Dat concluderen de onderzoekers uit de resultaten van de recentste ZorgSamen-Barometer, die begin oktober ingevuld werd door bijna 1.300 Vlaamse artsen, verpleeg- en zorgkundigen.
De barometer peilt op regelmatige tijdstippen naar het welbevinden, functioneren en gevoelsleven van zorgverleners tijdens de coronacrisis (niet te verwarren met de barometer met kleurcodes/alarmfases waaraan de federale overheid werkt of de covid-19-huisartsenbarometer, nvdr).
"Meerdere knipperlichten staan op rood", klinkt het in het persbericht dat daarover verspreid werd. De onderzoekers peilden o.m. naar psychische reacties zoals angst, vermoeidheid, flashbacks, hyperalertheid enz.
Vooral de reacties die verband houden met langdurige stress verontrusten hen. Zo geeft meer dan de helft (55%) van de deelnemers aan zich vermoeid te voelen, 42% heeft een slaaptekort. Zowat een op de drie zegt zich onvoldoende te kunnen ontspannen (35%).
"Het 'onder druk staan' en 'hyperalert zijn' waren in april hoger, maar de andere stressgerelateerde symptomen waren begin oktober alweer even hoog als middenin de eerste golf begin april", becommentariëren de onderzoekers.
Nieuwe leerstoel bestudeert re-integratie kankerpatiënten op arbeidsmarkt
Verbetering tenietgedaan
"Als de zomermaanden al zouden gezorgd hebben voor een verhoging van de veerkracht en dus een daling van de scores op deze psychische reacties, is dat bij de deelnemers begin oktober niet meer zichtbaar."
"De impact van de Covid-19-pandemie op de verschillende beroepsgroepen is niet te onderschatten. De gevolgen voor hun algemene kwaliteit van leven is significant. In vergelijking met de maanden april en mei toonde de bevraging van juni een duidelijke verbetering. Die is nu opnieuw volledig tenietgedaan. We zitten opnieuw ongeveer op het niveau van begin april. En dat terwijl de bevraging in de eerste week van oktober plaatsvond."
"Ondertussen nam de stress op het terrein de afgelopen week drastisch toe met een toename van de ziekenhuisopnames", aldus de onderzoekers, "het verder uitstellen van geplande ingrepen en consultaties, nieuwe uitbraken in woonzorgcentra en een verdere verhoging van de druk op de eerste lijn. Dat weegt duidelijk op de zorgverleners."
Wat angstgevoelens betreft, blijkt uit De ZorgSamen-Barometer dat zorgverleners zich momenteel significant minder angstig voelen dan in begin april -- maar wel nog steeds even angstig als tijdens de vorige meting in juni. "De beschikbaarheid van persoonlijk beschermingsmateriaal zal hierop zeker een positieve invloed hebben. Medewerkers en organisaties leerden de voorbije maanden veel bij over het virus en de aanpak ervan. De protocollen en procedures voor het veilig leveren van zorg zijn een normaal onderdeel van het werk geworden", zo duiden de onderzoekers.
Stoppen
Opvallend: het overwegen om uit het beroep te stappen was in april het sterkst aanwezig bij verpleeg- en zorgkundigen, maar nu stellen de onderzoekers vast dat "ook de andere beroepsgroepen dit risico beginnen te vertonen". Prof. Kris Vanhaecht (LIGB-KU Leuven), die het onderzoek leidt, duidt: "Daarmee bevestigen we de verhalen die we horen, met name dat het voor artsen zwaarder wordt. Ik herken deze vaststelling ook in mijn eigen omgeving en vriendenkring bestaande uit heel wat artsen, zij geven aan dat ze niet weten of ze deze tweede golf zullen aankunnen zonder uit te vallen. Dit geldt zowel voor ziekenhuisartsen, huisartsen alsook CRA's in de woonzorgcentra."
Ondersteuning
Ook in de recentste bevraging blijven de partner, eigen collega's en vrienden buiten de organisatie de voornaamste steunbron voor het delen van emoties en gedachten. In mindere mate is dat de leidinggevende. "Zorgorganisaties dienen hiervoor aandachtig te zijn", waarschuwen de onderzoekers.
Een kwart van de deelnemers denkt in de komende maanden "zeker of waarschijnlijk" ondersteuning nodig te zullen hebben van een psycholoog of professioneel opgeleide ondersteuner. Een stijging van 10% ten opzichte van de meting in juni. Ook bij huisartsen is er een soortgelijke sprong van 10%.
