Het tweejaarlijks GGZ-congres had dit jaar voor de negende keer plaats in Antwerpen onder het motto "Allemaal anders". Het zijn altijd twee hartverwarmende dagen met meer dan duizend geëngageerde hulpverleners en ervaringsdeskundigen die ervaringen komen uitwisselen en nieuwe wetenschappelijke inzichten komen delen.
De negatieve commentaren in de media over de rigiditeit van de diagnostiek, de onmenselijke en ontmenselijkende behandelingen en het machtsmisbruik van de psychiatrie kwamen er uitgebreid aan bod. De menselijke ontmoeting als kern van elke behandeling, werd er sterk in de verf gezet. Misschien een beetje te sterk, naar mijn gevoel.
Omdat DSM geen perfect systeem is, alle diagnostiek weggooien? Omdat er soms te veel geïsoleerd wordt, alle dwang verbieden ? Omdat er te veel medicatie wordt voorgeschreven, alle geneesmiddelen bannen ?
Er kan zeker veel verbeteren in de geestelijke gezondheidszorg. Er is veel nood en te weinig antwoord. Ik moet dagelijks mensen teleurstellen die een ambulante behandeling willen. Ik heb geen ruimte in mijn agenda. De centra geestelijke gezondheidszorg hebben wachtlijsten van zes maanden en meer. Waar moeten de mensen met hun hulpvraag dan terecht?
Het lijkt soms alsof heel het polariserend klimaat in de maatschappij ook de geestelijke gezondheidszorgsector heeft besmet
Ook residentieel roeien we met de riemen die er zijn. Voor een patiënt in crisis een personeelslid vrijstellen voor enkele uren, is betere en menselijker zorg dan ze in een prikkelarme kamer plaatsen. De twee andere zorgverleners moeten dan wel instaan voor de 29 andere patiënten. Die 29 patiënten hebben ook recht op deskundige, menselijke zorg. Meer personeel in de psychiatrische afdelingen en diensten zou meer persoonlijke aandacht mogelijk maken. Er zijn voorbeelden in het buitenland waaraan we ons kunnen spiegelen.
Ik heb de slinger in de loop der decennia al een paar keer heen en weer zien gaan: van psychotherapeutisch, sociotherapeutisch, ja anti-psychiatrisch, naar biologisch en weer terug. Waarom moet er gepolariseerd worden? Diagnoses kunnen heel helpend zijn. Medicatie ook. Psychotherapie ook. En ja, soms is een empathisch luisterend oor wat een patiënt nodig heeft. Maar vaak is dat echt niet genoeg en willen patiënten meer: een deskundig multidisciplinair team dat bio-psycho-sociaal denkt, ingrijpt waar nodig en de patiënt zo veel mogelijk de regie laat houden van zijn/haar behandeling. Zo veel mogelijk... want ook hier zijn grenzen aan.
Het lijkt soms alsof heel het polariserend klimaat in de maatschappij ook onze sector heeft besmet. Alsof het voorschrijven van medicatie afbreuk doet aan de integriteit van de patiënt. Alsof een patiënt in een crisissituatie in bescherming nemen omdat hij het op dat moment niet meer zelf kan, onmenselijk is. Soms is deze interventie nochtans levensreddend. Alsof een goede diagnose een warme, empathische relatie uitsluit. Patiënten vragen vaak zelf om een diagnose. Ze willen meer dan een goed begripvol gesprek. Ze willen een verklaring voor hun klachten en liefst ook een behandeling die ze verhelpt.
Alsof een goede diagnose een warme, empathische relatie uitsluit
Er is in de psychiatrie veel verbetering mogelijk. En alle hulpverleners moeten zich niet alleen continu bijscholen om op de hoogte te blijven van de evolutie van de wetenschap maar zich ook geregeld bezinnen over de bejegening van de patiënten en hun familie. Kritisch naar de eigen werking kijken is hierbij belangrijk. Het ene aspect laten verdrukken door het andere, zal altijd uitmonden in minder goede zorg.
De negatieve commentaren in de media over de rigiditeit van de diagnostiek, de onmenselijke en ontmenselijkende behandelingen en het machtsmisbruik van de psychiatrie kwamen er uitgebreid aan bod. De menselijke ontmoeting als kern van elke behandeling, werd er sterk in de verf gezet. Misschien een beetje te sterk, naar mijn gevoel.Omdat DSM geen perfect systeem is, alle diagnostiek weggooien? Omdat er soms te veel geïsoleerd wordt, alle dwang verbieden ? Omdat er te veel medicatie wordt voorgeschreven, alle geneesmiddelen bannen ?Er kan zeker veel verbeteren in de geestelijke gezondheidszorg. Er is veel nood en te weinig antwoord. Ik moet dagelijks mensen teleurstellen die een ambulante behandeling willen. Ik heb geen ruimte in mijn agenda. De centra geestelijke gezondheidszorg hebben wachtlijsten van zes maanden en meer. Waar moeten de mensen met hun hulpvraag dan terecht?Ook residentieel roeien we met de riemen die er zijn. Voor een patiënt in crisis een personeelslid vrijstellen voor enkele uren, is betere en menselijker zorg dan ze in een prikkelarme kamer plaatsen. De twee andere zorgverleners moeten dan wel instaan voor de 29 andere patiënten. Die 29 patiënten hebben ook recht op deskundige, menselijke zorg. Meer personeel in de psychiatrische afdelingen en diensten zou meer persoonlijke aandacht mogelijk maken. Er zijn voorbeelden in het buitenland waaraan we ons kunnen spiegelen. Ik heb de slinger in de loop der decennia al een paar keer heen en weer zien gaan: van psychotherapeutisch, sociotherapeutisch, ja anti-psychiatrisch, naar biologisch en weer terug. Waarom moet er gepolariseerd worden? Diagnoses kunnen heel helpend zijn. Medicatie ook. Psychotherapie ook. En ja, soms is een empathisch luisterend oor wat een patiënt nodig heeft. Maar vaak is dat echt niet genoeg en willen patiënten meer: een deskundig multidisciplinair team dat bio-psycho-sociaal denkt, ingrijpt waar nodig en de patiënt zo veel mogelijk de regie laat houden van zijn/haar behandeling. Zo veel mogelijk... want ook hier zijn grenzen aan.Het lijkt soms alsof heel het polariserend klimaat in de maatschappij ook onze sector heeft besmet. Alsof het voorschrijven van medicatie afbreuk doet aan de integriteit van de patiënt. Alsof een patiënt in een crisissituatie in bescherming nemen omdat hij het op dat moment niet meer zelf kan, onmenselijk is. Soms is deze interventie nochtans levensreddend. Alsof een goede diagnose een warme, empathische relatie uitsluit. Patiënten vragen vaak zelf om een diagnose. Ze willen meer dan een goed begripvol gesprek. Ze willen een verklaring voor hun klachten en liefst ook een behandeling die ze verhelpt.Er is in de psychiatrie veel verbetering mogelijk. En alle hulpverleners moeten zich niet alleen continu bijscholen om op de hoogte te blijven van de evolutie van de wetenschap maar zich ook geregeld bezinnen over de bejegening van de patiënten en hun familie. Kritisch naar de eigen werking kijken is hierbij belangrijk. Het ene aspect laten verdrukken door het andere, zal altijd uitmonden in minder goede zorg.
