...

De NGO 'Ziekenhuis Zonder Grenzen' is in 1992 ontstaan door een privé-initiatief van 'Rotarien' Claude Simon, vertelt bestuurder Michel Meunier. "Via Bernard Kouchner vernam hij dat er nood was aan ondersteuning nadat Artsen Zonder Grenzen uit een gebied wegtrekt. Dan blijven immers goed opgeleide mensen achter, maar zonder materiaal. Zo is het begonnen.""Wij zijn nu al 25 jaar bezig, en specialiseren ons in recuperatie van ziekenhuis- en ander medisch materiaal uit België en Luxemburg", gaat Meunier verder. "Wij zorgen voor de afhaling, eventueel onderhoud of kleine reparaties en stockage hier. Van hieruit vertrekt het materiaal naar Afrika, Zuid-Amerika, Azië,... Maar niet op onze kosten. De verzendingskosten worden gedragen door andere partners in onze projecten, NGO's of privé-initiatieven."Het materiaal dat hier wordt ingezameld, komt grotendeels terecht in ziekenhuizen en gezondheidscentra in Afrika, pikt dokter Pol Blondiau (71) in. Hij is als uroloog actief in het ziekenhuis van Ath (Henegouwen) en heeft er voor Ziekenhuis Zonder Grenzen al een pak missies opzitten. "Er worden in Afrika veel nieuwe bouwwerven opgestart, maar niet afgewerkt. Zo was ik tien jaar geleden bij de eerstesteenlegging van een radiologiecentrum in Benin. Wel, dat gebouw is nog steeds niet klaar. Afrika is slecht uitgerust, en materiaal valt er snel in panne door stroomonderbrekingen. Er is een grote vraag naar technici om basisreparaties uit te voeren."De opdracht van Ziekenhuis Zonder Grenzen vergt behoorlijk wat technische kennis. Blondiau: "Af en toe doen we een beroep op een biotechnicus om gesofistikeerd materiaal te monteren, denk aan tandartsstoelen, daar hebben we veel ervaring mee. Dat zijn ingewikkelde toestellen, met water en gecomprimeerde lucht.""Wij zijn een schakel in de keten", benadrukt voorzitter Stéphane Huynen. "We onderzoeken een project, maken een biotechnische evaluatie ter plaatse om de reële noden in te schatten, indien mogelijk gaat onze biotechnicus ter plaatse. Wij zorgen alleen voor materiaal, we beheren het project niet. We gaan ook niet noodzakelijk mee ter plaatse, voor een project van bijvoorbeeld 2.000 rolstoelen, is dat niet nodig. Wel voor een scanner.""Doorgaans wordt 80% van materiaal dat naar Afrika wordt verzonden, nooit in gebruik genomen, omdat het niet afgestemd is op de noden daar. Op dat vlak is onze aanpak veel efficiënter: materiaal dat van bij ons vertrekt, wordt nagekeken, indien nodig hersteld en dan pas verscheept", vervolgt Stéphane Huynen. "Met defecte toestellen doen je de mensen daar geen plezier, ze hebben immers niet de middelen om ze te herstellen."Het materiaal dat Ziekenhuis Zonder Grenzen inzamelt, is voornamelijk afkomstig uit ziekenhuizen, maar ook artsen, tandartsen, kinesitherapeuten doen een duit in het zakje. "We moeten ons wel enigszins wapenen tegen oneerlijke praktijken. Zo kregen we in het verleden nogal eens materiaal binnen - tandartsstoelen met name - waar micromotoren uit weggehaald waren. Die onderdelen leveren immers nog wat geld op... Wij fungeerden op die manier als makkelijke oplossing om materiaal kwijt te geraken waarvoor anders zou moeten betaald worden. We vragen daarom nu een waarborg van 500 euro, bedrag dat wordt teruggestort als na controle blijkt dat het toestel compleet is."Op 25 jaar tijd voerde Ziekenhuis Zonder Grenzen liefst 750 missies uit, dat zijn er een 50-tal per jaar, of zowat één per week. "Een missie stemt overeen met een volle container", legt Stéphane Huynen uit. "Uitgerekend op basis van de nieuwwaarde van het materiaal, hebben wij vorig jaar voor vier miljoen euro verscheept."Vooral naar basismateriaal is er veel vraag (bedden, operatietafels,...), en alles wat met bevallingen te maken heeft. Alles is netjes opgeslagen en geordend in twee militaire hangars in de nabijheid van Namen: bedden, kasten, operatietafels, tandartsstoelen, lampen, respiratoren, couveuses, dialysetoestellen, chirurgisch materiaal,... Een heuse grot van Ali Baba."Fusies tussen ziekenhuizen leveren heel wat materiaal op", vertelt dr. Blondiau. "We zijn nu (april 2018, nvdr.) bezig met het transport van honderden bedden, tafels en stoelen uit Kortrijk. Daar zijn we zeker een maand mee zoet." Sommige ziekenhuizen zijn erg vrijgevig, geeft hij nog mee. Andere schenken dan weer alleen weg wat ze zelf niet verkocht krijgen.Maar niet alleen ziekenhuizen zorgen dus voor de nodige aanvoer van materiaal, ook individuele artsen. Waarbij dokter Blondiau zich de bemerking maakt wat er eigenlijk gebeurt met materiaal dat via de zoekertjes in Artsenkrant niet verkocht geraakt. "Stel dat daar geen koper voor gevonden wordt, of dat niet de prijs wordt geboden die de arts in kwestie voor ogen heeft? Zij zouden dan een schenking kunnen doen aan Ziekenhuis Zonder Grenzen, als ze tenminste van ons bestaan afweten."www.zzg-hsf.be