Hoe word ik gerechtsdeskundige?

Als er voor de rechtbank een discussie plaatsheeft waar een medische problematiek bij te pas komt, kan de rechtbank wel eens een geneesheer als gerechtsdeskundige aanstellen. Denk daarbij bijvoorbeeld maar aan het geval er een 'schade' moet worden bepaald die door het slachtoffer van een verkeersongeval is geleden, of om als expert op te treden wanneer iemand beweert het slachtoffer te zijn van een medische fout.Er kan ook een geneesheer als gerechtsdeskundige worden aangesteld als er bijvoorbeeld twijfel bestaat of iemand wel geestesbekwaam was op het moment dat die een testament opmaakte of als er twijfels rijzen over iemands arbeidsongeschiktheid in het kader van de ziekteverzekering. Niet elke geneesheer of geneesheer-specialist kan zomaar als gerechtsdeskundige worden aangeduid en dit zelfs niet als die over voldoende jaren ervaring beschikt. U moet nu eenmaal worden opgenomen op een lijst van gerechtsdeskundigen. Daarvoor moet u aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet een deskundige in beginsel over een diploma en een getuigschrift van relevante beroepservaring van ten minste 5 jaar in de loop van de laatste 8 jaar beschikken. Bovendien moet een deskundige in principe ook beschikken over een getuigschrift van juridische kennis. Dit kan men bekomen door een opleiding 'gerechtsdeskundige' te volgen bij een daarvoor erkende instelling. De verantwoordelijke van de opleiding moet op het einde van elke opleiding een test ter evaluatie organiseren. Deze test staat open voor de personen die de opleiding gevolgd hebben, alsook voor de personen die een gehele of gedeeltelijke vrijstelling hebben bekomen. Er moet een getuigschrift worden afgeleverd door de opleidingsinstelling aan de personen die zijn geslaagd voor de test ter evaluatie van de kennis. Een lijst van erkende opleidingen vindt u terug op de website justitie.belgium.be. Specifiek wat geneesheren betreft bestaat er een bijzondere opleiding. Meer bepaald kunt u een master in de verzekeringsgeneeskunde en de medische expertise volgen. Voldoet u aan de voorwaarden en vraagt u de opname op de lijst dan zal het advies worden ingewonnen van een aanvaardingscommissie en zal er een moraliteitsonderzoek worden aangevraagd bij de bevoegde gerechtelijke overheid. De aanvaardingscommissie brengt vervolgens een advies uit bij de minister van Justitie op basis van de analyse van de kennis en de vakbekwaamheid die noodzakelijk zijn voor de uitoefening van de opdracht als gerechtsdeskundige, alsook op grond van de deontologische regels die gelden in het kader van die rol. Als men u bevestigt dat u opgenomen kan worden op de lijst, wordt u verzocht om een eed af te leggen. Zodra dat gebeurde ontvangt u een legitimatiekaart. U kunt dan aan de slag als gerechtsdeskundige. Eens u bent opgenomen op de lijst van deskundigen is het nog niet 'einde verhaal'. U moet als gerechtsdeskundige namelijk een aantal verplichtingen naleven. Zo bent u volgens de uitdrukkelijke wettekst verplicht om u ter beschikking te stellen van de gerechtelijke overheden, die een beroep kunnen doen op uw diensten. Boven-dien moet u permanente vormingen volgen, zowel op het vlak van uw deskundigheid als op vlak van de gerechtelijke procedures. U dient verder de deontologische code na te leven en uw contactgegevens bij te werken. Weet overigens dat de opname op de lijst tijdelijk is. De opname geldt namelijk maar voor een periode van zes jaar, die telkens verlengd kan worden voor dezelfde duur. Indien u z'n verlenging wil bekomen moet u zes maanden vóór het verstrijken van deze periode een verlenging van uw opname aanvragen. Daarbij moet u een lijst voegen van de burgerrechtelijke en administratieve opdrachten die aan u werden toevertrouwd, alsook het bewijs van de gevolgde permanente vormingen.Weet overigens dat als u als gerechtsdeskundige wordt aangesteld in een concreet dossier er een ganse reeks wettelijke spelregels zijn waar u rekening mee moet houden bij de uitvoering van uw deskundigenopdracht. Zo moet het deskundigenonderzoek in een welbepaalde vorm verlopen en moet ook uw deskundigenverslag aan allerhande wettelijke vereisten voldoen.U moet bijvoorbeeld rekening houden met regels van onpartijdigheid, tegensprekelijkheid, enzovoort. Doet u dat niet, dan is de kans groot dat het deskundigenverslag dat u opstelt nietig is en dat men moeilijk zal doen over de betaling van uw honoraria. U dient bij de expertise ook rekening te houden met uw deontologie en de adviezen van de orde. Denk bijvoorbeeld maar aan het advies inzake de aanwezigheid van advocaten bij een klinisch onderzoek. Deze adviezen vindt u terug op de website van de orde.