...

De foto's van de slachtoffers van de aanslag op de Facebookpagina van de vzw geven de rangers een gezicht: het zijn stuk voor stuk jonge mannen, in de fleur van hun leven, amper 30 jaar oud. Beide artsen kenden een aantal van hen persoonlijk. Marijke De Raes: "Als je de foto's van de aanslag ziet, dat is gruwelijk. De vrachtwagen, die de rangers vervoerde, was doorzeefd, ze waren gewoon kansloos." De dokters houden op geregelde tijdstippen contact met hun oud-cursisten. An Van Rompaey: "Met de eerste vrouwelijke ranger, Francine, whatsapp ik om de x aantal weken. Ik heb haar leren kennen omdat zij ons in 2016 bij onze eerste missie in Virunga is komen ophalen aan de luchthaven. Natuurlijk pols je naar aanleiding van zo'n gebeurtenis als de aanslag hoe het met hen gaat. Francine schreef dat de aanslag diepe sporen nalaat en dat de rangers het zeer moeilijk hebben."Want de slachtoffers zijn vaak (jonge) vaders, echtgenoten of familieleden. Ook daarom vinden beide artsen het belangrijk om de workshops van de weduwen van de rangers te steunen. Dokter An: "De vrouwen maken allerlei artisanale zaken: nijlpaardkussentjes bijvoorbeeld. Die workshop werkt heel goed, ze leveren mooie zaken af. Maar als het park dicht is zoals nu en er dus geen toeristen komen, vallen de inkomsten van de weduwen weg. Ook dat maakt deel uit van de dynamiek van onze vzw: door de verkoop van hun werk kunnen we de vrouwen empoweren. Als piloot Anthony Caere naar België komt, brengt hij meestal spullen mee. Dan kunnen we die op lezingen of andere events verkopen," vertelt ze. Los van de vraag wie verantwoordelijk is voor de bloedige en brutale hinderlaag - directeur Emmanuel de Merode en het park staken een beschuldigende vinger uit naar de Hutu-rebellen en -milities die Oost-Congo onveilig maken - menen beide dames "dat militaire trainingen en opleidingen die wij aan de rangers geven alleen het geweld in Noord-Kivu niet kunnen stoppen. Het conflict is één van de bloedigste sinds de Tweede Wereldoorlog, maar het is evenzeer een vergeten conflict. Net daarom geloven wij heel sterk in de noodzaak om die regio te stabiliseren, niet alleen via conservation en het natuurpark, maar ook via initiatieven zoals de waterkrachtcentrale en de chocoladefabriek (van Dominique Persoone). Al is het maar een klein steentje dat wij daartoe bijdragen, dan nog loont het de moeite om daarvoor te blijven ijveren en het onder de aandacht te blijven brengen." En wat is precies hun bijdrage daar? Marijke De Raes: "Ik denk dat we vanuit Defensie specifieke capaciteiten hebben, zoals risico's inschatten en technieken als TC3, Tactical Combat Casualty Care, die aangewend kunnen worden voor humanitaire doeleinden en natuurbescherming." Sinds 2016, en met steun van collega- lesgevers, ambulanciers en ICU-verpleger Stijn Spruytte (mede-oprichter van de vzw), hebben de dokters Marijke en An al 400 van de 700 rangers een TC3-opleiding gegeven. Tijdens de laatste missie zijn ook tien aidmen gevormd, verplegers die materiaal en medicatie hebben om beter te kunnen ingrijpen bij incidenten. Dokter Marijke: "Als we door het park reizen, lassen we onderweg trainingen in waarbij gewonden moeten worden geëvacueerd, een been moet worden gespalkt en zo." Collega An vult aan: "Het is onmogelijk om alle rangers naar hier te halen voor een opleiding. Daarom zijn wij de reizende ploeg die van kamp naar kamp trekt en daar telkens lesgeeft. Zo komen wij op afgelegen plekken in Virunga waar toeristen niet komen." Mijn gesprekspartners weten dus perfect hoezeer de natuur, landschappen en mensen van Virunga beklijven. Ook directeur Emmanuel de Merode waardeert de bijdragen van Rescue the Rangers en beide dames zeer. An Van Rompay: " Er zijn veel mensen die iets voor Virunga willen doen. Jullie zijn echter de enigen die iets voor de rangers doen', zei hij. ' Daarom kijken ze enorm uit naar jullie komst. Het geeft hen eigenwaarde'." Dat ervaren de artsen ook bij de rangers zelf: "Ze zijn heel dankbaar dat ze die materialen krijgen, dat we hen technieken aanleren waarmee ze zichzelf en hun collega's kunnen beschermen en/of redden."Normaliter zou dokter An deze maand opnieuw richting Virunga trekken voor een nieuwe reeks opleidingen. Die missie kan helaas niet doorgaan, want om het risico op besmetting van de gorilla's te minimaliseren is het park momenteel gesloten voor bezoekers.Toch zijn deze superbezige artsen annex wereldreizigers onlangs nog in Congo geweest. "Op vraag van Buitenlandse Zaken zijn we in Kinshasa buitenlanders die gerepatrieerd wilden worden medisch gaan screenen op covid-19." En hoe zit het dan met corona in Congo? De dokters Marijke en An vullen mekaar naadloos aan: "In een metropool als Kinshasa, waar veel mensen geen toegang hebben tot stromend water of in overlevingsmodus zijn, is een lockdownsituatie een mega-uitdaging. Voorlopig is het aantal covidgevallen in Congo nog beperkt, ze verwachten pas een piek later deze maand. Toch is het hout vasthouden. Een beademingstoestel is in Congo al redelijk exotisch, laat staan dat je daar een anesthesist en intensivist hebt, en er zijn ook nieuwe haarden van ebola opgedoken. Afrikaanse landen hebben weliswaar veel ervaring met infectieziekten, maar het is te hopen dat de internationale solidariteit ook richting Afrika zal spelen. Stel dat Afrika een broeihaard van corona zou blijven: ook daarom is die epidemie een uitdaging die we globaal moeten overmeesteren."