KCE: 'ECC voor cataractoperatie verstandiger gebruiken'

De afgelopen jaren zijn zowel het gebruik als de kosten van ECC-onderzoeken aanzienlijk gestegen. Om die reden heeft het RIZIV opdracht gegeven aan het KCE om de situatie in België te onderzoeken en te kijken wat het klinische voordeel en de kosteneffectiviteit van ECC is. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd.In ons land krijgen jaarlijks ongeveer 150.000 mensen een cataractoperatie, zo staat te lezen in het onderzoek van het federaal kenniscentrum. Voorafgaand aan de operatie voert de oogarts een telling uit van de endotheelcellen van het hoornvlies, wat volgens het KCE in ons land een gebruikelijk vooronderzoek is. In de periode 2011-2021 is het bij 68 procent van de patiënten uitgevoerd staat in het onderzoek te lezen.Met dat percentage onderscheidt België zich van omringende landen als Frankrijk en Nederland. In Frankrijk wordt bij slechts 10 tot 20 procent van de patiënten dit pre-operatieve onderzoek uitgevoerd en in Nederland bij minder dan 10 procent, stelt het KCE vast."Drie van de vier internationale klinische praktijkrichtlijnen die de onderzoekers identificeerden, bevelen ECC zelfs helemaal niet aan in deze context. De vierde raadt het enkel aan bij een gekend hoornvliesprobleem. De bevraagde buitenlandse experts vonden dat een routinematige ECC geen echt voordeel biedt zonder een gekende beschadiging van het hoornvlies", stelt het KCE. "Bovendien blijkt uit de wetenschappelijke literatuur en Belgische cijfers dat het al dan niet uitvoeren van dit onderzoek geen invloed heeft op de resultaten van de operatie of het optreden van complicaties."Screening op hoornvliesaandoeningenVoor het relatief veelvuldige gebruik van een ECC geven Belgische oogartsen als reden dat ze het uitvoeren om de screening op hoornvliesaandoeningen te versterken en om de chirurgische aanpak te personaliseren, aldus het federaal kenniscentrum. De KCE-studie beargumenteert echter dat dergelijk frequent gebruik niet ondersteund wordt door wetenschappelijk bewijs. En hoewel een ECC geen risico's voor de patiënt meebrengt, zorgt het gebruik ervan voor aanzienlijke uitgaven voor de ziekteverzekering en patiënten."Een dergelijk veelvuldig gebruik van speculaire microscopie is daarom moeilijk te rechtvaardigen", stellen de onderzoekers.AanbevelingenBijgevolg beveelt het KCE het RIZIV aan om de terugbetalingsvoorwaarden voor ECC te wijzigen, en bijvoorbeeld enkel voor te behouden voor patiënten met bewezen risicofactoren. Daarnaast wordt de sector (artsen, wetenschappelijke verenigingen, universiteiten, enz.) aangemoedigd om nieuw onderzoek op te zetten, om de mogelijke toekomstige rol van ECC te verduidelijken. "Als men deze praktijk wilt voortzetten, zullen verdere studies nodig zijn om de toegevoegde waarde van dit onderzoek vóór cataractchirurgie aan te tonen", zo wordt in de KCE-studie geconcludeerd.