De laatste peiling naar het mentaal welzijn van jongeren van Sciensano toonde aan dat bijna 40% van de jongeren kampt met angststoornissen of depressie. Dat het ooit zo ver is kunnen komen ligt onder meer aan de reeds abominabele cijfers m.b.t. mentale gezondheid bij jongeren van voor de coronacrisis.
Al jaren is geweten dat studenten té vaak kampen met depressieve gevoelens, angst, eenzaamheid en andere psychische klachten.
De Gentse studentenraad heeft in de zomer van 2019 al aan de alarmbel getrokken: bijna 1 op 20 studenten dacht recent aan zelfmoord, bleek toen. Ook aan andere universiteiten ziet men vergelijkbare situaties, volgens het jaarverslag van de KU Leuven (2018) had een derde van de eerstejaarsstudenten psychische klachten.
Er is nood aan structurele oplossingen die de veerkracht en mentale weerbaarheid van jongeren vergroten, nu maar ook na deze crisis. Uiteraard moeten er kortetermijnoplossingen geboden worden voor problemen waar jongeren nu mee geconfronteerd worden: de coronacheck van de UGent was vorig semester misschien niet nodig, maar de situatie kan nu helemaal anders uitpakken.
Er is nood aan structurele oplossingen die de veerkracht en mentale weerbaarheid van jongeren vergroten, nu maar ook na deze crisis
Ook het behoud van studiepunten voor dit jaar zou niet meer ter discussie mogen staan. Ons beperken tot dergelijke maatregelen zou een terugkeer tot de oorspronkelijke situatie echter niet voorkomen, terwijl ook dat geen optie zou mogen zijn.
Om de lichtelijk tendentieuze titel ietwat te duiden: uiteraard moeten jongeren gevaccineerd worden. Liever vroeg dan laat en zo mogelijk passend in een evidence-based vaccinatiestrategie. Oproepen om jongeren te prioritiseren over andere groepen, die een hoger risico op sterfte hebben dan mensen als ik, zijn zonder twijfel goedbedoeld.
De aandacht voor de situatie van jongeren is broodnodig en apprecieer ik uit de grond van mijn hart, maar door dit soort suggesties dreigen we de onderliggende verziekte situatie waarin jongeren voor de pandemie al in verkeerden te ontkennen. Daarenboven zouden vaccinatiestrategieën die jongeren prioritiseren leiden tot hogere mortaliteit dan strategieën waarbij ouderen eerst gevaccineerd worden.
De aandacht voor de vaccinatie van jongeren is broodnodig, maar door dit soort suggesties dreigen we de onderliggende verziekte situatie waarin jongeren voor de pandemie al in verkeerden te ontkennen
Wat is er wel nodig om op lange termijn het mentaal welzijn van studenten te verbeteren? Meer steun voor studentenpsychologen en initiatieven als Start To Talk (praatgroepen over mentale gezondheid georganiseerd voor en door studenten), is een dooddoener. Een minister van Onderwijs die studenten niet eerst doodzwijgt om daarna met een pot soep af te komen zou ook al een stap in de goede richting zijn. Verdere suggesties laat ik over aan experts en organisaties als VVS.
Laat ons na deze pandemie niet terug afglijden naar het status quo. Mensen met mentale problemen mogen niet blijven zitten met hun problemen die hun levenskwaliteit en soms hun leven tijdens hun studies, maar ook later, nog kunnen hypothekeren.
Er zijn structurele maatregelen nodig om jongeren weerbaarder en veerkrachtiger te maken, om voldoende toegankelijke hulpverlening te voorzien. Zonder gaan we terug naar de sluimerende mentale gezondheidscrisis van voor de pandemie en is het weer lijdzaam afwachten tot een nieuwe crisis ons met de neus op de feiten drukt.