...

Health Care Without Harm luidt de alarmbel. In een rapport van 46 pagina's wijst de organisatie met de vinger naar de zorgsector omwille van de schadelijke impact op de planeet.Uit de statistieken blijkt dat zorg verantwoordelijk is voor 4,4% van de wereldwijde netto broeikasgasemissies. En de toename van die concentratie van gassen in de atmosfeer is dé oorzaak van de klimaatverandering. Om het duidelijker uit te drukken, gebruikt de NGO een ander beeld. Als de gezondheidszorg een land was, zou het wereldwijd de vijfde grootste bijdrage leveren aan de emissie van gassen. Globaal is de voetafdruk van de gezondheidszorg gelijk aan de uitstoot van broeikasgassen geproduceerd door 514 kolencentrales.De belangrijkste oorzaak daarvan is de bevoorradingsketen in de gezondheidszorg; de productie, het transport, het gebruik van gezondheidszorg en de verbranding van medisch materiaal. In totaal is die keten verantwoordelijk voor 71% van de totale uitstoot van de sector.Op de tweede plaats staat de emissie als gevolg van het functioneren van zorginstellingen en voertuigen, goed voor 17% van de totale uitstoot van de sector. Ten slotte zijn de elektriciteitsbronnen die de sector gebruikt, met name voor verwarming en koeling, goed voor 12% van de emissies. Het energieverbruik lijkt de belangrijkste bron te zijn van broeikasgasemissies. Gassen die dagelijks gebruikt worden bij de anesthesie krijgen ook heel wat kritiek omwille van hun vervuilende eigenschappen.Stikstofmonoxide, isofluraan en desfluraan, die vaak gebruikt worden door anesthesisten, behoren tot de broeikasgassen die bijdragen aan de opwarming van de atmosfeer. Volgens de NGO vertegenwoordigen deze gassen 0,6% van de broeikasgasemissies in de zorgsector.De Verenigde Staten staan op de eerste plaats als het om de emissie van broeikasgassen gaat in de zorg, met 546 miljoen ton CO2 per jaar. Daarna volgt China (342 miljoen ton) en de landen van de Europese Unie (248 miljoen ton). Die landen alleen al zijn verantwoordelijk voor 56% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen in de gezondheidssector.In de Europese Unie is de Belgische gezondheidszorg verantwoordelijk voor 5,5% van de totale uitstoot in ons land. Een percentage dat van België een slechte leerling maakt in vergelijking met het Europese gemiddelde (4,7%). Samen met Bulgarije en Nederland is België een van de drie Europese landen met de hoogste cijfers in de Europese Unie.Wereldwijd correleert Health Care Without Harm de investeringen van een land in de gezondheidszorg met de ecologische impact ervan: hoe meer investeringen in de sector, hoe groter de negatieve impact ervan op de planeet. India heeft de laagste BKG-uitstoot van de gezondheidszorg in de landen die door de NGO werden onderzocht, niet meer dan 1,5%. Een laag percentage dat gedeeltelijk wordt verklaard door een lagere investering in de gezondheidszorg dan de andere landen in de studie.Voor de NGO is een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen door de gezondheidszorg noodzakelijk om de klimaatverandering te beperken. Het is een kwestie van volksgezondheid, zo klinkt het. Vandaag is luchtvervuiling wereldwijd verantwoordelijk voor de vroegtijdige dood van zeven miljoen mensen per jaar. Dat is dubbel zoveel als het aantal sterfgevallen veroorzaakt door malaria, tuberculose en aids samen.En dan hebben we het nog niet over de frequentie van extreme weersomstandigheden, overstromingen, verhoogde ziekteverspreiding, droogte en andere nefaste effecten van de opwarming van de aarde. Dat alles maakt dat steeds meer mensen op zoek gaan naar betere levensomstandigheden in andere delen van de wereld. Volgens schattingen van de NGO zullen 110 miljoen mensen in 2030 in extreme armoede leven als gevolg van klimaatverandering - met alle gezondheidsproblemen van dien.Health Care Without Harm waarschuwt: alle zorgsystemen in de wereld zullen worden beïnvloed door de klimaatverandering. Maar men kan wel stellen dat arme en ontwikkelingslanden kwetsbaarder zullen zijn voor klimaatverandering omdat hun aanpassingsvermogen kleiner is in vergelijking met rijke landen.Om de voetafdruk van de gezondheidssector te verkleinen is er volgens de NGO één sleutelwoord: decarbonisatie. Voor Health Care Without Harm moet de sector koolstofarm zijn in 2050. Via zes aanbevelingen roept de NGO beleidsmakers op om samen te werken aan het bouwen van slimme gezondheidsstructuren door meer gebruik van hernieuwbare energie én onderzoek.