2020 was een vreemd jaar dat voor heel wat slapeloze nachten heeft gezorgd. Een slechte nachtrust heeft invloed op je hele dag, iedereen weet dat. Maar wat is nu juist een goede nachtrust?

Als ik wakker word, vertelt mijn Fitbit me precies hoeveel uren ik geslapen heb, hoeveel uren 'diepe slaap' waren en of ik gesnurkt heb of niet. Handig zou je denken, maar met hetzelfde aantal uren slaap kan ik me de ene dag fit in mijn vel voelen terwijl ik de andere dag koffie na koffie achteroversla.

Er zijn veel accessoires op de markt die allerlei parameters meten - bloeddruk, beweging, hartslag, ademhaling - maar die slaap voornamelijk kwantitatief benaderen. Het Somnox-kussen is een buitenbeentje. Het zou mensen beter doen slapen door hun ademhaling te leiden, een aanpak die ook gekend is bij stress. Twee vliegen in een klap dus.

Ook de meeste definities gaan uit van meetbare factoren zoals hoe lang je wakker ligt in bed of hoe snel je inslaapt. De National Sleep Foundation heeft er net een rapport over gepubliceerd (https://www.sleepfoundation.org/press-release/what-good-quality-sleep).

Toch ligt het net wat ingewikkelder, want een goede slaapkwaliteit heeft een sterke subjectieve component en hangt af van heel wat omgevingsfactoren. Je eigen beleving is erg belangrijk: voel je je uitgerust 's morgens? Daarnaast heeft iedereen een eigen slaap-waakritme dat aangeeft wanneer je moe wordt.

In de moderne maatschappij negeren we ons ritme echter vaak en zitten we tot 's avonds laat op onze schermen. Wat je doet tijdens de dag heeft ook een effect op je nacht. Gaan sporten of zwaar tafelen? Je zal het merken aan je slaapkwaliteit. En uiteraard, als je veel aan je hoofd hebt, psychologische problemen of stress ondervindt, zal dat ook nefast zijn voor je nachtrust.

Een goede slaapkwaliteit heeft een sterke subjectieve component en hangt af van heel wat omgevingsfactoren

Slaap is dus erg persoonlijk en elke maatregel om slaap te verbeteren zal dat ook moeten zijn. Echter, de huidige tips en tricks zijn voornamelijk algemeen van aard. Voor een echt gepersonaliseerd onderzoek ga je vandaag naar een slaapkliniek, maar dat blijft een dure aangelegenheid én haalt je uit je vertrouwde slaapkamer.

Dankzij wearables of andere sensoren zou je diezelfde metingen ook in een (meer relevante) thuisomgeving kunnen doen. Maar de meerderheid van de huidige commerciële technologieën en apps focust sterk op de metingen zelf terwijl de link naar interpretatie of advies veelal ontbreekt.

Uiteindelijk zullen we tot een combinatie van oplossingen moeten komen om het zandmannetje te omarmen. Hoe beter je jezelf kent, hoe beter je zal te weten komen hoe je een goede nachtrust kan opbouwen.

De slaapgadgets, zoals de Fitbits van deze wereld, bouwen een objectief beeld op van enkele kwantitatieve parameters. Andere componenten zoals je activiteiten van die dag, je gewoontes of je psychologisch profiel kunnen dat beeld aanvullen. Zo bouw je een digitaal profiel van jezelf op - een digitale tweeling als het ware.

Dit idee is niet nieuw en wordt ook verkend om bijvoorbeeld de gevolgen van een covid-19-besmetting of de invloed van voeding op je lichaam te voorspellen.

Hoe meer tweelingen er zijn, hoe meer data er zijn zodat artificiële intelligentie (AI) er patronen in kan herkennen en voorspellingen kan doen. Tips voor een betere slaaphygiëne krijg je dan meteen mee op je wearable, of de informatie wordt - indien nodig - doorgestuurd naar een specialist. Welterusten!

Zo, nu leg ik ook mijn pen te rusten. Ik geef de fakkel graag door aan Peter Peumans, CTO Health bij imec. Hij houdt de vinger aan de pols wat betreft medische technologie en zal jullie daarover op de hoogte houden in zijn tweemaandelijkse column.