Dat concluderen de onderzoekers uit de resultaten van de recentste ZorgSamen-Barometer, die begin oktober ingevuld werd door bijna 1.300 Vlaamse artsen, verpleeg- en zorgkundigen. De barometer peilt op regelmatige tijdstippen naar het welbevinden, functioneren en gevoelsleven van zorgverleners tijdens de coronacrisis (niet te verwarren met de barometer met kleurcodes/alarmfases waaraan de federale overheid werkt of de covid-19-huisartsenbarometer, nvdr)."Meerdere knipperlichten staan op rood", klinkt het in het persbericht dat daarover verspreid werd. De onderzoekers peilden o.m. naar psychische reacties zoals angst, vermoeidheid, flashbacks, hyperalertheid enz. Vooral de reacties die verband houden met langdurige stress verontrusten hen. Zo geeft meer dan de helft (55%) van de deelnemers aan zich vermoeid te voelen, 42% heeft een slaaptekort. Zowat een op de drie zegt zich onvoldoende te kunnen ontspannen (35%). "Het 'onder druk staan' en 'hyperalert zijn' waren in april hoger, maar de andere stressgerelateerde symptomen waren begin oktober alweer even hoog als middenin de eerste golf begin april", becommentariëren de onderzoekers. Nieuwe leerstoel bestudeert re-integratie kankerpatiënten op arbeidsmarkt Verbetering tenietgedaan"Als de zomermaanden al zouden gezorgd hebben voor een verhoging van de veerkracht en dus een daling van de scores op deze psychische reacties, is dat bij de deelnemers begin oktober niet meer zichtbaar.""De impact van de Covid-19-pandemie op de verschillende beroepsgroepen is niet te onderschatten. De gevolgen voor hun algemene kwaliteit van leven is significant. In vergelijking met de maanden april en mei toonde de bevraging van juni een duidelijke verbetering. Die is nu opnieuw volledig tenietgedaan. We zitten opnieuw ongeveer op het niveau van begin april. En dat terwijl de bevraging in de eerste week van oktober plaatsvond." "Ondertussen nam de stress op het terrein de afgelopen week drastisch toe met een toename van de ziekenhuisopnames", aldus de onderzoekers, "het verder uitstellen van geplande ingrepen en consultaties, nieuwe uitbraken in woonzorgcentra en een verdere verhoging van de druk op de eerste lijn. Dat weegt duidelijk op de zorgverleners."AngstWat angstgevoelens betreft, blijkt uit De ZorgSamen-Barometer dat zorgverleners zich momenteel significant minder angstig voelen dan in begin april -- maar wel nog steeds even angstig als tijdens de vorige meting in juni. "De beschikbaarheid van persoonlijk beschermingsmateriaal zal hierop zeker een positieve invloed hebben. Medewerkers en organisaties leerden de voorbije maanden veel bij over het virus en de aanpak ervan. De protocollen en procedures voor het veilig leveren van zorg zijn een normaal onderdeel van het werk geworden", zo duiden de onderzoekers.StoppenOpvallend: het overwegen om uit het beroep te stappen was in april het sterkst aanwezig bij verpleeg- en zorgkundigen, maar nu stellen de onderzoekers vast dat "ook de andere beroepsgroepen dit risico beginnen te vertonen". Prof. Kris Vanhaecht (LIGB-KU Leuven), die het onderzoek leidt, duidt: "Daarmee bevestigen we de verhalen die we horen, met name dat het voor artsen zwaarder wordt. Ik herken deze vaststelling ook in mijn eigen omgeving en vriendenkring bestaande uit heel wat artsen, zij geven aan dat ze niet weten of ze deze tweede golf zullen aankunnen zonder uit te vallen. Dit geldt zowel voor ziekenhuisartsen, huisartsen alsook CRA's in de woonzorgcentra."OndersteuningOok in de recentste bevraging blijven de partner, eigen collega's en vrienden buiten de organisatie de voornaamste steunbron voor het delen van emoties en gedachten. In mindere mate is dat de leidinggevende. "Zorgorganisaties dienen hiervoor aandachtig te zijn", waarschuwen de onderzoekers.Een kwart van de deelnemers denkt in de komende maanden "zeker of waarschijnlijk" ondersteuning nodig te zullen hebben van een psycholoog of professioneel opgeleide ondersteuner. Een stijging van 10% ten opzichte van de meting in juni. Ook bij huisartsen is er een soortgelijke sprong van 10%.
