'Te veel nutteloze radiografieën en stijgend aantal rugoperaties'

Het aantal mensen dat blijvend invalide wordt ten gevolge van een rugprobleem groeit jaar na jaar aan. "In de groep van zelfstandigen is rugpijn zelfs oorzaak nummer 1 van blijvende arbeidsongeschiktheid. Het fenomeen is omnipresent. Om die reden hebben wij bij onze leden een enquête georganiseerd. De meerderheid van de deelnemers had of heeft zelf te kampen met een rugprobleem. Uit de resultaten blijkt grote onwetendheid en zelfs ronduit foute informatie over de oorzaken en de behandeling", licht Paul Callewaert toe.Ruim zes op de tien ondervraagden gelooft dat hun pijn het gevolg is van een beschadigde wervel, geknelde zenuw of gevaarlijke ziekte. "Terwijl rugpijn bij negen op de tien onschuldig is en na zes weken vanzelf verdwijnt." Meer dan de helft meent dat rugpijn het resultaat is van een foute beweging of het tillen van een last. "Meestal is rugpijn het gevolg van een lang proces waarin geruime tijd een verkeerde houding of beweging werd uitgevoerd."SensibiliseringOok qua diagnostiek slaan patiënten de bal vaak mis. Meer dan één op de twee beweert dat een RX-opname de oorzaak kan opsporen. "De evidentie van RX voor rugpijn is quasi nihil. Dat staat met zoveel woorden in de richtlijnen van het Consilium Radiologicum. De radiologen zijn daarvan op de hoogte maar krijgen nog heel wat van die achterhaalde voorschriften binnen. Meer dan 40% van de rugpatiënten onderging de afgelopen vijf jaar nog zo'n nutteloze RX. Sommigen zelfs meerdere opnames. Dat aantal daalt nu stilaan, maar tegelijk zien we een toename van MRI en CT-scans. Ruim de helft van onze leden onderging een radiografie van de wervelkolom terwijl deze beeldvorming enkel aangewezen is bij aanhoudende, ernstige symptomen. Blijkbaar is het voor sommige artsen nog moeilijk om een praktijk die routine was geworden op korte termijn om te buigen. Wij pleiten ervoor om zeker die RX-radiografieën voor rugproblemen versneld aan te pakken door blijvende sensibilisering van de voorschrijvers en de patiënten."Lagere drempel voor ingrepenEen kwart van de ondervraagden meent dat een discushernia een ingreep vergt. Medische richtlijnen daarover manen nochtans aan tot grote omzichtigheid. "Die aanbeveling contrasteert met het hoge aantal rugoperaties in ons land: 21.000 per jaar. Die gaan gepaard met een langdurige inactiviteit (130 dagen gemiddeld), een hoge maatschappelijke kost en wisselende resultaten."Binnen de groep rugoperaties blijft de klassieke heelkundige behandeling van een discushernia met arthrodese quasi stabiel. "Het zijn de nieuwe intraspinale ingrepen, die gepaard gaan met het plaatsen van implantaten en nieuwe technieken, die een stevige stijging laten optekenen", verduidelijkt dokter Patrick Galloo van het socialistische ziekenfonds. "De drempel om over te gaan tot zo'n ingreep ligt veel lager dan bij een klassieke arthrodese. Die evolutie onder impuls van de nieuwe technologie valt niet tegen te houden. Over de impact op lange termijn en op de arbeidsongeschiktheid hebben we nog geen duidelijke gegevens.""Een ingreep is in elk geval pas een optie als eerst alle preventieve wegen zijn uitgeput. Op dat terrein valt er zeker nog winst te boeken. Dat moet starten op jonge leeftijd, met het correct dragen van een niet te zware boekentas, tot op het werk, met aandacht voor rugvriendelijke houdingen."