"Er is ooit eens heel keurig uitgerekend dat je van een leven lang regelmatig te joggen twee jaar ouder wordt; maar uit een andere berekening blijkt dan weer dat je daarvoor alles bij elkaar twee jaar moet joggen" (Midas Dekkers)

Bioloog Dekkers, een notoir hondenhater, is de auteur van het boek Lichamelijke oefening waaruit blijkt dat hij daarenboven ook een sporthater is. Hij spreekt van de sportverdwazing van de Homo Adidas.

Ik dacht direct aan Midas toen ik de zin "Zes maanden sporten maakt je acht maanden jonger" las. De eerste resultaten van de Bioklok studie, uitgevoerd door het consortium Ghent University Research for Aging Young (GRAY), Golazo Energy en epigeneticaspecialisten van H42, werden gerapporteerd in mei 2024.

Is sporten dan de teletijdmachine van Professor Barabas? Kan je het verouderingsproces in het lichaam (molecules, cellen, weefsels, organen) vertragen, en dat op zes maanden tijd? Het is dus chronologische of kalenderleeftijd, versus biologische of epigenetische leeftijd (zoals gebruikt in het populaire TV-programma "Het Huis" van Eric Goens).

In feite draait het allemaal om de epigenetische leeftijd en klokken (Ryan, Am J Hum Biol, 2020; Simpson & Chandra, Aging Cell, 2021). De "epigenetische leeftijd" wordt bepaald aan de hand van epigenetische markeringen op het DNA, in plaats van het aantal jaren dat iemand heeft geleefd. Epigenetica bestudeert hoe bepaalde chemische veranderingen aan het DNA, zonder dat de DNA-sequentie verandert, de activiteit van de genen kunnen beïnvloeden. Belangrijke verandering is DNA-methylatie, waarbij methylgroepen zich hechten aan bepaalde plekken op het DNA, waardoor genen "aan" of "uit" gezet worden.

Een belangrijk concept binnen de epigenetische leeftijd is de "epigenetische klok." Dit zijn modellen die met behulp van DNA-methylatiepatronen de epigenetische leeftijd van iemand kunnen schatten. Wetenschappers, zoals Steve Horvath met zijn bekende "Horvath-klok", hebben deze modellen ontwikkeld om te voorspellen "hoe verouderd het lichaam van een individu werkelijk is". Het verschil tussen de epigenetische en de chronologische leeftijd kan een indicatie geven van hoe het verouderingsproces in het lichaam verloopt.

Waarom is epigenetische leeftijd belangrijk? Epigenetische leeftijd lijkt beter te kunnen voorspellen hoe gevoelig iemand is voor leeftijdsgebonden ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en bepaalde vormen van kanker. Mensen met een hogere epigenetische leeftijd dan hun chronologische leeftijd hebben vaak een verhoogd risico op deze aandoeningen en een lagere levensverwachting.

Fysiek werk hangt dus samen met snellere veroudering

In Finland werd in 2020 een sterkere achteruitgang van de epigenetische leeftijd teruggevonden bij fysieke activieiten tijdens het werk dan bij activiteiten tijdens de vrije tijd (Kankaanpää et al., Official Journal of the American College of Sports Medicine, 2020).

De Chinezen Chen en collega's (Clinical Epigenetics, 2024) deden onderzoek naar de invloed van wandelen. Opdrijven van het wandeltempo werd geassocieerd met vertraging in epigenetische leeftijd. Echter, voor duur en frequentie van het wandelen kon geen associatie aangetoond worden.

Fysiek werk hangt dus samen met snellere veroudering, terwijl wandelen en lopen een verjonging bewerkstelligen. Maar Midas zul je de hond niet zien uitlaten!

