WHO over verdeling covid-vaccins: "Wees solidair met elkaar"

"De vaccins tegen het coronavirus brengen hoop, maar tegelijkertijd bevestigen zij de ongelijkheid in de wereld tussen zij die hebben en zij die niet hebben. Het is goed dat overheden hun eigen zorgverleners en ouderen eerst willen vaccineren. Maar het is niet juist dat jongere, gezondere mensen in rijke landen gevaccineerd worden voor gezondheidswerkers en oudere mensen in armere landen aan de beurt komen."Dat zei de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) tijdens de openingsbijeenkomst van de raad van bestuur, maandagavond. Veel aandacht ging naar de (on)gelijke toegang tot en verdeling van vaccins in de wereld. Zo uitte dr. Ghebreyesus onder meer zijn bezorgdheid omtrent het engagement van hoge inkomenslanden m.b.t. het Covax-initiatief. Dat initiatief werd onder meer door de WHO in het leven geroepen om zowel arme als rijke landen gelijke toegang tot de covid-19-vaccins te bieden. De bedoeling is om zoveel mogelijk landen in één 'blok' te verenigen en zo een sterkere onderhandelingspositie te hebben tegenover de vaccinproducenten."De inwoners van ten minste 49 welvarende landen kregen in totaal al 39 miljoen dosissen van een coronavaccin. Daar tegenover staat dat in één arm land amper 25 mensen een prikje kregen. Geen 25 miljoen, geen 25.000, gewoon 25", sprak hij."Ik zal het zeggen zoals het is: de wereld staat aan de vooravond van een rampzalig moreel falen. En de prijs van dit falen zal worden betaald met levens en inkomens in de armste landen ter wereld." Ghebreyesus wijst erop dat, ondanks het feit dat zo'n 190 landen intekenden op het Covax-initiatief, sommige daarvan bilaterale deals blijven sluiten met farmaceutische bedrijven. Daardoor drijven ze de prijzen op, en proberen ze 'voor te steken'. "Dat is verkeerd", zegt hij."Vorig jaar werden zo 44 bilaterale akkoorden gesloten, dit jaar werden er al 12 gesloten. De meeste vaccinproducenten hebben prioriteit gegeven aan een goedkeuring in de rijke landen, waar de winst het hoogst is, eerder dan dossiers in te dienen bij de WHO.Dit kan de leveringen in het kader van covax vertragen, het risico bestaat dat zich een scenario ontplooit dat Covax net moest vermijden: 'hamsteren', een chaotische markt, een ongecoördineerde aanpak, en blijvende sociale en economische disruptie." De directeur-generaal van de WHO vraagt de rijke landen en producenten nu om transparant te zijn met Covax over de bilaterale akkoorden die ze sluiten, Covax prioriteit te geven in het rijtje en overtollige vaccins te verdelen via het Covax-schema, "zeker wanneer ze hun gezondheidswerkers en ouderen gevaccineerd hebben zodat andere landen hetzelfde kunnen doen". Een 'wij-eerst'-aanpak is ook in het eigen nadeel, zegt Ghebreyesus. "Uiteindelijk zal de ongelijke verdeling ervoor zorgen dat de pandemie, de coronamaatregelen en het menselijk en economisch lijden nog langer zullen duren."