Leefstijl is een van de belangrijkste voorspellers van gezondheid, toont onderzoek telkens opnieuw aan. De meest recente waarschuwing volgde in april: wereldwijd vallen jaarlijks 11 miljoen 'diet related deaths'. Voor België betekent dit 105 tot 142 doden per 100.000 inwoners. Ongezonde voeding is de stille moordenaar die mensen te lang veronachtzamen. Tot het te laat is. Misschien omdat de gevolgen van te weinig volkorenproducten, groenten en fruit en te veel zout, gesuikerde dranken en bewerkt vlees zich niet onmiddellijk laten voelen - wie kijkt er vandaag al twee of drie decennia vooruit?

Ook beweging is levensnoodzakelijk. 'Rust roest', zegt de volksmond, en dat klopt. Hoewel mensen wel minder willen stilzitten en meer bewegen, draait de praktijk ook hier vaak anders uit.

Bewegen Op Verwijzing toont de weg

Patiënten die jarenlang ongezond leven, belanden in een curatieve logica. Zoiets kost de overheid handenvol geld. Acht van de tien meest gebruikte medicijnen, zijn vandaag medicijnen tegen leefstijlziekten, zonder garanties op volledig herstel. Meer inzetten op preventie kan dit hardnekkige patroon doorbreken.

Als (huis)arts staat u ongetwijfeld voor accurate diagnosestelling, gepaste medicatie, advies en doorverwijzing naar een collega-specialist als dat nodig is. U stelt alles in het werk om mensen te genezen. Maar wat als u zou kunnen vermijden dat een aanzienlijk deel van uw patiënten überhaupt ziek wordt? Natuurlijk is het bijna ondoenbaar om in het korte tijdsbestek van uw consultaties consequent zélf het eet- en beweeggedrag van patiënten te bevragen, monitoren en bijsturen. En toch is leefstijl levensbelangrijk. Hoe integreren we die in de eerstelijnszorg?

Om ongezond gedrag van mensen duurzaam bij te sturen is er uiteraard veel meer nodig dan louter bewustmaking

Het overheidsgesteunde project Bewegen Op Verwijzing illustreert hoe dat kan. Met Bewegen Op Verwijzing zetten huisartsen hun patiënten op weg naar een actievere leefstijl. Niet door zelf leefstijladvies te geven, wel via een verwijsbrief die mensen doorstuurt naar een professionele Bewegen Op Verwijzing-coach. Mensen die een gezondheidsrisico lopen als gevolg van onvoldoende lichaamsbeweging of sedentair gedrag, komen in aanmerking voor zo'n verwijzing.

Preventie opwaarderen

In principe kan de huisarts ook doorverwijzen naar diëtisten of andere paramedici, zoals tabakologen of eerstelijnspsychologen. De overheid voorziet terugbetaling van bepaalde consulten, maar ook hier hoofdzakelijk vanuit een curatieve logica. Zo betaalt de overheid zorgtrajecten terug rond diabetes type 1 en 2. Die starten echter meestal pas op als er effectief sprake is van diabetes. Of als mensen zich in het stadium net ervoor bevinden. Dat is absoluut geen verwijt aan de huisarts. De voorwaarden om zo'n behandeling te kunnen opstarten, sturen nu eenmaal in die richting.

Via de mutualiteiten zijn er wel preventieve consulten bij de diëtist mogelijk. Hier wisselen de mogelijkheden echter sterk van mutualiteit tot mutualiteit.

Belga Image
© Belga Image

Voeg daaraan toe dat tarieven en voorwaarden van terugbetaling geregeld veranderen, en je beseft dat zowel artsen als patiënten moeite ondervinden om het bos door de bomen te zien.

Gelukkig zijn er ook enkele positieve tekenen merkbaar: binnenkort betaalt de overheid consultaties terug voor jongeren die lijden aan overgewicht. Naar preventie van verschillende niet overdraagbare ziekten, is dat een stap vooruit. Daarnaast rukt het concept leefstijlcoaching op in Vlaanderen. Nog niet echt op het terrein, stilaan wel in de geesten.

Spilfiguur

Als we onze gezondheid(zorg) ernstig nemen en betaalbaar willen houden, kunnen we niet langer om preventie heen. De huisarts speelt hierin een cruciale rol. In een multidisciplinair netwerk is hij de perfecte spilfiguur; de persoon die het overzicht behoudt. Vanuit die rol kan hij patiënten doorverwijzen naar (para)medici op het héle zorgcontinuüm. Zoiets veronderstelt natuurlijk een overheid die méér inzet op terugbetaalde leefstijltrajecten.

En, even cruciaal: duidelijkheid over welke doorverwijzingen voor welke patiënten mogelijk zijn. Op dat laatste vlak leven we voorlopig in een typisch Belgisch labyrint van wisselende voorwaarden, terugbetalingstarieven en uitzonderingen.

Zullen we samenwerken rond die gezonde leefstijl? Toon onze tips via de schermen in de wachtkamer of verwijs naar onze website

Om moedeloos van te worden? Binnen de huidige ruimte en tijd die u als huisarts heeft, reikt het Vlaams Instituut Gezond Leven u de hand. We ontwikkelden enkele eenvoudige, kant- en klare tips die mensen op weg zetten naar een gezondere leefstijl. Die goten we in twee leuke filmpjes. Op onze website vind je 10 tips rond gezonde voeding en 8 tips rond minder lang stilzitten en meer beweging.

