We komen handen tekort in de zorg. Deze noodkreet klonk nog nooit zo luid. Alle sympathieke rekruteringsacties ten spijt, geraken de duizenden vacatures niet eenvoudig ingevuld. Dat maakt de werkdruk voor de medewerkers in de zorg hoog. Te hoog. Wanneer de professionele zorg de ballen niet meer in de lucht kan houden, zijn het de duizenden mantelzorghanden die ze moeten opvangen. Naar aanleiding van Dag van de Mantelzorger pleiten Steunpunt Mantelzorg en i-mens voor een doortastend beleid om de instroom in de professionele zorg te verhogen. Want mantelzorgers verdienen ademruimte.

Professionele thuiszorg en mantelzorg vormen een tandem

De poetshulp die niet meer langskomt, de oppashulp die wordt stopgezet, ... hoewel de druk op mantelzorgers enorm toenam tijdens de pandemie, bleven ze bijna onzichtbaar. Uit onderzoek van Steunpunt Mantelzorg en HOGENT blijkt dat 2 op 3 mantelzorgers de zorg als zwaarder ervaren dan voor corona. Meer dan de helft van de mantelzorgers heeft het gevoel constant onder spanning te staan. Zij snakken naar ademruimte. Die krijgen ze amper of niet. Heel wat mantelzorgers ondervinden immers problemen om de juiste thuiszorg op maat te vinden. Die ondersteuning is noodzakelijk voor het psychosociale welzijn van mantelzorgers, die hun taak vaak combineren met een job, een gezin en andere verantwoordelijkheden.

Niet elke mantelzorger vindt het gemakkelijk om hulp te aanvaarden. Als die stap gezet wordt, is het belangrijk dat de zorg op maat is. Van de zorgbehoevende én de mantelzorger. In een ideale wereld vormen de mantelzorger en de professionele thuiszorg een perfecte tandem die afgestemd op elkaar de beste hulp en ondersteuning bieden. Door de personeelstekorten in de zorg is die ideale wereld verre van realiteit. Mantelzorgers vangen te vaak op wat de professionele thuiszorg niet kan waarmaken. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat mantelzorgers zorg overnemen of zich verplicht voelen zorg op te nemen. Zij ervaren immers al druk genoeg. Zo toont onderzoek aan dat de helft van de mantelzorgers de zorg als belastend ervaart, ook al haalt 8 op 10 er voldoening uit.

Zoektocht naar extra personeel

Als zorgorganisatie ziet i-mens dagelijks wat het belang is van nabije en kwaliteitsvolle zorg op maat voor zorgbehoevenden en hun mantelzorgers. Door samen te werken geven ze beiden meer mogelijkheden in hoe ze hun leven willen leiden. Ook mantelzorgers hebben meer keuzevrijheid in welke zorg ze opnemen en welke niet. Dat dit nu niet altijd lukt door de personeelstekorten is schrijnend. Bovendien was het probleem nog nooit zo groot. Een snelle ommekeer is niet meteen in zicht. Daarom is het noodzakelijk om samen met de volledige sector en de overheid na te denken over concrete en doortastende acties om de personeelstekorten aan te pakken, zowel op de korte als de lange termijn. Op 1 juli roept de Minister van Welzijn de sector kinderopvang samen om na te denken hoe we meer kinderbegeleiders kunnen aantrekken. Een goed initiatief die zijn weerklank zou moeten hebben voor de volledige sector. De tekorten zijn immers overal nijpend.

Nieuw Vlaams Mantelzorgplan

Een positief signaal vanuit de overheid is dat in het nieuwe Vlaams Mantelzorgplan 2022-2024 er een doelstelling en actie is opgenomen rond meer professionele zorg, ter ondersteuning van mantelzorgers. Een gedifferentieerd en flexibel professioneel aanbod in het Mantelzorgplan is een bijzonder goed signaal. Alleen moet het plan budgetneutraal zijn. Er is geen extra financiering voorzien voor de uitrol van acties. Het inschakelen van professionele thuiszorg is noodzakelijk maar moet te allen tijde betaalbaar blijven. We pleiten dus voor extra financiering zodat de doelstelling geen vage ambitie maar realiteit kan worden. Bovendien is participatie van mantelzorgers en de professionele zorgsector noodzakelijk bij de uitvoering van deze doelstelling. Enkel door samen concrete acties uit te werken, kunnen we verandering op het terrein creëren. De tandem tussen mantelzorg en thuiszorg biedt op elk niveau meerwaarde.

Dit artikel verscheen eerder op knack.be.

