Voldoende capaciteit voor terugbetaalde NIPT?

Vanaf morgen wordt de Niet Invasieve Prenatale Test terugbetaald. De test kost nog 260 euro maar de patiënt betaalt maar 8,68 euro. Een probleempje dat de Bvas-voorzitter (en klinisch bioloog/VBS-secretaris) ons signaleert: het KB dat dat mogelijk moet maken is nog niet in het Staatsblad verschenen en zal dus niet meer tijdig verschijnen. Maar het zou terugwerkende kracht hebben, dus dat kan nog worden geregeld.AccrediteringEen groter probleem is dat voorlopig nog maar zeven laboratoria de benodigde accreditering hebben, en die kunnen volgens Moens het volume nooit aan. Het KB bepaalt dat laboratoria alleen NIPT mogen uitvoeren als ze voor deze specifieke test aan ISO 15189 of een gelijkaardige norm voldoen. Vandaag hebben zeven van de acht Centra voor Menselijke Erfelijkheid (CME) al die erkenning - de achtste heeft volgens de bronnen van dr. Moens die erkenning nog steeds niet. Die zeven laboratoria "kunnen dat volume gewoon niet aan", aldus Moens.PiekBegin juli kun je bovendien een piek verwachten van het aantal aanvragen. "We hebben de voorbije twee weken gemerkt dat het aantal aanvragen voor NIPT is gedaald", vertelt Moens. Nu bedraagt prijs voor de NIPT 280 euro - wat men daarvan terugkrijgt verschilt naargelang van het ziekenfonds. Het loont voor de meeste vrouwen echt wel de moeite de test nog even uit te stellen, als dat kan.BELACAcht of negen laboratoria, die de voorbije periode al geregeld de NIPT uitvoerden, staan klaar voor de accreditering en hebben een aanvraag ingediend. Maar BELAC, de dienst van de FOD Economische Zaken die de audit moet doen, heeft daar de mensen niet voor.Moens: "Ik weet één laboratorium dat al in maart de aanvraag heeft ingediend, maar de audit kan ten vroegste in september gebeuren. Andere zullen veelal moeten wachten tot begin 2018."In de oorspronkelijke teksten was een bepaling opgenomen dat in afwachting van de accreditering de laboratoria zelf het bewijs mochten aanleveren van de aanwezigheid van een kwaliteitssysteem, maar die bepaling is ondertussen ook geschrapt.Strikt genomen, volgens de letter van de wet, kan zelfs geen enkel laboratorium de test verrichten, voegt Moens er aan toe. Want in de vigerende tekst staat ook dat laboratoria die de tests doen zich moeten onderwerpen aan de controles van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid. Het WIV doet die controle niet. "En de laboratoria kunnen zich er dan ook niet aan onderwerpen."OvergangsmaatregelOp de laatste werkgroep Klinisch Biologie van Technisch-Geneeskundige Raad diende Moens een voorstel in om deze problemen op te lossen. Hij vraagt vooral een overgangsregeling zodat de laboratoria die een accreditering bij BELAC hebben gevraagd ondertussen de NIPT toch al kunnen uitvoeren, in overeenstemming met de nomenclatuur en dus de nieuwe terugbetalingsregeling. Maar de ziekenfondsen zijn van oordeel dat de NIPT beter gereserveerd wordt voor de universitaire CME. In de werkgroep hebben de ziekenfondsen en de universitaire vertegenwoordiging samen een meerderheid, aldus Moens.De Bvas-voorzitter heeft het probleem ondertussen op de agenda van het Verzekeringscomité van maandag 3 juli kunnen plaatsen. "De minister is van oordeel dat laboratoria die de accreditering hebben de NIPT mogen uitvoeren. Dit is een geval van heirkracht. Het is niet de fout van de laboratoria dat ze op de accreditering moeten wachten.."