De maatregelen die de overheid heeft opgelegd op advies van een werkgroep met gezondheidsexperts hebben als doel de verspreiding van het SARS-CoV-2 virus voldoende te vertragen, opdat ons zorgstelsel niet overbelast geraakt. Het koopt ons ook tijd om een adequaat geneesmiddel te vinden en om een effectief vaccin te ontwikkelen.

Een gezond evenwicht is nodig tussen wat in theorie mogelijk is, en wat in de praktijk haalbaar blijkt. Een absolute lockdown zou verregaande negatieve economische gevolgen hebben, en zou ook betekenen dat essentiële dienstverlening zou stilvallen.

De veiligheidsmaatregelen van de Belgische overheid zijn dus zowel proportioneel als veranderend in de tijd, op basis van de actuele toestand.

Fase 1 - Reisbestemmingen

In Fase 1 van het rampenplan werden mensen die terugkeerden uit risicogebieden in quarantaine geplaatst of voorafgaand gescreend. Sommige bedrijven bevroegen werknemers, zelf of via de arbeidsarts, naar de aard en locatie van hun vakantie, en weerden hen van de werkvloer als ze het risico te hoog inschatten.

Zulke controles vallen echter onder de verantwoordelijkheid van de overheid, en bijkomende acties door bedrijven zijn in schending van de Europese verordening AVG (algemene verordening gegevensbescherming, beter gekend als "GDPR").

Fase 2 - Vermoeden van Covid-19

Ondertussen zijn er verdergaande maatregelen opgelegd. Zo moeten mensen met een vermoeden van Covid-19 thuisblijven. De werknemer moet de werkgever op de hoogte brengen van een (vermoede) besmetting. De huisartsen dienen het vermoeden van Covid-19 te vermelden op het ziektebriefje.

Deze gegevensdeling is proportioneel omdat het de werkgever toelaat om gepaste preventiemaatregelen te treffen, zoals het extra ontsmetten van de werkplek en eventueel informeren van de directe collega's.

Tijdens een gezondheidscrisis als deze worden de grondrechten tegen elkaar afgewogen

Sommige bedrijven willen bijkomende info, zoals de ernst van de aandoening en de verdere evolutie. Dit is een schending van de AVG, zelfs als die werknemers bereid zijn om zulke informatie te delen. De ernst en evolutie van een Covid-19 infectie hebben geen impact op de voorafgaande besmettelijkheid, en dus op de te nemen maatregelen door de werkgever. Ook mag de werkgever dergelijke informatie niet verder in de organisatie delen, bijvoorbeeld om de andere werknemers gerust te stellen dat hun collega terug thuis is uit het ziekenhuis. Goedbedoeld, maar een schending van de privacy van die werknemer.

Fase 3 - Preventief beschermen van risicogroepen

Er is een akkoord in de Groep van Tien (met werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers) om een attest van de huisarts te voorzien waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen een preventieve verwijdering van mensen die behoren tot een risicogroep voor Covid-19 en een ziekteattest omdat de persoon zelf de ziekte doormaakt. Op het moment van schrijven (15 april) moet de overheid dit nog valideren, maar het zal dan een proportionele gegevensdeling zijn. Het is namelijk relevant om dit onderscheid te kunnen maken, ook al heeft het een negatieve impact op de privacy van de werknemer - zo weet de werkgever namelijk dat die werknemer tot een risicogroep behoort.

Mocht de Belgische overheid alsnog overgaan naar Fase 3 van het rampenplan (nu weinig waarschijnlijk), heeft de arbeidsarts de mogelijkheid om structureel deze werknemers preventief te verwijderen uit een risicovolle werkomgeving. Een aantal bedrijven wil hier zelf al mee starten, of vraagt een lijst van zulke werknemers. Dit is niet de richtlijn van de overheid en dus niet proportioneel, en het verzamelen van dergelijke lijsten nog minder.

Samenvattend, tijdens een gezondheidscrisis als de huidige worden de grondrechten tegen elkaar afgewogen. Het recht op privacy wordt nu uit noodzaak tijdelijk ingeperkt. Bedrijven die verder willen gaan, moeten zich de vraag stellen of ze dit doen op basis van objectieve redenen die noodzakelijk en proportioneel zijn. Ook wij moeten het hoofd koel te houden en een correct advies geven, om zowel de gezondheid als de privacy van de bevolking te beschermen.