We komen handen tekort in de zorg. Deze noodkreet klonk nog nooit zo luid. Alle sympathieke rekruteringsacties ten spijt, geraken de duizenden vacatures niet eenvoudig ingevuld. Dat maakt de werkdruk voor de medewerkers in de zorg hoog. Te hoog. Wanneer de professionele zorg de ballen niet meer in de lucht kan houden, zijn het de duizenden mantelzorghanden die ze moeten opvangen. Naar aanleiding van Dag van de Mantelzorger pleiten Steunpunt Mantelzorg en i-mens voor een doortastend beleid om de instroom in de professionele zorg te verhogen. Want mantelzorgers verdienen ademruimte.Professionele thuiszorg en mantelzorg vormen een tandemDe poetshulp die niet meer langskomt, de oppashulp die wordt stopgezet, ... hoewel de druk op mantelzorgers enorm toenam tijdens de pandemie, bleven ze bijna onzichtbaar. Uit onderzoek van Steunpunt Mantelzorg en HOGENT blijkt dat 2 op 3 mantelzorgers de zorg als zwaarder ervaren dan voor corona. Meer dan de helft van de mantelzorgers heeft het gevoel constant onder spanning te staan. Zij snakken naar ademruimte. Die krijgen ze amper of niet. Heel wat mantelzorgers ondervinden immers problemen om de juiste thuiszorg op maat te vinden. Die ondersteuning is noodzakelijk voor het psychosociale welzijn van mantelzorgers, die hun taak vaak combineren met een job, een gezin en andere verantwoordelijkheden.Niet elke mantelzorger vindt het gemakkelijk om hulp te aanvaarden. Als die stap gezet wordt, is het belangrijk dat de zorg op maat is. Van de zorgbehoevende én de mantelzorger. In een ideale wereld vormen de mantelzorger en de professionele thuiszorg een perfecte tandem die afgestemd op elkaar de beste hulp en ondersteuning bieden. Door de personeelstekorten in de zorg is die ideale wereld verre van realiteit. Mantelzorgers vangen te vaak op wat de professionele thuiszorg niet kan waarmaken. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat mantelzorgers zorg overnemen of zich verplicht voelen zorg op te nemen. Zij ervaren immers al druk genoeg. Zo toont onderzoek aan dat de helft van de mantelzorgers de zorg als belastend ervaart, ook al haalt 8 op 10 er voldoening uit.Zoektocht naar extra personeelAls zorgorganisatie ziet i-mens dagelijks wat het belang is van nabije en kwaliteitsvolle zorg op maat voor zorgbehoevenden en hun mantelzorgers. Door samen te werken geven ze beiden meer mogelijkheden in hoe ze hun leven willen leiden. Ook mantelzorgers hebben meer keuzevrijheid in welke zorg ze opnemen en welke niet. Dat dit nu niet altijd lukt door de personeelstekorten is schrijnend. Bovendien was het probleem nog nooit zo groot. Een snelle ommekeer is niet meteen in zicht. Daarom is het noodzakelijk om samen met de volledige sector en de overheid na te denken over concrete en doortastende acties om de personeelstekorten aan te pakken, zowel op de korte als de lange termijn. Op 1 juli roept de Minister van Welzijn de sector kinderopvang samen om na te denken hoe we meer kinderbegeleiders kunnen aantrekken. Een goed initiatief die zijn weerklank zou moeten hebben voor de volledige sector. De tekorten zijn immers overal nijpend.Nieuw Vlaams Mantelzorgplan Een positief signaal vanuit de overheid is dat in het nieuwe Vlaams Mantelzorgplan 2022-2024 er een doelstelling en actie is opgenomen rond meer professionele zorg, ter ondersteuning van mantelzorgers. Een gedifferentieerd en flexibel professioneel aanbod in het Mantelzorgplan is een bijzonder goed signaal. Alleen moet het plan budgetneutraal zijn. Er is geen extra financiering voorzien voor de uitrol van acties. Het inschakelen van professionele thuiszorg is noodzakelijk maar moet te allen tijde betaalbaar blijven. We pleiten dus voor extra financiering zodat de doelstelling geen vage ambitie maar realiteit kan worden. Bovendien is participatie van mantelzorgers en de professionele zorgsector noodzakelijk bij de uitvoering van deze doelstelling. Enkel door samen concrete acties uit te werken, kunnen we verandering op het terrein creëren. De tandem tussen mantelzorg en thuiszorg biedt op elk niveau meerwaarde.Dit artikel verscheen eerder op knack.be.