Hoop, een moeilijk uit te spreken begrip in deze onzekere tijden. Het voorbije jaar hebben we diverse keren de hoop uitgesproken dat het coronavirus ons geen tweede of derde golf zou bezorgen.

De tweede golf is er gekomen. De derde golf laat voorlopig op zich wachten, en hopelijk zal hij niet komen, al weten we dat bijlange na nog niet zeker. Dat hangt af van een reeks factoren die we deels in de hand hebben, maar voor een stuk ook niet.

Welke factoren hebben we wel in de hand? De maatregelen die onze regering heeft genomen, waarvan sommige meer dan andere hun uitwerking niet hebben gemist, daar hebben we wel een zekere mate van controle over. Ook het vaccinatiegebeuren dat op poten wordt gezet, met alle obstakels op de weg, is een controleerbaar gegeven.

Wat veel minder controleerbaar en voorspelbaar is, is de wijze waarop de bevolking reageert op maatregelen. We hebben de reacties voldoende geobserveerd, geanalyseerd en bestudeerd. Er zijn hopen studies die de impact van zogenaamde NPI's (non pharmaceutical interventions) hebben onderzocht. Eenzelfde NPI heeft veel beter uitgepakt in het ene land, vergeleken met een ander land. Dit heeft dan weer te maken met factoren als de bevolkingsdichtheid, de bevolkingssamenstelling, de cultuur van een land, gebruiken en gewoonten, de mate waarin de burger gehoorzaamt aan de overheid.

Alleen bovenstaande waarnemingen al zouden ons mild moeten stemmen in onze mening over hoe de overheid een en ander aanpakt.

Hoop koesteren en mildheid tonen, we mogen dat niet loslaten

In een vorige bijdrage heb ik trouwens uitvoerig gepleit voor wat meer mildheid ten aanzien van onze overheid. Ik heb ook uit de doeken gedaan waarom die mildheid op zijn plaats is. We komen nergens als we de tegenstellingen kunstmatig in stand houden, als we allemaal ons grote gelijk koste wat het kost willen halen. Dit leidt nergens toe. Dit leidt alleen maar tot nog meer meningsverschillen, tot nog meer verbale zwart-witdiscussies.

Waarom is het zinloos oeverloos te bakkeleien over de houding van de overheid ten aanzien van de pandemie?

De bevolking heeft de bestuurders die het verdient. Ze heeft in het stemhokje haar stem uitgebracht. Met die stem in de hand hebben onze politici een regering gevormd. Ook zij kon in de verste verten niet voorspellen dat het eerste jaar quasi volledig in het teken zou staan van corona.

Al de andere grote dossiers kwamen op het achterplan. Die zijn niet weg, alleen even uit het zicht. Van zodra het leven min of meer een beetje normaal kan hernemen, zullen de grote werven van deze regering - klimaat, pensioen, begroting en nog een paar andere -, terug op het voorplan komen.

Zou een andere samenstelling van de regering deze crisis beter en kordater aangepakt hebben? Wie zal het zeggen? Dat is allemaal speculatie en leidt wederom nergens toe.

Als een mens uit zijn normaal levenspatroon wordt gerukt, door omstandigheden die buiten zijn controle vallen, dan vervalt een zeker evenwicht

Mildheid, een houding die we het voorbije jaar lijken vergeten te zijn. Corona heeft de mensen niet gelukkiger gemaakt, wel integendeel. De vrijheidsbeperkende maatregelen, het beteugelen van de sociale mens, elementen die werken op het humeur en het gemoed van de mensheid.

Als een mens uit zijn normaal levenspatroon wordt gerukt, door omstandigheden die buiten zijn controle vallen, dan vervalt een zeker evenwicht. Eigenschappen als empathisch vermogen, mededogen ten aanzien van de naaste, bekommerd zijn om hen die het moeilijk hebben, het verwatert allemaal een beetje.

Ook de mildheid, zo'n essentiële eigenschap van het mensdom, komt onder druk. Iedereen plooit terug op zichzelf, probeert zo goed en zo kwaad als het kan zijn hachje te redden. Mensen worden opstandig, verzetten zich, komen in opstand, leggen zich niet meer neer bij genomen beslissingen, spannen rechtszaken aan, stellen de overheid in gebreke, enz.

In zo'n bar klimaat wordt het zeer moeilijk hoop te koesteren op een betere toekomst. Het perspectief verdwijnt. De onzekerheid over de effectiviteit van het vaccin voedt dat gebrek aan hoop nog. Ook het uitkomen van telkens weer nieuwe mutanten doet geen goed aan de hoop op een coronavrije wereld. Toch mogen we deze twee eigenschappen - mildheid betonen en hoop koesteren -, niet loslaten.

Mildheid brengt ons veel verder dan vijandigheid. Hoop koesteren, ook als de vooruitzichten niet rooskleurig ogen, is altijd beter dan zich wentelen in zelfgenoegzaamheid, zich neerleggen bij de gedachte dat we zogezegd niet goed bezig zijn.

Mildheid brengt ons veel verder dan vijandigheid. Hoop koesteren, ook als de vooruitzichten niet rooskleurig ogen, is altijd beter dan zich wentelen in zelfgenoegzaamheid, zich neerleggen bij de gedachte dat we zogezegd niet goed bezig zijn

We moeten ervan overtuigd zijn dat onze strategie de juiste weg is. NPI's samen met vaccinatie zullen ons hier doorheen leiden. Daar ben ik zeker van. Als we maar blijven geloven dat twee plus twee vier is, dat de aarde niet plat is of dat het virus niet één opgezet spel is van de machtigen der aarde.

