Het nieuwste KCE-rapport, dat vandaag publiek werd gemaakt, bestudeert de introductie van nieuwe radiotherapeutische technieken. Dat gebeurde aan de hand van twee concrete voorbeelden: stereotactische radiotherapie en nieuwe radiotherapeutische technieken bij de behandeling van borstkanker.
...
Nieuwe medische technieken moeten niet, zoals geneesmiddelen, eerst het bewijs van werkzaamheid leveren voordat ze op de markt worden gebracht. Er kunnen vele jaren overheen gaan voordat het nut van deze technieken in grootschalige studies gevalideerd kan worden, en dat geldt met name voor nieuwe bestralingstechnieken. Vele gespecialiseerde ziekenhuizen willen zo lang niet wachten om veelbelovende nieuwe behandelingen aan hun kankerpatienten te kunnen aandbieden.Stapsgewijze invoeringHet KCE onderzocht de toepassing van twee groepen van innovatieve radiotherapietechnieken, teneinde de stapsgewijze introductie ervan te verzekeren via een tijdelijk onderzoeksfinanciering. Dat moet het Riziv in het algemeen helpen dergelijke nieuwe innoverende technieken, waarvan de werkzaamheid nog niet helemaal bewezen is, op een veilige manier te introduceren.Voor deze KCE-studie werd het kostenplaatje bekeken van de nieuwe onderzochte technieken in tien Belgische centra die ze al toepassen. Meteen werden in deze centra de kosten voor radiotherapie in het algemeen berekend. Dat om ook de verschuivingen van middelen die de nieuwe technieken teweegbrengen, in kaart te kunnen brengen. De methode die werd gebruikt was de 'activity based costing-techniek'.Twee innoverende terreinenBij stereotactische radiotherapie focust de studie vooral op de behandeling van vroegtijdige longkanker. De innoverende therapie was niet duurder dan de langdurige standaardradiotherapie, met minder behandelingssessies en hoge doses externe bestraling die evenwel uiterst precies gericht is op de tumor. Uiteindelijk kwam men uit op een prijskaartje voor de stereotactische therapie van ongeveer 6.000 euro. De verschillende modaliteiten van de radiotherapie moeten nader onderzocht worden, met name of het gebruik van duurder uitkomende meer toegewijde systemen voor stereotactische bestraling van longtumoren betere resultaten boekt dan de meer generieke systemen die goedkoper zijn in gebruik. Dat zou ook gevolgen kunnen hebben voor de programmatie.Innoverende radiotherapie bij de behandeling van borstkanker omvat versnelde partiële borstbestraling, beperkt in duur en gebruikt bij laagrisicocarcinoom. En intraoperatieve radiotherapie als boost bovenop de klassieke therapie. De eerste techniek kost zo'n 3.000 euro en valt goedkoper uit dan een klassieke behandeling, maar de tweede vorm van therapie betekent natuurlijk een meerkost. Daarmee kunnen de kosten voor radiotherapie oplopen tot zo'n 10.000 euro per patiënt.Goede oefeningDe studie is volgens het KCE een goede oefening, omdat het mogelijk blijkt de reële kost van de verschillende radiotherapietechnieken effectief te berekenen. De gebruikte methode zou het mogelijk kunnen maken de financiering van interventies beter te laten aansluiten bij de werkelijk gemaakte kosten, ook buiten het domein van radiotherapie.Uit de studie bleek dat de kosten voor bestralingstherapie vaak zeer variabel waren tussen verschillende ziekenhuizen. Een betere standaardisering moet hand in hand gaan met een kwaliteitsbewaking.Registratie van het gebruik van innoverende radiotherapietechnieken is erg belangrijk. Maar dat soort registers vervangt nog niet de noodzakelijke klinische studies. De overheid moet die laatste nog meer stimuleren.