...
Omdat de middelen voor een volledige update van de acht jaar oude praktijkrichtlijn (KCE-rapport 105A) beperkt waren, bevroeg het Kenniscentrum zorgverleners op het terrein (oncologen, gastro-enterologen,chirurgen, huisartsen,... en patiëntenorganisaties over de belangrijkste onderzoeksvragen.Drie belangrijke vragen stonden bovenaan: wat is de waarde van diagnostische onderzoeken? Wanneer is neoadjuvante therapie aangewezen? En wat is de optimale strategie bij recidiverendepancreaskanker?DiagnoseAbdominale CT is de beste diagnostische beeldvormingstechniek bij het vermoeden van pancreaskanker, luidt het antwoord op de eerste vraag. Endoscopisch ultrasonografie (EUS), al dan niet met fijnenaaldaspiratie (FNA), of MRI kunnen aangewezen zijn als de CT geen uitsluitsel geeft over de maligniteit van de tumor.Tumormarkers (CA 19-9 en CEA) in het serum kunnen niet gebruikt worden voor een primaire diagnosestellingReceseerbare tumorWanneer volgens de CT de tumor reseceerbaar is (geen invasie van de grote bloedvaten, de zenuwen of lymfeklieren) is altijd laparoscopie aangewezen; wanneer toch metastasen in de lever of het peritoneum worden gevonden, is laparatomie immers nutteloos.Neoadjuvante therapie is alleen aangewezen bij een borderline-tumor (stadium III) die de chirurg nog als receseerbaar beoordeelt.Niet-receseerbare tumorBij een lokale invasieve pancreastumor (LAPC) die niet receseerbaar is, wordt geen chemotherapie of radiotherapie gegeven met de bedoeling de patiënt toch nog chirurgisch te behandelen.Invasieve pancreaskanker (LAPC of een gemetastaseerde aandoening) wordt behandeld met chemotherapie: gemcitabine als monotherapie heeft de voorkeur boven 5-FU. Gemetastaseerde pancreaskanker bij een patiënt in goede conditie die met chemotherapie wordt behandeld, kan worden behandeld met combinatietherapie: gemcitabine plus taxane of FOLFIRINOX) Een nieuwe resectie bij een recidive van pancreaskanker of bij een gemetastaseerde aandoening, wordt niet aanbevolen.OrganisatieDe richtlijn focuste op klinische en niet op organisatorische vraagstukken.Maar in het algemeen onderstreept het KCE wel het belang van een multidisciplinaire aanpak die rekening houdt met de voorkeuren van de patiënt. De patiënt moet tijdig goede informatie krijgen met het oog op een gedeelde besluitvorming.De patiëntenorganisaties dringen aan op gecoördineerde onderzoeksprogramma's naar de oorzaken en de aanpak van pancreaskanker.Het KCE blijft bovendien pleiten voor een geïntegreerd kwaliteitssysteem met implementatie van kwaliteitsindicatoren en gerichte acties.