Zoals Hannah Arendt het zo mooi verwoordde : "The ideal subject of totalitarian rule is people for whom the distinction between fact and fiction (i.e., the reality of experience) and the distinction between true and false (i.e., the standards of thought) no longer exist." -- Hannah Arendt, The Origins of Totalitarianism.

Hoop, een moeilijk uit te spreken begrip in deze onzekere tijden. Het voorbije jaar hebben we diverse keren de hoop uitgesproken dat het coronavirus ons geen tweede of derde golf zou bezorgen.De tweede golf is er gekomen. De derde golf laat voorlopig op zich wachten, en hopelijk zal hij niet komen, al weten we dat bijlange na nog niet zeker. Dat hangt af van een reeks factoren die we deels in de hand hebben, maar voor een stuk ook niet.Welke factoren hebben we wel in de hand? De maatregelen die onze regering heeft genomen, waarvan sommige meer dan andere hun uitwerking niet hebben gemist, daar hebben we wel een zekere mate van controle over. Ook het vaccinatiegebeuren dat op poten wordt gezet, met alle obstakels op de weg, is een controleerbaar gegeven.Wat veel minder controleerbaar en voorspelbaar is, is de wijze waarop de bevolking reageert op maatregelen. We hebben de reacties voldoende geobserveerd, geanalyseerd en bestudeerd. Er zijn hopen studies die de impact van zogenaamde NPI's (non pharmaceutical interventions) hebben onderzocht. Eenzelfde NPI heeft veel beter uitgepakt in het ene land, vergeleken met een ander land. Dit heeft dan weer te maken met factoren als de bevolkingsdichtheid, de bevolkingssamenstelling, de cultuur van een land, gebruiken en gewoonten, de mate waarin de burger gehoorzaamt aan de overheid.Alleen bovenstaande waarnemingen al zouden ons mild moeten stemmen in onze mening over hoe de overheid een en ander aanpakt.In een vorige bijdrage heb ik trouwens uitvoerig gepleit voor wat meer mildheid ten aanzien van onze overheid. Ik heb ook uit de doeken gedaan waarom die mildheid op zijn plaats is. We komen nergens als we de tegenstellingen kunstmatig in stand houden, als we allemaal ons grote gelijk koste wat het kost willen halen. Dit leidt nergens toe. Dit leidt alleen maar tot nog meer meningsverschillen, tot nog meer verbale zwart-witdiscussies.Waarom is het zinloos oeverloos te bakkeleien over de houding van de overheid ten aanzien van de pandemie? De bevolking heeft de bestuurders die het verdient. Ze heeft in het stemhokje haar stem uitgebracht. Met die stem in de hand hebben onze politici een regering gevormd. Ook zij kon in de verste verten niet voorspellen dat het eerste jaar quasi volledig in het teken zou staan van corona. Al de andere grote dossiers kwamen op het achterplan. Die zijn niet weg, alleen even uit het zicht. Van zodra het leven min of meer een beetje normaal kan hernemen, zullen de grote werven van deze regering - klimaat, pensioen, begroting en nog een paar andere -, terug op het voorplan komen.Zou een andere samenstelling van de regering deze crisis beter en kordater aangepakt hebben? Wie zal het zeggen? Dat is allemaal speculatie en leidt wederom nergens toe.Mildheid, een houding die we het voorbije jaar lijken vergeten te zijn. Corona heeft de mensen niet gelukkiger gemaakt, wel integendeel. De vrijheidsbeperkende maatregelen, het beteugelen van de sociale mens, elementen die werken op het humeur en het gemoed van de mensheid. Als een mens uit zijn normaal levenspatroon wordt gerukt, door omstandigheden die buiten zijn controle vallen, dan vervalt een zeker evenwicht. Eigenschappen als empathisch vermogen, mededogen ten aanzien van de naaste, bekommerd zijn om hen die het moeilijk hebben, het verwatert allemaal een beetje. Ook de mildheid, zo'n essentiële eigenschap van het mensdom, komt onder druk. Iedereen plooit terug op zichzelf, probeert zo goed en zo kwaad als het kan zijn hachje te redden. Mensen worden opstandig, verzetten zich, komen in opstand, leggen zich niet meer neer bij genomen beslissingen, spannen rechtszaken aan, stellen de overheid in gebreke, enz.In zo'n bar klimaat wordt het zeer moeilijk hoop te koesteren op een betere toekomst. Het perspectief verdwijnt. De onzekerheid over de effectiviteit van het vaccin voedt dat gebrek aan hoop nog. Ook het uitkomen van telkens weer nieuwe mutanten doet geen goed aan de hoop op een coronavrije wereld. Toch mogen we deze twee eigenschappen - mildheid betonen en hoop koesteren -, niet loslaten.Mildheid brengt ons veel verder dan vijandigheid. Hoop koesteren, ook als de vooruitzichten niet rooskleurig ogen, is altijd beter dan zich wentelen in zelfgenoegzaamheid, zich neerleggen bij de gedachte dat we zogezegd niet goed bezig zijn. We moeten ervan overtuigd zijn dat onze strategie de juiste weg is. NPI's samen met vaccinatie zullen ons hier doorheen leiden. Daar ben ik zeker van. Als we maar blijven geloven dat twee plus twee vier is, dat de aarde niet plat is of dat het virus niet één opgezet spel is van de machtigen der aarde. Zoals Hannah Arendt het zo mooi verwoordde : "The ideal subject of totalitarian rule is people for whom the distinction between fact and fiction (i.e., the reality of experience) and the distinction between true and false (i.e., the standards of thought) no longer exist." -- Hannah Arendt, The Origins of Totalitarianism.