Huisartsen in coronatijd

Patiënten komen niet meer op eigen houtje naar de huisartsenpraktijk. Ze bellen eerst naar hun huisarts. "We noteren het nummer en bellen hen terug." Niet-dringende zorg wordt uitgesteld. Mensen met respiratoire klachten - met symptomen van een acute infectie van de onderste of de bovenste luchtwegen - volgen nu een apart circuit."Het griepseizoen is over, vertellen de epidemiologen ons - iedereen met deze klachten is verdacht voor Covid-19. Mensen met milde symptomen moeten zich thuis verzorgen - afstand houdend van de rest van het gezin." Wie ernstiger klachten heeft komt naar het pre-triagecentrum, voor een eerste beoordeling. "Het pre-triagecentrum wordt nu in uitvoering van het noodplan bemand door de huisartsen, in shifts van vier uur." Wie in aanmerking komt voor een ziekenhuisopname wordt doorverwezen naar de gewone spoed - voor niet-respiratoire aandoeningen - of naar de spoed voor vermoedelijke Covid-19-gevallen. Voor de pretriage staat er een tent naast de spoed van het Mariaziekenhuis Noord-Limburg in Overpelt - met drie gescheiden zones."De huisartsenkringen kregen richtlijnen door van Domus Medica - de wetenschappelijke vereniging van huisartsen. "We geven de informatie door naar wie er om vraagt, met duidelijke algoritmen. De aandacht gaat nu naar de telefonische triage, zo'n driekwart van de contacten, de organisatie van de pretriage - en de reguliere zorg die niet kan worden uitgesteld. Als een patiënt een nieuw voorschrift voor antihypertensiva nodig heeft, maar het bloed moet gecheckt worden omdat de behandeling juist was aangepast, moet dat natuurlijk nu een consultatie of een bezoek worden gepland. Onze praktijken nemen al langer richtlijnen in acht voor ' social distancing' - een strikt rooster van afspraken met ruime blocks, zodat patiënten elkaar zo weinig mogelijk kruisen. Aparte opvang voor kinderen, voldoende plaats tussen de mensen in de wachtkamer,..."Een andere opdracht waar de huisartsen mee bezig zijn, is om eventuele 'intermediaire' opvang te organiseren. "We dreigen geconfronteerd te worden met overbelasting van de ziekenhuizen. Dan zal de spoeddienst zieke patiënten die niet thuis kunnen blijven maar die niet zo erg ziek zijn dat een ziekenhuisopname echt nodig is, kunnen doorverwijzen naar een 'zorghotel' dat we samen met de gemeente, het ziekenhuis, verschillende regionale bestuursorganen aan het opzetten zijn. Dat kan georganiseerd worden in tenten van het leger, of in gebouwen die beschikbaar zijn. Hier in Lommel is onlangs een woonzorgcentrum verhuisd naar een nieuw gebouw. Mogelijk kunnen de kamers in het oude gebouw opnieuw worden uitgerust - de ziekenfondsen hebben zich bereid verklaard om bedden en infrastructuur aan te leveren. In deze intermediaire zorg kunnen Covid-19-patiënten worden opgevangen maar ook andere patiënten die zorg nodig hebben maar niet strikt in het ziekenhuis moeten opgenomen worden. Of patiënten die na een ziekenhuisverblijf nog even in observatie worden gehouden, bijvoorbeeld."Het valt Jos Vanhoof op dat er zich weinig patiënten van 60 of ouder zijn met klachten die op Covid-19- wijzen. "We krijgen vooral telefoontjes van patiënten tussen 20 en 55 jaar met luchtwegklachten - 15% gaat over kinderen die ziek zijn. De oudere leeftijdsgroep is blijkbaar beter geïnformeerd en reageert meer gedisciplineerd."Wat beschermingsmateriaal betreft is er voor de huisartsen nog geen nijpend probleem, juist omdat men het beschikbare materiaal samengebracht heeft op de pre-triageplaats. In de thuisverpleegkunde rijzen er volgens Vanhoof wel al problemen met mondmasker bij de zelfstandig verpleegkundigen. "Voor Opticare, onze eigen dienst, hebben we een grote bestelling geplaatst." Voor huisartsen heeft dokter Vanhoof geen weet van geplande leveringen van nieuwe maskers.Dokter Vanhoof kent geen huisartsen die besmet zijn in zijn omgeving, maar er zouden wel enkele zijn in de regio. "Vooral solopraktijken hebben op dit moment nood aan ondersteuning. Deze huisartsen hebben veelal geen secretariaat waarop ze kunnen terugvallen, bijvoorbeeld voor het opnemen van de telefoon. Misschien dat de reserve van artsen die zich hebben opgegeven als vrijwilliger, hiervoor kan ingeschakeld worden."Een kopzorg voor de huisartsen is vooral het afleveren van de ziekteattesten. "We hebben alle huisartsen gevraagd om gebruik te maken van Helena - het platform van Corilus waar artsen documenten kunnen plaatsen en patiënten ze na identificatie kunnen afhalen (dat platform is beschikbaar voor CareConnect-gebruikers, maar ook voor HealthOne-klanten)."Er is veel oneigenlijke vraag naar attesten, van risicopersonen die vrezen op het werk blootgesteld te worden aan Sars-CoV-2, van bedrijven die hun werknemers de raad geven een ziektebriefje te vragen aan hun huisarts. "We zijn geen arbeidsartsen. We kunnen alleen een attest geven als de patiënt ziek is. Bovendien heb je nog eens aparte formulieren voor de politie, het leger, de NMBS, het onderwijs,... - in plaats van één formulier dat bruikbaar is voor iedereen. Bij elke verlenging moeten we nu een nieuw attest maken. Dat belast huisartsen buiten verhouding." Vanhoof vindt dat ziekteattesten voor de duur van de feitelijke 'lockdown' (al mag die van politici niet zo heten) beter gewoon niet meer vereist zouden moeten zijn.