...

Het stoïcisme is aan een ware opmars bezig. In tijden van materialisering, pandemieën, natuurrampen en oorlog zoeken mensen naar een houvast en de oude Griekse filosofie blijkt daaraan tegemoet te komen. Ook in de dagelijkse bekommernissen kunnen de principes van pas komen. "Een stoïcijn is iemand die angst omzet in voorzichtigheid, pijn in transformatie, fouten in ontgroening, verlangen in actie" (De Tijd, 16/04/22).We zijn allemaal mensen. Angst, pijn, teleurstelling en fouten maken horen daarbij. Dat is oké want in een wereld zonder die menselijkheid zouden we niet willen leven. Niet blijven hangen in die negatieve affecten kan echter zeer uitdagend zijn. Mijn goede raad: feel them, understand them, use them! In die volgorde en op je eigen tempo. Je moet van een mug geen olifant maken maar wanneer er een olifant passeert, ja, dan mag je best even overhoop liggen en ja, dan kan dat 'even' zelfs uitdraaien op een langere tijd. Het moment waarop je weer overeind komt, biedt echter veel potentieel. Het is een vonk waarmee je verder aan de slag kan. Mensen die zich oefenen in het stoïcisme trachten deze vonk sneller en actiever op te zoeken. Negatieve ervaringen kunnen aangegrepen worden om verder te kijken, om oplossingen te zoeken en om verbinding te maken. Net dat laatste, die verbinding, is hetgeen dat ons uiteindelijk kan lijmen. Oplossingen vind je immers zelden alleen. Allemaal goed en wel maar inderdaad, net dat samen komen kan een enorme uitdaging zijn. Niets zo boeiend en stimulerend als een brainstormsessie met gelijkgestemde zielen. Niets zo deugddoend als een open en warm gesprek met iemand die naar je luistert en je begrijpt. Lastiger wordt het als je tot een consensus, visie of gemeenschapsgevoel moet komen met mensen die niet op dezelfde manier denken als jij of op een andere golflengte zitten. Hoe verbinden met iemand waarmee je (laat ons even heel eerlijk zijn) eigenlijk helemaal niet wil verbinden? Ook dit kan heel boeiend zijn en tot nieuwe, verrassende dingen leiden maar evengoed is het een uitdaging en een oefening in geduld. Durven denken en herdenken is cruciaal. Victor Frank zei: "Between stimulus and respons there is space. In that space is our power to choose our response. In our response lies our growth and freedom." Dat is nu net het boeiende aan een mens zijn: we kunnen groeien. We kunnen ruimte creëren om te kijken naar onszelf en naar ons gedrag en daaruit te leren. In die ruimte tussen luisteren en reageren ligt massa's potentieel. Daar waar een kind geen remming kent en actie-reactie twee aaneensluitende begrippen zijn, heb je als volwassene het geluk te beschikken over een volledig ontwikkelde cortex met mogelijkheid tot bewuste inhibitie. Je kan jezelf aanmanen bewust even ruimte te laten tussen reactie en respons. Een adempauze om de situatie te overzien en meer doordacht te reageren. Om verder te reiken dan je reflexen je aangeven. Is het eenvoudig? Nee. Is het mogelijk? Ja. Alles is mogelijk. Als je er voor openstaat en er genoeg tijd in investeert. Ik heb pijn gekend, ik heb fouten gemaakt en ik heb angsten net als ieder mens. Ze hebben mij gemaakt tot wie ik ben. Ik ben geen stoïcijn maar ik hou van het continu in ontwikkeling zijn en ik wil dat ook altijd blijven. Dus ik blijf vooruit kijken. Als ik een bocht zie, zal ik afremmen om nadien terug volle gas te geven. Als ik hem niet zie, zal ik vermoedelijk uit de bocht vliegen. Ik zal blutsen en builen oplopen maar ik weet dat de weg voortloopt. Het is aan mij om hem terug te vinden. Moeilijk gaat ook. "We did not come to fear the future. We came here to shape it" (Barack Obama).