Ik kijk als arts uit naar alle mogelijke ideeën om de toenemende zorgnood beter te kunnen aanpakken. Digitalisering, het gebruik van AI, efficiëntieverbetering in de artsenpraktijken, enz.
Wel stel ik vast dat hier vaak iets te optimistisch mee wordt omgegaan. Is het niet beter om de zorgnood te temperen dan om steeds nieuwe oplossingen voor een hogere zorgnood te gaan uitvinden?
Het is een beetje zoals de aankoop van een groter huis. In het begin lijkt er meer ruimte te zijn, maar al snel merkt men dat het alweer te klein wordt.
We kunnen zeker efficiënter werken en de zorgtaken wat herverdelen. Maar als we de zorgberoepen eentoniger maken of wanneer er overgeregistreerd en overgedigitaliseerd wordt, dan zullen velen afhaken en zal het probleem nog groter worden.
Is het niet beter om de zorgnood te temperen dan om steeds nieuwe oplossingen voor een hogere zorgnood te gaan uitvinden?
Vergrijzing is één van de oorzaken die we niet meteen kunnen aanpakken, dus we zullen er mee moeten omgaan. Een aantal uitdagingen zijn ook inherent aan de tijdsgeest en zijn niet meer terug te draaien. Maar er zijn heel wat zaken die wel kunnen worden aangepakt:
- Waarom lijkt fastfood nog steeds zoveel minder te kosten dan gezond eten?
- Waarom vindt men in de winkel zoveel producten met toegevoegde suiker of een overload aan zout?
- Waarom wordt er nog steeds zoveel reclame gemaakt voor snoep, alcohol en tabak?
- Waarom worden kinderen nog steeds zoveel blootgesteld aan ideaalbeelden en illusies op sociale media?
- Waarom worden we gedwongen nog meer stil te zitten achter schermpjes voor al die nieuwe toepassingen die men wil implementeren?
- Waarom wordt er niet meer geïnvesteerd in medische geletterdheid op school en in de media?
- Waarom blijven we vasthouden aan zoveel onnodige (paraplu-)attesten?
- Waarom moet elke zieke behandeld worden terwijl een groot deel vooral rust moet leren nemen?
- Waarom blijft de druk op de werkvloer maar toenemen en verwacht men steeds meer inzet met minder werkkrachten?
Ik kan nog wel even blijven doorgaan maar ik stel vooral vast dat er nog steeds veel te weinig wordt geïnvesteerd in preventie en te veel in curatie, niet enkel wat ziekten betreft maar ook op vlak van maatschappelijke problemen. Het aantal obesen, diabeten, hartpatiënten, verslaafden, depressieven, nierpatiënten, enz. lossen we niet enkel op met meer zorgverleners, meer apps of meer AI-systemen.
Patient empowerment gaat veel verder dan inzicht krijgen in het medisch dossier. Het gaat over verantwoordelijkheid nemen, over aanpassen van verwachtingen en over juiste keuzes maken, al van kinds af aan.