...

In 2018 voerde het Federale Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg een gerandomiseerde, gecontroleerde en pragmatische trial uit in drie universitaire en vijf algemene ziekenhuizen - de Pressure Ulcer Prevention trial.Die onderzocht of een meerlaags siliconenverband - gebruik bij de behandeling van doorligwonden - ook effectief is voor de preventie ervan.Effectief...Het bleek dat in de interventiegroep, behandeld met een siliconenverband, 2,8% van de patiënten een doorligwond ontwikkelde aan het sacrum, en in 4,8% van de controlegroep, die de standaardbehandeling kreeg zonder verband.Dat betekent dat er mét verband 41% minder risico is op het ontwikkelen van decubitus ter hoogte van het sacrum, met een number needed to treat van 50.Aan de hielen was het effect minder uitgesproken. Twee van de bijna 1.100 patiënten met siliconenverbanden gleden overigens uit door het verband en maakten een val. Aan de trochanter ontwikkelde maar één patiënt in het onderzoek een doorligwond. Het risico daarvan is gering.... en besparendEen nieuwe 'piggybackstudie' maakte nu een economische evaluatie van het gebruik van deze verbanden voor de preventie van doorligwonden aan het sacrum.Ze komt tot de conclusie dat het goedkoper is om de verbanden aan te kopen en de tijd te besteden om ze geregeld aan te brengen dan om het extra aantal patiënten dat zonder verband doorligwonden ontwikkelt, te behandelen. Zo'n behandeling is duur - de kost daarvan werd al eerder berekend in een Vlaamse studie - temeer omdat ernstiger doorligwonden ook het ziekenhuisverblijf verlengen.Op grond van deze resultaten kan het KCE de aanbeveling formuleren dat het ziekenhuispersoneel bij bedlegerige patiënten een meerlaags siliconenverband over het sacrum aanbrengt om ernstige doorligwonden te voorkomen.PrimeurDeze studie binnen het programma van KCE Trials is een primeur. Onderzoeken naar de preventie van decubitus met dit soort verbanden in de internationale literatuur vertonen vaak belangenconflicten of reiken niet voldoende gegevens aan om voor België de economische evaluatie te kunnen maken.Omdat dit onderzoek in Belgische ziekenhuizen werd uitgevoerd in 'realistische' omstandigheden - die overeenstemmen met de routinezorg - zijn de resultaten ervan voor de Belgische zorgverleners direct bruikbaar.De economische evaluatie speelde piggyback op de resultaten van het klinische onderzoek. Dat is een model dat ook bruikbaar is bij andere studies uit het programma van KCE Trials.Betere planningWel duurde het in totaal zes en een half jaar om tot dit resultaat te komen - eerst de resultaten van de klinische studie en vervolgens die van de economische evaluatie.Tijdens het klinische gedeelte werden de patiënten in het onderzoek 14 dagen gevolgd. Maar om de economische evaluatie uit te voeren had het KCE ook gegevens over de patiënten nodig buiten deze periode - zoals gegevens over hoe lang de patiënten uiteindelijk in het ziekenhuis verbleven. Die waren in de studie niet beschikbaar.Om dit te weten te komen, moest het KCE de gegevens over de patiënten in het onderzoek koppelen aan gegevens in de databank van het IMA. Daarvoor moesten de nodige toestemmingen worden verkregen - en een contract afgesloten met een trusted third party om de vertrouwelijkheid van de gegevens te verzekeren.Door een betere planning van het vervolg op de klinische studie van bij de aanvang ervan, zo concludeert het KCE uit deze ervaring, kan heel wat tijd gewonnen worden.