...

Drie jaar geleden ontwikkelde de huisartsenorganisatie al een e-learningmodule over huiselijk geweld, waarin zowel partnergeweld, kinder- als ouderenmishandeling aan bod kwamen. "Ondertussen zijn elk van deze thema's verder uitgewerkt in afzonderlijke modules", licht dr. Linde Tilley, auteur van de drie e-learningmodules, toe. De online training moet een aanvulling vormen op de trainingen in de LOK's. Dr. Tilley: "Enerzijds hopen we op deze manier nog meer artsen te bereiken. Anderzijds is het een gelegenheid om de thematiek, tussen LOK-trainingen in, in de aandacht te houden. Zodat artsen er bijvoorbeeld naar terug kunnen grijpen wanneer zij geconfronteerd worden met een mogelijke casus van kindermishandeling en steun nodig hebben." De e-learningmodule bouwt voort op de richtlijn over de aanpak van kindermishandeling die Domus Medica eerder ontwikkelde. Waar de richtlijn voornamelijk tot doel had kennis over het thema bij te brengen, wil de e-learningmodule ook inspelen op de attitude en vaardigheden van de huisarts, vertelt psychologe Hanne Creupelandt, co-auteur van de drie e-learnings. In een eerste fase wordt een definitie aangereikt van kindermishandeling en beschreven welke soorten er zijn. Met die kennis in de hand, leert de huisarts vervolgens aan de hand van fictieve casussen om signalen te herkennen en de ernst van specifieke casussen in te schatten. Hanne Creupelandt: "Het uitgangspunt daarbij is om niet te vertrekken vanuit het oordeel dat een welbepaalde situatie goed dan wel fout is, maar vanuit de vraag: maak ik mij zorgen om de gezinssituatie in kwestie, en de gezondheid van het kind/de kinderen?", benadrukt de psychologe. Vervolgens is het de bedoeling om huisartsen de skills bij te brengen om kindermishandeling bespreekbaar te maken. Vage klachten en signalen worden door de omgeving en hulpverleners niet altijd opgemerkt. Wanneer signalen wel worden opgemerkt, is er vaak sprake van handelingsverlegenheid, ook bij huisartsen. "De aanpak van kindermishandeling vergt procesgericht werken, eerder dan resultaatgericht zoals huisartsen gewoon zijn: een patiënt komt met een probleem, je stelt een diagnose en schrijft een behandeling voor of verwijst de patiënt door. Kindermishandeling aanpakken daarentegen vraagt maatwerk, en een multidisciplinaire reflex", legt dr. Linde Tilley uit. "Dat laatste is erg belangrijk", pikt Hanne Creupelandt in, "want de huisarts speelt dan wel een cruciale rol in het vormgeven van het begintraject met het oog op het aanpakken van de kindermishandeling, hij of zij moet deze taak zeker niet alleen dragen. Integendeel, er staat een breed netwerk van gespecialiseerde hulpverleners tot zijn of haar beschikking." In de e-learning wordt dat netwerk, en hoe samenwerking tot stand kan komen, uitgebreid toegelicht. Het doorlopen van de e-learning neemt ongeveer anderhalf uur in beslag. Wie het geheel doorlopen heeft, kan meedoen aan de eindtest. Bent u geslaagd voor de eindtest, dan ontvangt u 1,5 accrediteringspunten in de categorie Ethiek & Economie. De auteurs moedigen artsen aan de e-learningmodule te volgen, "zeker nu in coronatijden". Exacte cijfers van kindermishandeling zijn er niet, omdat er steeds sprake is van onderschatting omwille van het taboe-aspect. "Maar te verwachten is dat het aantal gevallen van kindermishandeling de afgelopen maanden wel toegenomen is, als gevolg van de lockdowns en het toenemen van risicofactoren enerzijds (financiële zorgen, angst, veel tijd samen doorbrengen, ... ). En het wegvallen van beschermingsfactoren anderzijds, denk aan de scholen die tijdens de eerste lockdown gesloten werden", zegt Hanne Creupelandt. Hoe heeft dr. Tilley dit ervaren in haar kabinet? "Doordat heel wat patiënten uit angst voor het coronavirus hun doktersbezoek uitstellen, hebben we ook minder zicht op hun bredere thuissituatie, en hoe eventuele kinderen het stellen", zegt dr. Linde Tilley. "Maar het staat vast dat veel ouders vandaag kampen met extra stressoren, zoals de combinatie van thuiswerk met de opvang van de kinderen, sommige ouders zijn hun job kwijtgeraakt door de coronacrisis, ..." "Als er sprake is van psychosociale belasting bij een patiënt, zouden we als huisarts nog meer de 'kindreflex' moeten hebben, en vragen hoe het thuis gaat, met de kinderen. Ik denk dat we dat nog te weinig doen. Terwijl we mits de nodige alertheid kunnen vermijden dat een situatie van kindermishandeling escaleert, of beter zelfs: preventief kunnen werken en kindermishandeling kunnen voorkomen."