Op woensdag 9 maart hield de Belgian Pediatric Task Force (PTF) haar laatste online sessie. Daarmee werd een wekelijkse traditie van twee jaar afgesloten. Een bewogen periode die veel oplevert voor de toekomst.
...
De task force van de kinderartsen moest de covid-strategie sturen en was breed samengesteld. De laatste virtuele vergadering maakte de balans op van twee jaar samenwerking. Er was behoorlijk wat volk aanwezig op de Zoom-sessie, een 40-tal leden. Het lijstje van mensen die voorzitter Tyl Jonckheer wilde bedanken voor de samenwerking was ook lang. Experts zoals Herman Goossens en Geert Molenberghs. Guido Vanham, hoogleraar met pensioen, bezorgde de task force honderden literatuurupdates. Ook wetenschappers zoals Joanna Merckx en Laura Cornelissen (Sciensano) namen deel. Merckx (McGill University, Montreal) onderstreept dat epidemiologisch onderzoek niet alleen de kinderartsenpraktijk dient: "Het aanvankelijke gebrek aan de basisgegevens over corona in scholen heeft kostbare tijd doen verloren gaan." De toon in de 'laatste' PTF was vaak nogal emotioneel. Cornelissen dankte de groep voor de vriendschap die moeilijke discussies over complexe ethische kwesties vaak vergemakkelijkte. Dat wil niet zeggen dat er geen meningsverschillen in de groep naar voren kwamen. "Maar meningsverschillen vormen democratie", stelt Jacquet Lombet (ONE). "Je leert zelden bij van mensen met wie je het roerend eens bent." "De PTF vormde een belangrijk forum om ideeën uit te wisselen", vindt Inge Van Trimpont (CLB). "De verschillende perspectieven bekijken bij complexe gegevens is belangrijk als je rol is om mensen te informeren en het te motiveren." De interdisciplinaire aanpak was heel belangrijk binnen het onderwijsoverleg en moet ook nieuwe crises het hoofd helpen bieden, onderstreept ze. Ook voor kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens was die gediversifieerde input zeer belangrijk. "Het hielp om genuanceerde antwoorden te bieden op vragen uit het publiek, van de media." De rol van het commissariaat was de sterke impact van de coronacrisis op de jeugd - op school, in de vrije tijd, thuis- aan te kaarten bij de beleidsniveaus, in de verschillende parlementen,... De PTF startte vooral als een forum om praktische informatie en richtlijnen te inventariseren en te delen met de kinderartsen in het veld. Maar al gauw verschoof de focus naar het welzijn van kinderen. De coronacrisis heeft een aantal structurele problemen uitvergroot, stelt Vrijens: de wachtlijsten in de jeugdzorg en de geestelijke gezondheidzorg voor kinderen en adolescenten, kinderarmoede en digitale uitsluiting, de kloof in het onderwijs,... Bij het verleggen van de focus speelde ook kinderpsychiater Delphine Jacobs (CHU Saint-Luc) een rol. "De uitgaven voor de GGZ bedroegen in België maar een achtste van wat de Oeso aanbeveelt. Pas na veel aandringen is minister Vandenbroucke het afgelopen jaar extra middelen gaan investeren", vertelt Jacobs. De PTF slaagde erin altijd met één stem te spreken, stelt ze vast, wat de impact op de publieke opinie en het beleid ten goede kwam. Het zoveel mogelijk normaal laten functioneren van het onderwijs werd een belangrijk strijdpunt voor de PTF. Nauw overleg met de onderwijsministers lag dan ook voor de hand. Minister Ben Weyts (N-VA) bedankt de PTF voor de steun. "De opinies botsten soms wel, maar ik heb geleerd dat de andere denkt vanuit zijn rol in het geheel - dat je je moet inleven in dat standpunt en zo tot een compromis komen. We hebben ook resultaten geboekt - de scholen zijn in België toch voor een erg groot deel van de tijd open gebleven." Zijn Franstalige collega Caroline Désir (PS) apprecieerde de samenwerking tussen beide gemeenschappen. Ze weet ook dat België internationaal goed scoorde door het openhouden van het onderwijs. Kinderen speelden dan ook zelden meer dan een geringe rol in deze pandemie, weet biostatisticus Niel Hens. De interactie tussen een pediatrische populatie en de algemene bevolking moet vanuit het oogpunt van modellering zeker verder worden onderzocht, benadrukt Hens. Met het oog op de verdere evolutie van Sars-CoV-2 en als voorbereiding op komende pandemieën. "Wat bij een pandemie waarbij kinderen wel een doorslaggevende rol spelen?", vraagt kinderarts Ann De Guchtenaere (voorzitter Belgian Academy of Paediatrics, secretaris-generaal European Academy of Paediatrics) zich af. Europa investeert te weinig in onderzoek over kinderen. Met Horizon Europe, dat een ruim onderzoeksprogramma financiert, wordt onderhandeld over fondsen voor een project rond ethical preparedness voor de gevolgen voor kinderen van pandemieën en andere crises .Van Trimpont wijst er daarnaast op dat de CLB's al heel vroeg over data beschikten over de verontrustende mentale toestand van 1,2 miljoen jongeren, maar dat daar aanvankelijk weinig mee gebeurde. Communicatielijnen moeten kort gehouden worden, stelt ze. Belangrijk is ook dat er gewerkt is aan de IT - aan het verbinden van de uiteenlopende platforms en systemen. Ondertussen is de covidcrisis nog niet voorbij of er dient zich al een nieuwe crisis aan. De onderwijsministers en de kinderrechtencommissaris zijn al volop aan het vergaderen over de opvang van Oekraiënse kinderen. De Academy zal misschien moeten nadenken over een nieuwe task force, oppert Jonkheer.