...

Vorige week organiseerde de Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs (BVZD) een 'standpuntbepaling inzake netwerkvorming'. Ondanks het unitaire karakter van de vereniging bleek uit de uiteenzettingen vooral een grote divergentie.'KCE-bureaucraten'De Waalse privé-ziekenhuizen stelden, bij monde van Benoît Hallet, adjunct-directeur-generaal Unessa (Union en soins de santé), vast dat er twee assen zijn met veel ziekenhuizen en vele regio's met weinig ziekenhuizen. En Wallonië is Vlaanderen niet: de verhouding tussen openbare en private instellingen is er ongeveer fifty-fifty.Hallet benadrukt fundamentele principes zoals vrijheid van vereniging van patiënten, artsen en ziekenhuizen. Bestaande netwerken - zoals de Brusselse Iris-ziekenhuizen - moeten gerespecteerd worden. En elk ziekenhuis dient zijn identiteit te bewaren. "De onzekerheid opheffen, is belangrijk. Momenteel gaan de kabinetsnota's alle richtingen uit", aldus Hallet. "Een duidelijk, niet ambivalent discours en overleg dringt zich op."In tegenstelling tot wat KCE-studies - "van bureaucraten" - laten uitschijnen, zijn Vlaanderen, Brussel en Wallonië niet rijp voor een geïntegreerd systeem. Een realistische, redelijke timing dringt zich op. Naast een stabiel budgettair kader. "Hervormen kost geld en, alvorens dit besparingen kan opleveren, er moet dus eerst geïnvesteerd worden", zei Hallet. Bovendien zijn netwerken van 300.000 à 550.000 patiënten niet altijd realistisch. "De hele provincie Luxemburg telt maar 270.000 inwoners. Ook zij hebben recht op kwaliteitsvolle zorg." Tot slot wees Hallet op het bestaan van kleinere, hypergespecialiseerde ziekenhuizen. "Wallonië heeft een kwalitatief goed genetica-centrum. Het staat op zich. Moet dat dan de deuren sluiten?"ToekomstpactAlgemeen directeur van GIBBIS (Gezondheidsinstellingen Brussel - Bruxelles Institutions de Santé, de Brusselse private zorgvoorzieningen) Jean-Noël Godin stelde in persoonlijke naam dat in de nieuwe wetgeving het netwerk op de eerste plaats moet komen en pas daarna het ziekenhuis. "Netwerken, en het gaat in de eerste plaats over klinische netwerken, vergen rechtstreekse financiering. Niets is echter beslist", aldus Godin. "De regering heeft de nota's nog niet goedgekeurd." Vele vragen blijven, ook qua timing. Het wetsontwerp op de netwerken zou door de regering in juni goedgekeurd worden, eind juni krijgt de interministeriële conferentie Volksgezondheid dan haar zegje. Gaan zij akkoord dan krijgt de sector nog zes maanden om commentaar te geven. Wel start tegelijk ook al het wetgevende traject. De timing is dus krap. Lukt het niet tegen begin 2018 dan wordt het moeilijk omdat er dan gemeenteraadsverkiezingen op het programma staan."Netwerken leiden niet noodzakelijk meteen tot besparingen. Van belang is wel dat openbare, private, Nederlands- en Franstalige ziekenhuizen hun ideologieën overstijgen", aldus Godin. "In Vlaanderen is de hervorming al verder gerijpt, de Brusselse situatie is complex met bijvoorbeeld vier erkenningsautoriteiten voor ziekenhuizen en in Wallonië ligt het nog anders. Er zijn dus verschillende snelheden." Brutale sluitingen en verlies aan werkgelegenheid moeten alleszins voorkomen worden, zei Godin. Hij bepleitte budgettaire stabiliteit én een toekomstpact met de ziekenhuizen verspreid over verschillende jaren.Een goed ideeMarc Geboers, directeur algemene ziekenhuizen bij Zorgnet-Icuro, wijst erop dat de ziekenhuizen slechts over schaarse informatie beschikken. "Pas vorige zomer presenteerde Vlaams minister Vandeurzen zijn zorgstrategisch plan en pas in het najaar waren er federale nota's van De Block. En nu is er plots de laagvariabele zorg (zie AK 2493, nvdr). Zorgnet-Icuro was bij het uittekenen van de Vlaamse kaartjes nauwelijks betrokken." Voor Geboers moeten toegankelijkheid en respect voor de vrije zorgkeuze van zorgvragers en verstrekkers centraal staan. Fundamenteel voor hem is ook het verschil tussen het Vlaamse zorgstrategische plan dat uitgaat van kwaliteitsverhogende netwerken en de besparingslogica waar de federale overheid vanuit gaat. De Vlaamse netwerken zijn trouwens al, bottom-up, geformaliseerd en in een beslissende plooi gevallen, zegt Geboers. "Het is een puzzel zonder gaten. Als minister Vandeurzen nu nog één deeltje wil veranderen dan zal dat effect hebben op de andere delen." Bezorgd is Geboers ook over de positie van de artsen. "Gaat men met één medische raad in het netwerk het verzwaard advies afschaffen? Wel is dit een goede gelegenheid om de verschillen in algemene regeling tussen de artsen weg te werken."Uiteindelijk zijn klinische netwerken volgens Zorgnet-Icuro een goed idee om basiszorg te spreiden. Wel staat het concept haaks op een besparingslogica. "De ziekenhuizen vinden elkaar. De tijd dringt maar hoe dan ook zullen de netwerken doorgaan. Al zal het dan misschien niet allemaal voor deze legislatuur zijn."