Kunnen patiënten zichzelf triëren? Het antwoord lijkt mij duidelijk te zijn: nee. We kunnen niet van patiënten verwachten dat ze de ernst van hun eigen kwaal kunnen inschatten. Het is die bedenking die ik in mijn oren moet knopen wanneer ik een nachtelijke wacht tegemoet ga, of als huisarts in opleiding mijn zes maanden durende ziekenhuisstage op een spoeddienst doorbreng.
Op die momenten gaat de vraag "maar deze aanmelding is toch geen urgentie?" immers vaak door mijn hoofd. Het grote struikelblok is om met een open geest - wat de patiënt verdient - aan de consultatie te beginnen.
Een wijzer man verwoordde het laatst zo: "Maar Anouk, dan moet je toch nagaan waarom die patiënt voor je zit. Wat de bezorgdheden achter de vraag zijn?" Ik ben getraind in het bevragen van de welbekende ICE: Ideas, Concerns and Expectations. Maar misschien laat ik ze tijdens nachtelijke vermoeide uren te vaak vallen, waardoor ik - bij voor mij banale kwalen - te weinig voeling of sympathie krijg voor de reden achter de aanmeldingsklacht.
Natuurlijk help ik iedereen die op eender welke shift voor mij komt te zitten. De vraag is of ik op elk moment dezelfde kwaliteit van consultatie kan bieden. Zo is mijn geduld is ruim aanwezig voor eender welke klacht of triagekleur overdag in een huisartsenpraktijk. Op de spoeddienst durf ik me echter vaker af te vragen waarom een patiënt zich niet bij een huisarts heeft aangemeld.
Alles moet NU gebeuren, zo snel mogelijk een diagnose want er is ongerustheid
Op die momenten krijg ik soms een 'vingerknipgeneeskundegevoel': alles moet NU gebeuren, zo snel mogelijk een diagnose want er is ongerustheid. Of het moment van aanmelding komt voor de patiënt gewoon gemakkelijk uit. Moeten patiënten opgevoed worden? Of schuilt er soms een concern achter die ik niet helemaal begrijp? Of een huisarts die met de tijd en extra coronamaatregelen ook maar verzuipt?
Mijn bezorgdheid is groter dan deze individuele patiënt die ik alsnog naar het beste van mijn kunnen zal verder helpen. Ik stel mij de vraag of het huidige wacht- (en in het verlengde ook spoed)systeem haalbaar blijft als we elke patiënt die zich aanmeldt meteen verder helpen. Of er - op termijn - nood is aan toewerken naar een extra triagesysteem: een merendeel van de aanmeldingsklachten zouden misschien ook wel op een later tijdstip ingepland kunnen worden. Maar daarvoor moeten we extra systemen in het leven roepen. Het is een moeilijke discussie. En soms weet ik niet op welk spectrum van meningen hieromtrent ik me bevind. Het hangt waarschijnlijk ook van mijn energieniveau af.
Ik weet wel dat je patiënten niet kan vragen om zichzelf te triëren. Er zijn immers patiënten die bovenstaande gedachtegang en discussie teweegbrengen, maar evengoed heb je patiënten die hun zorg tot in het eindeloze uitstellen "want het is toch zo erg niet". Net die patiënten wil je wél tijdig op je consultatie. En dus helpen we in het huidige systeem iedereen zo snel mogelijk voort: ongeacht het uur. Ik probeer nachtelijke humeuren buitenspel te zetten, want hoewel ik denk aan mogelijk slaaptekort, zit de patiënt misschien wel met een grotere angst in het achterhoofd.
De auteur schrijft in eigen naam.