...

Eerst was er de open brief van zestien kinderartsen die begin november verscheen en zijn effect niet miste. De titel alleen al - 'Euthanasie voor kinderen. Nu!' - liet in volle aanloop naar het debat in de Senaat weinig aan duidelijkheid te wensen over. Meteen ontstond de indruk dat de Belgische kinderartsen 'en bloc' op een uitbreiding van de euthanasiewet zaten te wachten.Hoe wilsbekwaam?Een repliek op de noodkreet van de zestien pediaters liet dan ook niet lang op zich wachten. Professor Chris Van Geet, diensthoofd pediatrie in het UZ Leuven, bestempelde de oproep van haar collega's als stemmingmakerij. De open brief die ze als antwoord stuurde, werd mee ondertekend door professor Stefaan Van Gool, pediatrisch neuro-oncoloog in hetzelfde Leuvense UZ. Kinderen die lijden kunnen ook zonder euthanasiewet geholpen worden, was de teneur."De kern van het probleem is dat je bij kinderen niet objectief kunt meten of ze op een autonome manier wilsbekwaam zijn", zegt Van Gool. "Er bestaat geen meetinstrument om hun wilsbekwaamheid objectief te meten, dus blijft het altijd een subjectieve inschatting. En zodra er subjectiviteit in sluipt, weet je niet meer waar je aan toe bent. Vergeet niet dat er ook omgevingsfactoren zijn die kinderen, bovenop de extreme spanningen van een levensbedreigende ziekte, negatief kunnen beïnvloeden. Als de ouders een conflict hebben of in een vechtscheiding verwikkeld zijn."Volwassen op 20 jaarEuthanasie zomaar liberaliseren naar minderjarigen, is moeilijk te accepteren, vindt dokter Stefaan Van Gool. Wetenschappers zijn het er immers over eens dat adolescenten pas op de leeftijd van 20 jaar de fase van volledige cognitieve en sociaal-emotionele volwassenheid bereiken.Van Gool. "Ook al voorziet de wet randvoorwaarden, zoals toestemming van de ouders en toetsing van de wilsbekwaamheid door een psycholoog of psychiater, het blijven impressies van een kind in relatie een omgeving."Precies daarom is het ook moeilijk om na te gaan of een euthanasieverzoek van een minderjarige, zoals de wet voorschrijft, "vrijwillig en weloverwogen" is. Jongeren reageren nu eenmaal impulsiever dan volwassenen. Ze zijn eerder geneigd om impulsief beslissingen te nemen bij hevige angst of pijn. En ze zijn ook beïnvloed door hun verzorgende omgeving.Even terug naar de open brief van zestien pediaters die het debat over kindereuthanasie aanzwengelde. Daarin staat dat "elke levensbeëindiging een daad van menselijkheid is die slechts in laatste instantie wordt gesteld. Waarom zou men minderjarigen deze ultieme mogelijkheid ontzeggen? De gevallen die we in onze praktijk zien zijn te schrijnend."Dat laatste zette Stefaan Van Gool aan het denken. Hoe kan het dat deze collega's de realiteit zo ervaren, terwijl met de mogelijkheden van pediatrische palliatieve zorg van vandaag haast alle pijn te lenigen is, vraagt hij zich af."Sinds een jaar of twee, drie is deze vorm van palliatieve zorg binnen het bereik van alle kinderen gekomen. De thuiszorgdiensten voor kinderen in Gent en Leuven kregen structurele erkenning van minister Onkelinx. Via mobiele teams van verpleegkundigen is die zorg nu ook toegankelijk voor kinderen die nog nooit in Leuven of Gent geweest zijn."En in het buitenland?Na de noodkreet van zijn collega's, wilde de Leuvense kinderoncoloog ook weten hoe zijn collega's in het buitenland over een euthanasiewet voor kinderen denken. Een korte vragenlijst die hij rondstuurde naar pediaters in Europa, de VS en Australië, bevestigde zijn vermoeden. "De meerderheid van kinderartsen voelt helemaal geen nood aan een wettelijke oplossing. Die nood voelen ze niet bij de bevolking, noch bij zichzelf als arts. En ik zie echt niet in waarom dat anders zou zijn in ons land."