Johannes Warnink (80): de oudste student geneeskunde zit in Leuven

Jan of Johannes Warnink is een uitgesproken voorbeeld van het adagium 'levenslang leren'. Deze 80-jarige vrije student geneeskunde vat eerstdaags zijn negende studiejaar aan en is nog steeds enorm geboeid door de verschillende aspecten van de traumatologie. "Maar ik weet dat ik nooit een eigen Riziv-nummer zal hebben."Meneer Warnink lacht eens als ik vraag of hij nu (eind juni EB) van een welverdiende vakantie geniet: "Jazeker, maar ik blijf wel bezig, in de kerkfabriek hier in Deurne, met mijn kleinkinderen." Hij was aangezocht om deze zomer te gast zijn bij Marcel Vanthilt, vertelt hij me. "Dat heb ik toch maar aan mij voorbij laten gaan." Een babbel met Artsenkrant daarentegen ziet de oudste student van Leuven - 'Zo ben ik ooit aan de rector voorgesteld' - wel zitten.Mijn gesprekspartner heeft na zijn studies biologie een tijdlang gewerkt in een apotheek, nadien is hij als medisch afgevaardigde en wetenschappelijk medewerker in de farmaceutische sector aan de slag geweest - tot het onheil toesloeg en hij zijn vrouw verloor aan kanker. "Ik heb toen lang getobd of ik nog wilde werken. Maar anno 2003 heb ik mijn kinderen hier aan tafel gezegd dat ik opnieuw wilde gaan studeren. Dat moet je doen, reageerde mijn schoonzoon, zeker toen hij hoorde dat ik geneeskunde had gekozen. Die is zelf arts."'Uit interesse voor de wetenschap'"Toen ik in september in de aula mijn eerste les anatomie bij professor Broos bijwoonde, gebeurde al meteen iets bijzonders. De prof kwam zich aan mij voorstellen. Je kan je het inbeelden: alle ogen waren op mij gericht, zo van 'Wat komt die ouwe hier doen?'. Vooral de vrouwelijke studenten konden hun nieuwsgierigheid niet bedwingen en kwamen discreet polsen naar de reden van mijn aanwezigheid aldaar. 'Ik kom net als jullie geneeskunde studeren', antwoordde ik steevast." De senior onder de studenten heeft naar eigen zeggen nooit problemen ondervonden, integendeel: "Ik was bij momenten de tussenpersoon bij uitstek in de contacten met de proffen. Grappig was wel dat de jaarverantwoordelijke bij Medica mij met 'u' aansprak terwijl hij voor de rest iedereen tutoyeerde."Student Warnink praat met groot respect over zijn mentor. "Toen professor Broos mij naderhand vroeg wat mijn aspiraties waren, zei ik: 'Interesse voor de wetenschap'. Ik had in mijn vroegere carrière geregeld contact met artsen en ben altijd geboeid geweest door dat beroep. Toen kon ik het niet om opnieuw te gaan studeren, nu wel." Het is zelfs Broos geweest die de toen 71-jarige student heeft overhaald om te kiezen voor chirurgie en traumatologie, krijg ik te horen.Vrij studentEn toch is zijn positie als student vrij uniek: "Ik ben eertijds begonnen als vrij student. Nu dien ik elk jaar opnieuw een aanvraag in om als creditstudent te worden erkend." Meneer Warnink ervaart wel dat zijn leeftijd respect afdwingt. "Ik krijg wel eens een extra schouderklopje. En over de opvang door proffen, assistenten en verplegend personeel heb ik zeker niet te klagen. Integendeel: ik heb een vrij vaste hand, wat bijvoorbeeld om bloed te prikken wel handig is. Zo zei een patiënt ooit tegen een verpleegster die wat last had om een ader te vinden: 'Kijk maar goed, juffrouw. U kan nog veel leren van meneer doktoor'. Misschien zit mijn sterrenbeeld maagd daar voor iets tussen: die staan immers bekend dat ze heel secuur en perfectionistisch zijn."Te oud voor een Riziv-nummerOnze student heeft van bij aanvang geopteerd voor pakketten waarbij hij de vakken waarvoor hij interesse heeft, kan kiezen, meer vrije tijd heeft en ook meer practica kan doen. Dat doet hij ook volop: patiëntenbesprekingen, stages in de operatiezaal, assisteren. Maar hij beseft wel dat een carrière als gediplomeerd arts niet meer voor hem is weggelegd: "Zolang ik niet beef, kan ik meedoen. Als dat niet meer het geval zou zijn, zal ik moeten afhaken. Dat klinkt negatief, maar dat zijn nu eenmaal de feiten die je moet aanvaarden." Net zoals hij weet dat hij nooit een Rizivnummer zal hebben: "Als je ouder dan 50 bent, geeft het Riziv je geen nummer meer. Ik ben te oud om het vak te beginnen, maar tegelijkertijd: ik voel me momenteel helemaal geen 80 jaar."Anderzijds erkent hij wel dat "in vergelijking met een assistent van 24-25 jaar de dood voor iemand van mijn leeftijd geen ver-van-mijn-bed-show is. Ik sta er veel dichterbij. Het gebeurt wel eens dat je wordt geconfronteerd met een patiënt van 80 jaar en dat de vraag gesteld wordt: is dat nog wel de moeite? Dat is wel confronterend, hoor. Dat gezegd zijnde: als er slecht nieuws moet gebracht worden aan patiënten ben je er emotioneel meer bij betrokken."'Je weet niet wat je binnenkrijgt'Jan Warnink grabbelt tijdens onze babbel geregeld in een ton met anekdotes en herinneringen die hij in het afgelopen decennium heeft meegemaakt. "Op een spoedgevallendienst krijg je van alles binnen, daar moet je dus echt allround zijn. Hoe meer je een patiënt uitkleedt, hoe meer fracturen je ontdekt, luidt het gezegde." Het zijn kleine en grote verhalen, over flauwgevallen grootmoeders en collega's die hem nog steeds verbaasd doen staan "dat heel wat kandidaat-artsen niet tegen bloed kunnen", maar evenzeer over patiëntjes "die er op stonden dat ik hun gips zou handtekenen, of de momenten dat je van de prof een schouderklop krijgt als je een juiste diagnose stelt. Aan dat soort dingen hou je je vast. Maar evenzeer belangrijk is dat je als team goed op mekaar ingespeeld bent."Curiosum?Voelt Jan Warnink zich eigenlijk een curiosum, wil ik nog weten. "Bij die eerste les had ik dat gevoel wel", verklaart hij nu. "Maar eigenlijk is dat heel snel overgegaan. Oké, ze kunnen niet allemaal zo oud zijn als ik om aan hun studies te beginnen. Maar ik voel me een student zoals alle andere, al geef ik wel toe dat ik het toen ik 80 werd, wel even moeilijk heb gehad. Niet omwille van mijn leeftijd, veeleer omdat men in onze maatschappij snel geneigd is om 80-jarigen af te schrijven. Terwijl ik ooit een dame van 105 jaar heb gezien die nog heel kwiek was." Laat het duidelijk zijn: de oudste student van de KU Leuven denkt helemaal nog niet aan stoppen. "Als het aan mij ligt, schrijf ik me in september weer in." Cardiochirurgie wordt dan één van zijn nieuwe uitdagingen.