De maatregelen die de overheid heeft opgelegd op advies van een werkgroep met gezondheidsexperts hebben als doel de verspreiding van het SARS-CoV-2 virus voldoende te vertragen, opdat ons zorgstelsel niet overbelast geraakt. Het koopt ons ook tijd om een adequaat geneesmiddel te vinden en om een effectief vaccin te ontwikkelen. Een gezond evenwicht is nodig tussen wat in theorie mogelijk is, en wat in de praktijk haalbaar blijkt. Een absolute lockdown zou verregaande negatieve economische gevolgen hebben, en zou ook betekenen dat essentiële dienstverlening zou stilvallen.De veiligheidsmaatregelen van de Belgische overheid zijn dus zowel proportioneel als veranderend in de tijd, op basis van de actuele toestand. Fase 1 - ReisbestemmingenIn Fase 1 van het rampenplan werden mensen die terugkeerden uit risicogebieden in quarantaine geplaatst of voorafgaand gescreend. Sommige bedrijven bevroegen werknemers, zelf of via de arbeidsarts, naar de aard en locatie van hun vakantie, en weerden hen van de werkvloer als ze het risico te hoog inschatten.Zulke controles vallen echter onder de verantwoordelijkheid van de overheid, en bijkomende acties door bedrijven zijn in schending van de Europese verordening AVG (algemene verordening gegevensbescherming, beter gekend als "GDPR").Fase 2 - Vermoeden van Covid-19Ondertussen zijn er verdergaande maatregelen opgelegd. Zo moeten mensen met een vermoeden van Covid-19 thuisblijven. De werknemer moet de werkgever op de hoogte brengen van een (vermoede) besmetting. De huisartsen dienen het vermoeden van Covid-19 te vermelden op het ziektebriefje. Deze gegevensdeling is proportioneel omdat het de werkgever toelaat om gepaste preventiemaatregelen te treffen, zoals het extra ontsmetten van de werkplek en eventueel informeren van de directe collega's.Sommige bedrijven willen bijkomende info, zoals de ernst van de aandoening en de verdere evolutie. Dit is een schending van de AVG, zelfs als die werknemers bereid zijn om zulke informatie te delen. De ernst en evolutie van een Covid-19 infectie hebben geen impact op de voorafgaande besmettelijkheid, en dus op de te nemen maatregelen door de werkgever. Ook mag de werkgever dergelijke informatie niet verder in de organisatie delen, bijvoorbeeld om de andere werknemers gerust te stellen dat hun collega terug thuis is uit het ziekenhuis. Goedbedoeld, maar een schending van de privacy van die werknemer. Fase 3 - Preventief beschermen van risicogroepenEr is een akkoord in de Groep van Tien (met werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers) om een attest van de huisarts te voorzien waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen een preventieve verwijdering van mensen die behoren tot een risicogroep voor Covid-19 en een ziekteattest omdat de persoon zelf de ziekte doormaakt. Op het moment van schrijven (15 april) moet de overheid dit nog valideren, maar het zal dan een proportionele gegevensdeling zijn. Het is namelijk relevant om dit onderscheid te kunnen maken, ook al heeft het een negatieve impact op de privacy van de werknemer - zo weet de werkgever namelijk dat die werknemer tot een risicogroep behoort.Mocht de Belgische overheid alsnog overgaan naar Fase 3 van het rampenplan (nu weinig waarschijnlijk), heeft de arbeidsarts de mogelijkheid om structureel deze werknemers preventief te verwijderen uit een risicovolle werkomgeving. Een aantal bedrijven wil hier zelf al mee starten, of vraagt een lijst van zulke werknemers. Dit is niet de richtlijn van de overheid en dus niet proportioneel, en het verzamelen van dergelijke lijsten nog minder.Samenvattend, tijdens een gezondheidscrisis als de huidige worden de grondrechten tegen elkaar afgewogen. Het recht op privacy wordt nu uit noodzaak tijdelijk ingeperkt. Bedrijven die verder willen gaan, moeten zich de vraag stellen of ze dit doen op basis van objectieve redenen die noodzakelijk en proportioneel zijn. Ook wij moeten het hoofd koel te houden en een correct advies geven, om zowel de gezondheid als de privacy van de bevolking te beschermen.