...
Deze week komt de bekende hartspecialist Pedro Brugada (Open VLD) aan het woord. De kosten van de vergrijzing vormen een levensgroot probleem, steekt hij van wal. "Mensen leven langer en overleven vele ziektes. Ik zie nu 90-plussers met diabetes, die één of twee kankers, een hartinfarct... overleefden. De medische kost om hen in leven te houden, is enorm en onhoudbaar. De samenleving moet prioriteiten stellen."Pedro Brugada vindt dat onze gezondheidszorg fundamenteel fout georganiseerd is. "Enkel curatie wordt vergoed. Daardoor gaat een groot deel van de middelen naar vergrijzing en niets naar preventie. Dat is toch ongelooflijk. Bieden we nu jongeren preventieve geneeskunde aan dan kunnen we de volgende generatie anders behandelen."Hij verwijst naar landen als Spanje, Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten - waar enkel de 5% rijksten goede zorg krijgen. "Nergens werkt het systeem goed omdat men teveel in economische termen denkt en onvoldoende in sociaal-geneeskundige richting," zegt hij."De meeste kosten worden gemaakt tijdens het laatste, ondraaglijke en lastige stukje leven. Cru gezegd: het is zinloos het leven van een terminale patiënt tegen een hoge kost een maand te verlengen. Dat geld komt dan de gezondheid van kinderen en anderen niet ten goede. Waar ligt de grens? De gezondheidseconomie gaat uit van een kost per Qaly, per kwaliteitsvol levensjaar, van 40 à 50.000 euro voor en standaard behandeling. Meer is niet aanvaardbaar. Betekent dit dat je voor de behandeling van een 70-plus-ser met diabetes, nierinsufficiëntie, een bypass, veel medicatie... telkens de prijs per Qaly optelt? Neen toch, dat is niet meer dan een spelletje. Gezondheid speelt zich af op patiëntenniveau. Het gaat niet over de duur van het leven, wel over maximale levenskwaliteit, een gelukkig levenseinde en een kwaliteitsvolle dood. Zonder nutteloze kosten. Dat is mijn filosofie: in plaats van consumptie-geneeskunde is preventie en een kwaliteitsvol leven belangrijk in plaats van het rekken van de laatste levensmaanden."Voor Brugada is het overlegmodel artsen-ziekenfondsen een voorbeeld van de Belgische ziekte bij uitstek: 'uit-zonderingitis'."Ik heb in vele landen gewerkt. Enkel in België zijn er op alle regels uitzonderingen. Die laten toe dat alles functioneert. Dat geldt ook voor justitie, fiscaliteit enz. België is het enige land ter wereld met verschillende ziekenfondsen die allemaal hetzelfde doel hebben. Elders zijn alle mensen via éénzelfde kanaal aangesloten bij de sociale zekerheid. Hier niet. Omwille van religieuze, politieke en andere redenen zijn er uitzonderingen. Dat is nutteloos en het heeft niets met geneeskunde, ziekte of pensioen te maken."Elke arts wordt geconfronteerd met zeven tot 16 'administratoren'. Weggesmeten geld, vindt Brugada. "Terwijl het over dezelfde pot gaat en het ook kan met één organisatie. Het overlegmodel, gebaseerd op een uitzondering is dus ook kunstmatig en slechts nodig zolang er zoveel ziekenfondsen zijn. Het enige doel is 'follow the money'."Voor Brugada is er één sociale zekerheid met één bevoegde minister nodig. "Voor preventie zijn bijvoorbeeld negen ministers bevoegd. Belachelijk. Zo kan je geen beleid voeren. Maak één ziekenfonds dan is geen overleg nodig. En laat de overheid het beleid bepalen."Voor Pedro Brugada zijn artsen vrije beroepsbeoefenaars. Dat moet zo blijven. "Private geneeskunde en zelfstandige artsen zijn cruciaal. De basis is één universele sociale zekerheid met één ziekenfonds. Naast dingen - zoals louter esthetische ingrepen - die de sociale zekerheid niet terugbetaalt. Nooit mogen artsen nagenoeg als ambtenaar betaald worden zoals in Scandinavië. Na kantooruren is er daar geen dokter meer te vinden. Dat is niet de toekomst."Brugada: "In het academisch ziekenhuis van Maastricht waar ik werkte kreeg ik een goed universitair salaris, een vast bedrag. Daarboven was er een geplafonneerde incentive, een extra inkomen in functie van het werk dat de hele dienst presteerde. Voor wie goed werk levert, is het tweede deel financieel even belangrijk als het eerste. Dat is een goed, duurzaam model. Het manna valt immers niet uit de hemel, je moet ervoor werken." Een loutere prestatiebetaling vindt prof. Brugada evenmin optimaal wegens te extreem.