Mammografie radicaal in vraag gesteld

Het nut van de mammografie als screeningsmiddel voor borstkanker was al eerder onderwerp van discussie. Nu wordt de methode in de New England Journal of Medicine wel erg radicaal in vraag gesteld. Intussen geeft een nieuwe studie de voorkeur aan de combinatie mammografie plus tomosynthese.De NEJM publiceerde in zijn nieuwste editie een artikel met als titel 'Effect of Three Decades of Screening Mammography on Breast Cancer Incidence'. Conclusie: "Ondanks een substantiële toename van het aantal vroegtijdig opgespoorde borstkankers, heeft de screeningsmammografie maar een marginaal effect gehad op het aantal vrouwen dat zich met een gevorderde kanker aanbiedt. Dat onevenwicht duidt op een aanzienlijk aantal valspositieven - zowat een derde van de nieuwe borstkankerdiagnoses. De screening heeft dus in het beste geval maar een kleine daling van de mortaliteit door borstkanker teweeggebracht." 31% valspositievenDe studie maakte gebruik van de gegevens van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) en van het federale Surveillance, Epidemiology and End Results Program tussen 1976 en 2008, wat uiteraard een schat aan informatie opleverde. De auteurs van de studie stellen vast dat sinds de introductie van de screeningsmammografie in de VS het aantal vroegtijdig opgespoorde gevallen van borstkanker verdubbelde (van 112 naar 234 gevallen per 100.000 vrouwen). Het aantal vrouwen met een gevorderde kanker nam af met 8% (van 102 naar 94/100.000 vrouwen). Waar knelt nu het schoentje? Na correctie van mogelijke fouten en bijstelling op basis van de incidentiecijfers voor borstkanker, blijkt volgens de auteurs dat liefst 1,3 miljoen vrouwen onterecht de diagnose borstkanker te horen kregen. Alleen al in 2008 schatten de auteurs het aantal valspositieven op 70.000, wat neerkomt op 31% van alle gediagnosticeerde kankers. Wat dus de grootschalige screening aan de hand van mammografie radicaal in vraag stelt.Mammo plus tomo Een studie die zopas verscheen in Radiology komt eveneens tot het besluit dat de standaardmammografie niet het ideale screeningsinstrument is. Volgens de auteurs biedt een combinatie van tomosynthese en digitale mammografie een dubbel voordeel: de diagnostische precisie verhoogt aanzienlijk en het aantal heroproepen voor andere gevallen dan kanker neemt significant af. Deze studie volgde 1.192 vrouwen tussen juli 2006 en mei 2008. Ze werd opgedeeld in twee luiken: het eerste had betrekking op 312 gevallen, met 48 kankers en beelden gelezen door 12 radiologen. Het tweede luik bestudeerde eveneens 312 gevallen, met 51 kankers en 15 radiologen. Dat alles volgens een erg strikt protocol. In beide studies bleek de combinatie mammografie en tomosynthese superieur dan mammografie alleen voor wat de diagnose betreft. De gevoeligheid van de opsporing verhoogde met respectievelijk 10,7 en 16% in beide luiken van het onderzoek. Een winst die bijna volledig toe te schrijven is aan de betere detectie en herkenning van invasieve kankers. Het aantal heroproepen nam eveneens significant af (respectievelijk -38,6% en -17,1%). Wat dus in de praktijk neerkomt op veel minder bijkomende onderzoeken.