Op 1 december dienden de ministers van justitie en volksgezondheid in de Kamer een wetsontwerp in om de 'wet gedwongen opname' te wijzigen (wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke). De voorbereiding gebeurde door een studiegroep onder leiding van Raf De Rycke, voorzitter Broeders van Liefde.
...
Wat verandert er? De term 'persoon van de geesteszieke' wordt vervangen door 'persoon met een psychiatrische aandoening'. De huidige wet definieert 'geestesziekte' niet. Het wetsontwerp omschrijft een psychiatrische aandoening als volgt: 'een volgens de huidige stand van de wetenschap als zodanig omschreven aandoening die de realiteitsperceptie, het oordeelsvermogen, de denkprocessen, de stemming of de controle over diens daden ernstig kan verstoren'. De reeds bestaande toevoeging dat 'onaangepastheid aan de zedelijke, maatschappelijke, religieuze, politieke of andere waarden' geen psychiatrische aandoening is, blijft behouden.Hoofdstuk II luidt nu: 'Behandeling in een ziekenhuis'. Die titel wordt vervangen door 'Beschermingsmaatregelen'. Het kan gaan over een beschermende observatiemaatregel of over een vrijwillige behandeling onder voorwaarden. Dat laatste is volledig nieuw. Beide maatregelen vereisen een rechterlijke beslissing.De beschermende observatiemaatregel vindt plaats in een residentiële instelling. Een 'residentiële instelling' is een erkende instelling die voldoende veiligheidsgaranties biedt voor de betrokkene en de samenleving, en een observatie mogelijk maakt, indien nodig met tussenkomst van externe diensten. De vrijwillige behandeling onder voorwaarden stelt alleszins als voorwaarde dat de persoon met een psychiatrische aandoening zich residentieel of ambulant laat behandelen, overeenkomstig een behandelingsplan.Beschermingsmaatregelen opleggen, kan slechts op voorwaarde dat een onpartijdige en onafhankelijke arts een omstandig geneeskundig verslag opstelt. Dat was al zo en het blijft behouden. Een KB zal hieraan toevoegen dat enkel artsen die een specifieke vorming volgden, een omstandig geneeskundig verslag mogen opstellen. Ook de spoedprocedure om een beschermingsmaatregel door de procureur des konings op te leggen, blijft behouden, zij het niet ongewijzigd.De titel van hoofdstuk III van de wet 'Verpleging in een gezin' wijzigt in 'Verpleging in een familiale omgeving of een woonzorgcentrum'. Het principe blijft behouden. Wanneer beschermingsmaatregelen noodzakelijk zijn maar de toestand van de persoon met een psychiatrische aandoening en de omstandigheden verpleging in een familiale omgeving of een woonzorgcentrum toelaten, kan de rechter deze maatregel opleggen.Artikel 32, § 1 van de wet bepaalt dat iedere persoon met een psychiatrische aandoening wordt behandeld met eerbiediging van zijn vrijheid van mening en zijn godsdienstige en filosofische overtuiging. Wel op zo'n manier dat zijn lichamelijke en geestelijke gezondheid, zijn sociale en gezinscontacten en zijn culturele ontplooiing in de hand worden gewerkt. Deze bepaling blijft ongewijzigd behouden. Uiteraard is ook de wet 'rechten van de patiënt' van toepassing.