Bio

Als vice-president R&D, Connected Health Solutions bij imec, een Leuvens onderzoekscentrum op het vlak van nano-elektronica en digitale technologie, komt Chris Van Hoof in contact met de allernieuwste technologieën om gezondheidsparameters te meten én bij te sturen. In zijn columns vermeldt hij interessante ontwikkelingen op dit vlak en hoe artsen er in de toekomst mee aan de slag kunnen.

2020 was een vreemd jaar dat voor heel wat slapeloze nachten heeft gezorgd. Een slechte nachtrust heeft invloed op je hele dag, iedereen weet dat. Maar wat is nu juist een goede nachtrust? Als ik wakker word, vertelt mijn Fitbit me precies hoeveel uren ik geslapen heb, hoeveel uren 'diepe slaap' waren en of ik gesnurkt heb of niet. Handig zou je denken, maar met hetzelfde aantal uren slaap kan ik me de ene dag fit in mijn vel voelen terwijl ik de andere dag koffie na koffie achteroversla.Er zijn veel accessoires op de markt die allerlei parameters meten - bloeddruk, beweging, hartslag, ademhaling - maar die slaap voornamelijk kwantitatief benaderen. Het Somnox-kussen is een buitenbeentje. Het zou mensen beter doen slapen door hun ademhaling te leiden, een aanpak die ook gekend is bij stress. Twee vliegen in een klap dus. Ook de meeste definities gaan uit van meetbare factoren zoals hoe lang je wakker ligt in bed of hoe snel je inslaapt. De National Sleep Foundation heeft er net een rapport over gepubliceerd (https://www.sleepfoundation.org/press-release/what-good-quality-sleep).Toch ligt het net wat ingewikkelder, want een goede slaapkwaliteit heeft een sterke subjectieve component en hangt af van heel wat omgevingsfactoren. Je eigen beleving is erg belangrijk: voel je je uitgerust 's morgens? Daarnaast heeft iedereen een eigen slaap-waakritme dat aangeeft wanneer je moe wordt. In de moderne maatschappij negeren we ons ritme echter vaak en zitten we tot 's avonds laat op onze schermen. Wat je doet tijdens de dag heeft ook een effect op je nacht. Gaan sporten of zwaar tafelen? Je zal het merken aan je slaapkwaliteit. En uiteraard, als je veel aan je hoofd hebt, psychologische problemen of stress ondervindt, zal dat ook nefast zijn voor je nachtrust. Slaap is dus erg persoonlijk en elke maatregel om slaap te verbeteren zal dat ook moeten zijn. Echter, de huidige tips en tricks zijn voornamelijk algemeen van aard. Voor een echt gepersonaliseerd onderzoek ga je vandaag naar een slaapkliniek, maar dat blijft een dure aangelegenheid én haalt je uit je vertrouwde slaapkamer. Dankzij wearables of andere sensoren zou je diezelfde metingen ook in een (meer relevante) thuisomgeving kunnen doen. Maar de meerderheid van de huidige commerciële technologieën en apps focust sterk op de metingen zelf terwijl de link naar interpretatie of advies veelal ontbreekt. Uiteindelijk zullen we tot een combinatie van oplossingen moeten komen om het zandmannetje te omarmen. Hoe beter je jezelf kent, hoe beter je zal te weten komen hoe je een goede nachtrust kan opbouwen. De slaapgadgets, zoals de Fitbits van deze wereld, bouwen een objectief beeld op van enkele kwantitatieve parameters. Andere componenten zoals je activiteiten van die dag, je gewoontes of je psychologisch profiel kunnen dat beeld aanvullen. Zo bouw je een digitaal profiel van jezelf op - een digitale tweeling als het ware. Dit idee is niet nieuw en wordt ook verkend om bijvoorbeeld de gevolgen van een covid-19-besmetting of de invloed van voeding op je lichaam te voorspellen. Hoe meer tweelingen er zijn, hoe meer data er zijn zodat artificiële intelligentie (AI) er patronen in kan herkennen en voorspellingen kan doen. Tips voor een betere slaaphygiëne krijg je dan meteen mee op je wearable, of de informatie wordt - indien nodig - doorgestuurd naar een specialist. Welterusten!Zo, nu leg ik ook mijn pen te rusten. Ik geef de fakkel graag door aan Peter Peumans, CTO Health bij imec. Hij houdt de vinger aan de pols wat betreft medische technologie en zal jullie daarover op de hoogte houden in zijn tweemaandelijkse column.