Maar wat betekent het om academicus te zijn? Met andere woorden: wat houdt een universitair diploma in? Aangezien gelukkig niet elke academicus vandaag het Latijns nog dient te beheersen: het woord universiteit is afgeleid van universitas magistrorum et scholarium. Universitas betekent 'de wereld, het geheel, het universum, alles'. Wie het boek 'Hoe word ik Einstein of Da Vinci' heeft gelezen (een aanrader), wordt warm gemaakt voor de homo universalis van morgen - zoals klassiek belichaamd door Leonardo da Vinci. Weliswaar hopelijk met het bescheiden besef dat geen enkel individu na de renaissance nog echt alles wat gekend is detailleus kan weten.

Aan een universiteit hoor je heel wat kennis te vergaren. Maar niet enkel dat, promovendi bekwamen zich ook in het objectief verwerken, onderzoeken en verwerven van wetenschappelijk correcte informatie. Daarvoor is een zekere distantiëring en bevattelijkheid noodzakelijk. Zowel in denkpatroon als communicatie. Een open-minded houding, waar plaats is voor elk detail, is een sine qua non om universeel te kunnen blijven ontwikkelen en evolueren, ook na de universitaire auditoriumbanken.

Het tegenovergestelde van een open geest is de tunnelvisie. Deze perceptie beperking zien we in deze tijden van verkiezingen al te vaak botvieren. Mogelijk gebeurt dit bewust om demagogische redenen en om stemmen te winnen. Maar het is niet uit te sluiten dat het ook onbewust gebeurt. Iemand kan zo gefixeerd zijn op zijn of haar idealen, dat in deze belevingswereld geen plaats meer is voor andere standpunten. Andere ideeën, van bepaalde concurrentiële kandidaten of partijen, worden d'office negatief waargenomen en zelfs karikaturaal verdraaid.

Vandaag zien we dat ook heel wat artsen zich in de gemeentelijke kiesstrijd werpen. Artsenkrant wijdt een mooie rubriek aan de inspirerende stem van deze politiek geëngageerde collega's. Heel goed. Ik bewonder dat collega-artsen zich nog meer maatschappelijk engageren dan de individuele patiëntenzorg. En uiteraard kan je enkel je overtuiging over bepaalde maatschappelijke strekkingen overbrengen aan de gemiddelde kiezer, indien je een begrijpelijke taal spreekt. Maar kan dit met behoud van een academische houding? Zo niet, dreigt de academicus in ons dan in het gedrang te komen?

Een open-minded houding, waar plaats is voor elk detail, is een sine qua non om universeel te kunnen blijven ontwikkelen en evolueren, ook na de universitaire auditoriumbanken.

Hoewel we een ideale wereld wensen, kan een arts niet enkel de hoogste levels of evidence gebruiken, noch in professionele sturing, noch in het dagelijks leven. Om een overtuiging, lijn, idee of zelfs onderzoekspoor te volgen, blijven we opiniedieren. Zeker als arts is dat mijns inziens zelfs een wenselijke menselijke eigenschap. Trouwens, anders zou ik deze column ook absoluut niet mogen neerpennen (u heeft trouwens het absolute recht dit te vinden).

Maar indien iemand niet onze mening deelt, hoop ik dat wij als academici hiervoor dan vooral blijven openstaan. En ons niet laten verleiden tot karikaturale scheldpartijen. Ook als 'de ander' begon. Een andere opinie is immers niet noodzakelijk 'fout' en een tunnelvisie interpretatie is weinig academisch. Want voor we het beseffen, maken we zelf denkfouten. Omdat we de kunde om bepaalde dingen waar te nemen buiten onze directe belevingswereld dichtschroefden. Met oogkleppen én gekleurde bril. Dat beperkt niet enkel eigen leefwereld en ontwikkeling, maar als politicus kan het ook een maatschappij Trumpiaans ontwrichten. Want hevig georiënteerde uitspraken, zeker van gewaardeerde intelligente mensen, dreigen tot onrust te leiden. En daaraan verliezen we allemaal.

Ikzelf zal mijn bescheiden stem in elk geval schenken aan politici die vóór iets zijn, niet tegen.

