...

Follow-up van de alcohol-consumptie wordt ingezet bij personen die in aanmerking komen om hun rijbewijs terug te krijgen nadat dit wegens dronkenschap achter het stuur werd ingetrokken. Ook patiënten voor en na levertransplantatie zijn een doelgroep.Follow-up is mogelijk met indirecte merkers, zoals gestoorde levertests. Een andere indirecte optie, die momenteel relatief veel wordt gebruikt, is de dosering van CDT ( carbohydrate deficient transferrin). De basis van deze test is dat transferrinemoleculen in het bloed bij chronisch overmatig alcoholgebruik minder geglycosyleerd zijn dan bij controlepersonen. Met andere woorden, het aandeel (%) carbohydrate deficient transferrin is verhoogd."Een probleem met CDT is de gevoeligheid", zegt prof. Christophe Stove (Laboratorium voor Toxicologie, Faculteit Farmaceutische Wetenschappen, Universiteit Gent). "Een verhoogd CDT is een vrij betrouwbare indicatie voor alcohol-misbruik, maar andersom mist de test, zoals hij wordt toegepast in de huidige procedure, meer dan de helft van de personen met chronisch overmatig alcoholgebruik. Een normale waarde heeft dus geen betekenis. Voor het monitoren van alcohol stop bij chronische drinkers is de test daarom niet bruikbaar."Vandaar dat men uitkijkt naar directe merkers, die rechtstreeks van alcohol afgeleid zijn. Het zijn afbraakproducten van alcohol, of reactieproducten van alcohol met lichaamseigen substanties.Eén daarvan is phosphatidylethanol (PEth), een reactieproduct van ethanol met phosphatidylcholine. Deze merkers blijven langer aantoonbaar dan alcohol zelf. Een ander voorbeeld is ethylglucuronide, een metaboliet van ethanol. "In de urine kan ethylglucuronide tot meerdere dagen na consumptie gedetecteerd worden, naargelang de gevoeligheid van de gebruikte doseringsmethode", geeft prof. Stove een voorbeeld. "Ethylglucuronide wordt eveneens ingebouwd in het haar. Als je de eerste drie centimeter vanaf de hoofdhuid (bij voorkeur op de kruin) afknipt, kan je aan de hand van de concentratie zeggen of iemand een 'sociale' drinker, een zware drinker of een geheelonthouder is."Het afnemen van een haarlok is echter niet altijd mogelijk (kaalhoofdigheid) of esthetisch wenselijk. Ook de behandeling van haar (kleuren, bleachen) kan een probleem stellen. De PEth-test brengt soelaas: deze kan worden uitgevoerd aan de hand van een eenvoudige vingerprik. Doordat PEth afgeleid is van het membraanfosfolipide phosphatidylcholine, zit deze substantie genesteld in de celmembraan van - onder andere - de rode bloedcellen, en wordt daardoor trager uitgescheiden dan ethanol zelf.Christophe Stove: "We hebben aanwijzingen dat PEth één maand of zelfs twee maanden na de oorzakelijke alcoholconsumptie in het bloed kan worden aangetoond, een beetje afhankelijk van de geconsumeerde hoeveelheid." Wat de sensitiviteit van de test betreft: "We hebben verschillende gevallen geregistreerd van personen die in het kader van zogenaamde herstelonderzoeken na dronkenschap of recidive werden opgevolgd en waarbij de gedoseerde CDT-waarde normaal was, terwijl een PEth werd gemeten van verschillende honderden, of zelfs meer dan 1.000 of 2.000 ng/ml. Bij iemand die slechts nu en dan een glas wijn of bier drinkt verwachten we waarden rond of zelfs onder de 50 ng/ml. Er is dus reden om ons zorgen te maken over de huidige procedure."Er bestaan intussen indicatieve waarden van PEth die aangeven of iemand in de voorbije maand geconsumeerd heeft als een occasionele, een sociale of een zware drinker. "Het categoriseren van de alcoholconsumptie is met de PEth-bepaling dus perfect mogelijk", zegt Christophe Stove. "We zetten nu onderzoek op om na te gaan welke spreiding er tussen individuen bestaat in het elimineren van PEth. Daardoor kunnen we weten welk spectrum van waarden compatibel is met een alcohol-stop ge durende een bepaalde periode, bijvoorbeeld een maand. We hebben dus een grote populatie nodig van personen die normaal gezien drinken, maar op een bepaald ogenblik beslissen om een maand te stoppen. Tournée Minérale is daarvoor een ideale gelegenheid. We hebben een oproep gelanceerd om deelnemers te rekruteren die elk driemaal een druppel bloed zullen prikken: begin februari, in de helft, en op het einde van de maand. Op minder dan vijf dagen tijd tekenden zo'n 800 deelnemers in via www.alcoholmerker.be. Zij krijgen een speciale kit thuis toegestuurd, met instructies voor correcte staalname."Onthouden geblazen...