. "Dat lijkt me een logisch gevolg van de vergrijzing die om zich heen grijpt. Vooral ouderen worden door die winterpathologie getroffen. We gaan de zomerluwte gebruiken om te onderzoeken hoe we ons hier best op voorbereiden. De voorbije maanden hebben ons wel geleerd dat het een complex verhaal is, maar dat het zeker anders en beter kan."Een uitbreiding van de beddencapaciteit, is geen oplossing. "Dit zou soelaas bieden in de winter, maar voor problemen zorgen tijdens de veel kalmere zomermaanden. Een beter alternatief lijkt ons om te zoeken naar zogeheten harmonica-systemen, waarbij we door een aantal organisatorische ingrepen onze capaciteit tijdelijk kunnen uitrollen. Bedoeling is om het planbare en het niet-planbare deel (zoals spoedopnames) van ons werk veel flexibeler te organiseren. Dat kan bijvoorbeeld. door een systeem waarbij patiënten worden opgeroepen voor geplande ingrepen. De patiënt krijgt een afspraak waarop zijn ingreep gepland staat, maar kan - indien er plaats vrijkomt - vroeger worden opgeroepen voor de ingreep. Dat mag natuurlijk niet leiden tot wachtlijsten. Maar via zo'n aanpassingen zouden we meer ruimte kunnen scheppen voor onverwachte opnames." Andere ziekenhuizenAZ Turnhout is niet de enige instelling waar de voorbije maanden stevig gepuzzeld werd om iedereen te kunnen helpen. Ook in AZ Sint-Maarten Mechelen was het druk. "De winterpiek duurt ook hier langer dan anders, maar van een opnamestop is nog geen sprake geweest", zegt de woordvoerster. Gelijkaardige geluiden waren te horen in het Heilig Hart ziekenhuis van Lier, AZ Sint-Augustinus Veurne en Heilig Hart ziekenhuis Mol. In dat laatste was er ook even een 'winteropnamestop'.