'Ik weet zeer goed wat er leeft'

We spreken dokter Colemont na zijn dagelijkse Facebook-live in de StopDarmkanker-pop-upwinkel in het shoppingcentrum Grand Bazar Antwerp. Die is daar neergepoot naar aanleiding van het tienjarige bestaan van de vzw, én als aanloop naar de webshop van StopDarmkanker die eerder deze week online ging. Je vindt er onder meer boeken, T-shirts, armbandjes en de Stop Darmkankerstrip 'Dirk', die ondertussen al naar meer dan tien talen werd vertaald ( zie ook Artsenkrant nr. 2580). De opbrengst gaat naar de vzw. Blikvanger is ongetwijfeld het grootste lachend kakske van Europa. "Van de wereld", verbetert Luc Colemont.Daarmee speelt u natuurlijk echt in op de selfiecultuur.Op de fotocultuur, eerder - ik heb de indruk dat de selfiecultuur aan het overwaaien is. Ons lachend kakske - met bijhorende hashtag #darmkankeriskak - scoort heel goed op Instagram. Of ik het gevoel heb dat we steeds grotere acties moeten ondernemen om mensen te blijven boeien? Niet per se groter, je moet wel steeds anders uit de hoek proberen te komen, natuurlijk. Denk maar aan de open brief die we naar Brad Pitt stuurden, de 'shitty' friends, onze strip, ... (allemaal campagnes die de vzw in het verleden organiseerde, nvdr), ... Bovendien moet je een heel jaar campagne voeren, blijven ideeën bedenken is dus de boodschap.Even over 'Dirk': u bent met Stop-Darmkanker heel actief digitaal, maar met deze strip grijpen jullie uitdrukkelijk terug naar een 'klassiek' medium.'The best campaign is the one that is done, not the one that is discussed for many years.' Dat is een quote van mij, ja, dat klopt (lacht). De ideale campagne bestaat niet. Ik geloof niet in één medium, één soort campagne, maar in een combinatie van media. (trots) We zijn met 'Dirk' trouwens genomineerd voor de prestigieuze Felix Burda Award 'Engagement des Jahres' (Duits is een van de verschijningstalen, nvdr). Op 26 april weten we of we gewonnen hebben.Vandaag (maandag, nvdr) tweette u "Alles is relatief" met daarbij een vergelijking tussen het aantal gevallen van het coronavirus in België dit jaar, en het aantal gevallen van darmkanker tot nu toe, namelijk 1.403. Wat wilde u daarmee zeggen?Kijk, ik onderschat het hele coronagebeuren niet. Zeker niet. Maar die 1.403 mensen met darmkanker hebben ook veel miserie, hé. Zo zie je maar hoe media een bepaald nieuwsfeit kunnen uitvergroten. Wat mij betreft kan er natuurlijk nooit genoeg aandacht zijn voor darmkanker.Volgens de meest recente cijfers was het deelnamepercentage aan het bevolkingsonderzoek in 2018 51,5%. Minister Jo Vandeurzen mikte destijds op 60% in 2020. Halen we dat nog?(aan het rekenen) De resultaten van 2020 zullen we eind volgend jaar kennen. We zullen nog een fameus tandje bij moeten steken, zoveel is zeker. Mijn motto is natuurlijk dat we niet ambitieus genoeg kunnen zijn. Als Nederland een deelnamepercentage van 73 procent kan halen, dan moeten wij minstens op 60 procent mikken. Ik zeg daar altijd bij: ik ga darmkanker niet stoppen, hé. Artsenkrant enzovoort gaan dat doen door erover te schrijven, zoals u nu doet.Zou de participatiegraad van artsen hoger of lager liggen dan die 51,5%, volgens u?Dat een bekende arts er openlijk voor uitkomt dat hij zich niet laat testen (Colemont verwijst naar het opiniestuk van epidemioloog Luc Bonneux in De Standaard van december vorig jaar, nvdr), vind ik een zwaar overdreven