"Heb je je wel eens afgevraagd waar al die lopers in het park heenlopen? Naar nergens natuurlijk. De waarheid is dat die loper wordt achterna gezeten door de dood. En dat hij in de waan verkeert dat hij de dood kan losschudden, als hij maar hard genoeg loopt." (Midas Dekkers)

"Er is ooit eens heel keurig uitgerekend dat je van een leven lang regelmatig te joggen twee jaar ouder wordt; maar uit een andere berekening blijkt dan weer dat je daarvoor alles bij elkaar twee jaar moet joggen" (Midas Dekkers) Bioloog Dekkers, een notoir hondenhater, is de auteur van het boek Lichamelijke oefening waaruit blijkt dat hij daarenboven ook een sporthater is. Hij spreekt van de sportverdwazing van de Homo Adidas. Ik dacht direct aan Midas toen ik de zin "Zes maanden sporten maakt je acht maanden jonger" las. De eerste resultaten van de Bioklok studie, uitgevoerd door het consortium Ghent University Research for Aging Young (GRAY), Golazo Energy en epigeneticaspecialisten van H42, werden gerapporteerd in mei 2024.Is sporten dan de teletijdmachine van Professor Barabas? Kan je het verouderingsproces in het lichaam (molecules, cellen, weefsels, organen) vertragen, en dat op zes maanden tijd? Het is dus chronologische of kalenderleeftijd, versus biologische of epigenetische leeftijd (zoals gebruikt in het populaire TV-programma "Het Huis" van Eric Goens). In feite draait het allemaal om de epigenetische leeftijd en klokken (Ryan, Am J Hum Biol, 2020; Simpson & Chandra, Aging Cell, 2021). De "epigenetische leeftijd" wordt bepaald aan de hand van epigenetische markeringen op het DNA, in plaats van het aantal jaren dat iemand heeft geleefd. Epigenetica bestudeert hoe bepaalde chemische veranderingen aan het DNA, zonder dat de DNA-sequentie verandert, de activiteit van de genen kunnen beïnvloeden. Belangrijke verandering is DNA-methylatie, waarbij methylgroepen zich hechten aan bepaalde plekken op het DNA, waardoor genen "aan" of "uit" gezet worden.Een belangrijk concept binnen de epigenetische leeftijd is de "epigenetische klok." Dit zijn modellen die met behulp van DNA-methylatiepatronen de epigenetische leeftijd van iemand kunnen schatten. Wetenschappers, zoals Steve Horvath met zijn bekende "Horvath-klok", hebben deze modellen ontwikkeld om te voorspellen "hoe verouderd het lichaam van een individu werkelijk is". Het verschil tussen de epigenetische en de chronologische leeftijd kan een indicatie geven van hoe het verouderingsproces in het lichaam verloopt.Waarom is epigenetische leeftijd belangrijk? Epigenetische leeftijd lijkt beter te kunnen voorspellen hoe gevoelig iemand is voor leeftijdsgebonden ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en bepaalde vormen van kanker. Mensen met een hogere epigenetische leeftijd dan hun chronologische leeftijd hebben vaak een verhoogd risico op deze aandoeningen en een lagere levensverwachting.In Finland werd in 2020 een sterkere achteruitgang van de epigenetische leeftijd teruggevonden bij fysieke activieiten tijdens het werk dan bij activiteiten tijdens de vrije tijd (Kankaanpää et al., Official Journal of the American College of Sports Medicine, 2020). De Chinezen Chen en collega's (Clinical Epigenetics, 2024) deden onderzoek naar de invloed van wandelen. Opdrijven van het wandeltempo werd geassocieerd met vertraging in epigenetische leeftijd. Echter, voor duur en frequentie van het wandelen kon geen associatie aangetoond worden. Fysiek werk hangt dus samen met snellere veroudering, terwijl wandelen en lopen een verjonging bewerkstelligen. Maar Midas zul je de hond niet zien uitlaten!"Heb je je wel eens afgevraagd waar al die lopers in het park heenlopen? Naar nergens natuurlijk. De waarheid is dat die loper wordt achterna gezeten door de dood. En dat hij in de waan verkeert dat hij de dood kan losschudden, als hij maar hard genoeg loopt." (Midas Dekkers)