Maar goed, volgende maand zullen rust en verstand in de politiek wel wederkeren. Hopelijk. Voor even.

Maar wat betekent het om academicus te zijn? Met andere woorden: wat houdt een universitair diploma in? Aangezien gelukkig niet elke academicus vandaag het Latijns nog dient te beheersen: het woord universiteit is afgeleid van universitas magistrorum et scholarium. Universitas betekent 'de wereld, het geheel, het universum, alles'. Wie het boek 'Hoe word ik Einstein of Da Vinci' heeft gelezen (een aanrader), wordt warm gemaakt voor de homo universalis van morgen - zoals klassiek belichaamd door Leonardo da Vinci. Weliswaar hopelijk met het bescheiden besef dat geen enkel individu na de renaissance nog echt alles wat gekend is detailleus kan weten. Aan een universiteit hoor je heel wat kennis te vergaren. Maar niet enkel dat, promovendi bekwamen zich ook in het objectief verwerken, onderzoeken en verwerven van wetenschappelijk correcte informatie. Daarvoor is een zekere distantiëring en bevattelijkheid noodzakelijk. Zowel in denkpatroon als communicatie. Een open-minded houding, waar plaats is voor elk detail, is een sine qua non om universeel te kunnen blijven ontwikkelen en evolueren, ook na de universitaire auditoriumbanken.Het tegenovergestelde van een open geest is de tunnelvisie. Deze perceptie beperking zien we in deze tijden van verkiezingen al te vaak botvieren. Mogelijk gebeurt dit bewust om demagogische redenen en om stemmen te winnen. Maar het is niet uit te sluiten dat het ook onbewust gebeurt. Iemand kan zo gefixeerd zijn op zijn of haar idealen, dat in deze belevingswereld geen plaats meer is voor andere standpunten. Andere ideeën, van bepaalde concurrentiële kandidaten of partijen, worden d'office negatief waargenomen en zelfs karikaturaal verdraaid.Vandaag zien we dat ook heel wat artsen zich in de gemeentelijke kiesstrijd werpen. Artsenkrant wijdt een mooie rubriek aan de inspirerende stem van deze politiek geëngageerde collega's. Heel goed. Ik bewonder dat collega-artsen zich nog meer maatschappelijk engageren dan de individuele patiëntenzorg. En uiteraard kan je enkel je overtuiging over bepaalde maatschappelijke strekkingen overbrengen aan de gemiddelde kiezer, indien je een begrijpelijke taal spreekt. Maar kan dit met behoud van een academische houding? Zo niet, dreigt de academicus in ons dan in het gedrang te komen?Hoewel we een ideale wereld wensen, kan een arts niet enkel de hoogste levels of evidence gebruiken, noch in professionele sturing, noch in het dagelijks leven. Om een overtuiging, lijn, idee of zelfs onderzoekspoor te volgen, blijven we opiniedieren. Zeker als arts is dat mijns inziens zelfs een wenselijke menselijke eigenschap. Trouwens, anders zou ik deze column ook absoluut niet mogen neerpennen (u heeft trouwens het absolute recht dit te vinden). Maar indien iemand niet onze mening deelt, hoop ik dat wij als academici hiervoor dan vooral blijven openstaan. En ons niet laten verleiden tot karikaturale scheldpartijen. Ook als 'de ander' begon. Een andere opinie is immers niet noodzakelijk 'fout' en een tunnelvisie interpretatie is weinig academisch. Want voor we het beseffen, maken we zelf denkfouten. Omdat we de kunde om bepaalde dingen waar te nemen buiten onze directe belevingswereld dichtschroefden. Met oogkleppen én gekleurde bril. Dat beperkt niet enkel eigen leefwereld en ontwikkeling, maar als politicus kan het ook een maatschappij Trumpiaans ontwrichten. Want hevig georiënteerde uitspraken, zeker van gewaardeerde intelligente mensen, dreigen tot onrust te leiden. En daaraan verliezen we allemaal. Ikzelf zal mijn bescheiden stem in elk geval schenken aan politici die vóór iets zijn, niet tegen.Maar goed, volgende maand zullen rust en verstand in de politiek wel wederkeren. Hopelijk. Voor even.