Telkens wanneer de ziekenhuizen overspoeld worden door coronapatiënten, wordt de niet-dringende zorg opgeschort. De redenering daarachter is duidelijk: als we deze patiënten niet kunnen verzorgen, gaan er meer overlijden aan Covid-19. Intussen hebben een aantal collega's van diverse specialismen aan de noodrem getrokken. Opvolgen van kanker patiënten, vroegdetectie van melanomen, tijdig ingrijpen bij hartproblemen, kunnen ook allemaal tot vermijdbare overlijdens leiden.

Vorige week publiceerde het Office for National Statistics (ONS) zijn data qua overlijden gerelateerd aan alcohol. Dat ze zo snel over cijfers beschikken, is om jaloers op te worden. Alcoholgerelateerde overlijdens zijn op twintig jaar bijna verdubbeld.

Maar vooral de vergelijking tussen 2020 en 2019 is schokkend: er zijn 19,6 % meer alcoholgerelateerde overlijdens. Het gaat enerzijds over meer alcohol consumeren in coronatijden, vooral in de groep van 55-64 jaar. Want terwijl de sluiting van de horeca betekende dat heel wat mensen helemaal geen alcohol meer dronken, was er ook een toename van diegenen die reeds problemen hadden op dit vlak en herval van mensen die gestopt waren met drinken. Voor deze twee groepen houdt alcohol juist een groter gezondheidsrisico in.

Maar deze verhoging van de sterftecijfers houdt slechts ten dele verband met het actuele alcoholgebruik. De doodsoorzaak is in vier op de vijf gevallen te wijten aan leverpathologie die al veel langer bestaat maar die aanleiding kan geven tot een spoedopname.

De zorg voor mensen met alcoholgerelateerde aandoeningen mag niet verminderd, laat staan opgeschort worden

Een aantal factoren spelen hierin mee. De onderzoekers formuleren zelf de impact van de lockdown en de afwezigheid van face to face-contact. De zorg was minder vlot toegankelijk, patiënten waren bang om naar het ziekenhuis te gaan omwille van het besmettingsgevaar. En de reeds hoge drempel om hulp te zoeken voor deze problematiek was nu nog hoger. Het leek bijna asociaal om nu zorg te vragen voor een problematiek die eigenlijk je eigen schuld is. Zo wordt verslaving toch nog vaak bekeken.

We moeten hieruit twee belangrijke conclusies trekken.

Eén: alcohol is een killer; de weerslag op de gezondheid mag niet onderschat worden. In de eerste lijn moet maximaal ingezet worden op preventie, vroegdetectie en toeleiding tot de zorg. Vroegtijdig ingrijpen voorkomt ernstige problemen, grote medische kosten én overlijden.

Twee: een epidemie, hoe agressief ook, mag geen reden zijn om mensen met andere pathologieën te verwaarlozen of te ontmoedigen. Er moeten juist pogingen gedaan worden om deze groepen binnen de zorg te houden. De zorg voor mensen met alcoholgerelateerde aandoeningen mag niet verminderd, laat staan opgeschort worden. Integendeel, men moet deze mensen actief benaderen om hen van continuïteit van zorg te overtuigen.

Telkens wanneer de ziekenhuizen overspoeld worden door coronapatiënten, wordt de niet-dringende zorg opgeschort. De redenering daarachter is duidelijk: als we deze patiënten niet kunnen verzorgen, gaan er meer overlijden aan Covid-19. Intussen hebben een aantal collega's van diverse specialismen aan de noodrem getrokken. Opvolgen van kanker patiënten, vroegdetectie van melanomen, tijdig ingrijpen bij hartproblemen, kunnen ook allemaal tot vermijdbare overlijdens leiden.Vorige week publiceerde het Office for National Statistics (ONS) zijn data qua overlijden gerelateerd aan alcohol. Dat ze zo snel over cijfers beschikken, is om jaloers op te worden. Alcoholgerelateerde overlijdens zijn op twintig jaar bijna verdubbeld. Maar vooral de vergelijking tussen 2020 en 2019 is schokkend: er zijn 19,6 % meer alcoholgerelateerde overlijdens. Het gaat enerzijds over meer alcohol consumeren in coronatijden, vooral in de groep van 55-64 jaar. Want terwijl de sluiting van de horeca betekende dat heel wat mensen helemaal geen alcohol meer dronken, was er ook een toename van diegenen die reeds problemen hadden op dit vlak en herval van mensen die gestopt waren met drinken. Voor deze twee groepen houdt alcohol juist een groter gezondheidsrisico in. Maar deze verhoging van de sterftecijfers houdt slechts ten dele verband met het actuele alcoholgebruik. De doodsoorzaak is in vier op de vijf gevallen te wijten aan leverpathologie die al veel langer bestaat maar die aanleiding kan geven tot een spoedopname. Een aantal factoren spelen hierin mee. De onderzoekers formuleren zelf de impact van de lockdown en de afwezigheid van face to face-contact. De zorg was minder vlot toegankelijk, patiënten waren bang om naar het ziekenhuis te gaan omwille van het besmettingsgevaar. En de reeds hoge drempel om hulp te zoeken voor deze problematiek was nu nog hoger. Het leek bijna asociaal om nu zorg te vragen voor een problematiek die eigenlijk je eigen schuld is. Zo wordt verslaving toch nog vaak bekeken. We moeten hieruit twee belangrijke conclusies trekken. Eén: alcohol is een killer; de weerslag op de gezondheid mag niet onderschat worden. In de eerste lijn moet maximaal ingezet worden op preventie, vroegdetectie en toeleiding tot de zorg. Vroegtijdig ingrijpen voorkomt ernstige problemen, grote medische kosten én overlijden.Twee: een epidemie, hoe agressief ook, mag geen reden zijn om mensen met andere pathologieën te verwaarlozen of te ontmoedigen. Er moeten juist pogingen gedaan worden om deze groepen binnen de zorg te houden. De zorg voor mensen met alcoholgerelateerde aandoeningen mag niet verminderd, laat staan opgeschort worden. Integendeel, men moet deze mensen actief benaderen om hen van continuïteit van zorg te overtuigen.