uitspraak. Destijds waren verschillende collega's van in het ziekenhuis er dankzij het bevolkingsonderzoek op tijd "bij". (resoluut) Het bevolkingsonderzoek werkt, hé, laat dat duidelijk zijn. Trouwens, voor het eerst in de geschiedenis van de Stichting Kankerregister, is de incidentie van darmkanker lager dan vóór de start van het bevolkingsonderzoek. Een situatie die alleen geldt voor Vlaanderen, en dus rechtstreeks te danken is aan de screening.Hoeveel mensen doen mee aan het bevolkingsonderzoek na sensibilisering door hun arts?Aan KU Leuven is vorig jaar een studie verschenen naar de effectiviteit van de StopDarmkanker-Facebookpagina (die vandaag bijna 130.000 volgers heeft, nvdr) op darmkankerpreventie bij 4243 van onze volgers. Wat bleek? Het bijwonen van een lezing van mij had een significant effect op de bereidheid tot screening, net zoals het volgen van onze Facebookpagina een significant effect had op kennis rond darmkanker.Sinds dit jaar krijgen in Vlaanderen ook de 50-jarigen een uitnodiging voor het onderzoek. U bent zelf voorstander om te screenen vanaf 45 jaar. Maar in een persbericht van de Stichting tegen Kanker van vorige week, staat dat "een recente studie [aantoont] dat het niet nodig is om al te screenen vanaf de leeftijd van 45-49 jaar." Zelfs al lijkt er bij mannen een zeer lichte toename van colorectale kanker net voor 50 jaar, dat betreft niet meer dan twee personen per 100.000 gedurende twaalf jaar observatie, zo staat er.Ik ga daar niet te veel commentaar op geven, dat is voor hun rekening. Ik lees dat er wereldwijd steeds meer jongere gevallen zijn van darmkanker. Ik stel ook vast dat de Amerikaanse Cancer Society sinds halverwege 2018 aanbeveelt om reeds te starten met screenen vanaf 45 jaar, dat zijn geen dommeriken hé. 45 jaar is het nieuwe 50.In Brussel loopt sinds september 2018 een proefproject voor het opsporen van darmkanker; betrokken Brusselaars krijgen een uitnodiging thuis, de kit zelf moeten ze gaan halen bij de apotheker. De schatting was dat één à twee personen per week de kit zouden komen halen. Wat vindt u daarvan?Sorry, maar als je ambitie is dat 20% meedoet... Waarom begin je er dan überhaupt mee? De denkpiste erachter is om het aantal kits te beperken dat niet teruggestuurd wordt (in Vlaanderen krijg je de test via de post, nvdr). In een dergelijk systeem heb je inderdaad minder 'verspilling', maar er zullen ook minder mensen meedoen. Tenzij je als apotheek zwaar campagne voert. Maar of dat het geval is... (zucht) Van een 86-jarige dame die onze pop-upstore bezocht, hoorde ik dat een apotheek waar ze langs was gegaan (in Antwerpen, nvdr) de zelftest niet eens kende.Schrikt u daarvan, als u zoiets hoort?Nee. Door het feit dat ik zoveel lezingen geef over heel het land, van de kleinste parochiezaal tot het grootste culturele centrum, weet ik zeer goed wat er leeft - en dat er nog veel werk aan de winkel is. Gelukkig krijgen we ook heel veel positieve reacties van mensen die er dankzij de test op tijd bij waren.StopDarmkanker bestaat dit jaar tien jaar.Ik word volgende week 63 maar ik voel me 36 (lacht). Als de gezondheid het toelaat, wil ik zeker nog een paar jaar doorgaan. Of het tempo van de lezingen vol te houden is, zal de toekomst uitwijzen. Of we de overeenkomst met Marc Coucke zullen kunnen verder zetten? Ik heb daar wel een goed oog in, hij volgt ons van naderbij en staat 100 procent achter wat we doen.