De tips vertellen je wat je best eet en hoeveel je best beweegt, en hoe je dat concreet kan aanpakken. Zullen we samenwerken rond die gezonde leefstijl? Toon onze tips via de schermen in de wachtkamer of verwijs naar onze website: www.gezondleven.be. Om ongezond gedrag van mensen duurzaam bij te sturen is er uiteraard veel meer nodig dan louter bewustmaking. Trajecten op maat waarin mensen persoonlijk benaderd en gecoacht worden zijn minstens even belangrijk. Maar de tips en filmpjes kunnen een goede eerste stap zijn.

Cijfers tonen aan dat mensen die eerste stap ook echt willen zetten. 3 op 4 Vlamingen geeft aan meer te willen bewegen of wil minder lang stilzitten. 2 op 3 wil graag gezonder of minder eten. Dat blijkt uit een bevraging die het Vlaams Intituut Gezond Leven vorig jaar uitvoerde bij 500 Vlamingen.

Leefstijl is een van de belangrijkste voorspellers van gezondheid, toont onderzoek telkens opnieuw aan. De meest recente waarschuwing volgde in april: wereldwijd vallen jaarlijks 11 miljoen 'diet related deaths'. Voor België betekent dit 105 tot 142 doden per 100.000 inwoners. Ongezonde voeding is de stille moordenaar die mensen te lang veronachtzamen. Tot het te laat is. Misschien omdat de gevolgen van te weinig volkorenproducten, groenten en fruit en te veel zout, gesuikerde dranken en bewerkt vlees zich niet onmiddellijk laten voelen - wie kijkt er vandaag al twee of drie decennia vooruit?Ook beweging is levensnoodzakelijk. 'Rust roest', zegt de volksmond, en dat klopt. Hoewel mensen wel minder willen stilzitten en meer bewegen, draait de praktijk ook hier vaak anders uit.Bewegen Op Verwijzing toont de wegPatiënten die jarenlang ongezond leven, belanden in een curatieve logica. Zoiets kost de overheid handenvol geld. Acht van de tien meest gebruikte medicijnen, zijn vandaag medicijnen tegen leefstijlziekten, zonder garanties op volledig herstel. Meer inzetten op preventie kan dit hardnekkige patroon doorbreken. Als (huis)arts staat u ongetwijfeld voor accurate diagnosestelling, gepaste medicatie, advies en doorverwijzing naar een collega-specialist als dat nodig is. U stelt alles in het werk om mensen te genezen. Maar wat als u zou kunnen vermijden dat een aanzienlijk deel van uw patiënten überhaupt ziek wordt? Natuurlijk is het bijna ondoenbaar om in het korte tijdsbestek van uw consultaties consequent zélf het eet- en beweeggedrag van patiënten te bevragen, monitoren en bijsturen. En toch is leefstijl levensbelangrijk. Hoe integreren we die in de eerstelijnszorg?Het overheidsgesteunde project Bewegen Op Verwijzing illustreert hoe dat kan. Met Bewegen Op Verwijzing zetten huisartsen hun patiënten op weg naar een actievere leefstijl. Niet door zelf leefstijladvies te geven, wel via een verwijsbrief die mensen doorstuurt naar een professionele Bewegen Op Verwijzing-coach. Mensen die een gezondheidsrisico lopen als gevolg van onvoldoende lichaamsbeweging of sedentair gedrag, komen in aanmerking voor zo'n verwijzing. Preventie opwaarderenIn principe kan de huisarts ook doorverwijzen naar diëtisten of andere paramedici, zoals tabakologen of eerstelijnspsychologen. De overheid voorziet terugbetaling van bepaalde consulten, maar ook hier hoofdzakelijk vanuit een curatieve logica. Zo betaalt de overheid zorgtrajecten terug rond diabetes type 1 en 2. Die starten echter meestal pas op als er effectief sprake is van diabetes. Of als mensen zich in het stadium net ervoor bevinden. Dat is absoluut geen verwijt aan de huisarts. De voorwaarden om zo'n behandeling te kunnen opstarten, sturen nu eenmaal in die richting. Via de mutualiteiten zijn er wel preventieve consulten bij de diëtist mogelijk. Hier wisselen de mogelijkheden echter sterk van mutualiteit tot mutualiteit. Voeg daaraan toe dat tarieven en voorwaarden van terugbetaling geregeld veranderen, en je beseft dat zowel artsen als patiënten moeite ondervinden om het bos door de bomen te zien. Gelukkig zijn er ook enkele positieve tekenen merkbaar: binnenkort betaalt de overheid consultaties terug voor jongeren die lijden aan overgewicht. Naar preventie van verschillende niet overdraagbare ziekten, is dat een stap vooruit. Daarnaast rukt het concept leefstijlcoaching op in Vlaanderen. Nog niet echt op het terrein, stilaan wel in de geesten. Spilfiguur Als we onze gezondheid(zorg) ernstig nemen en betaalbaar willen houden, kunnen we niet langer om preventie heen. De huisarts speelt hierin een cruciale rol. In een multidisciplinair netwerk is hij de perfecte spilfiguur; de persoon die het overzicht behoudt. Vanuit die rol kan hij patiënten doorverwijzen naar (para)medici op het héle zorgcontinuüm. Zoiets veronderstelt natuurlijk een overheid die méér inzet op terugbetaalde leefstijltrajecten. En, even cruciaal: duidelijkheid over welke doorverwijzingen voor welke patiënten mogelijk zijn. Op dat laatste vlak leven we voorlopig in een typisch Belgisch labyrint van wisselende voorwaarden, terugbetalingstarieven en uitzonderingen.Om moedeloos van te worden? Binnen de huidige ruimte en tijd die u als huisarts heeft, reikt het Vlaams Instituut Gezond Leven u de hand. We ontwikkelden enkele eenvoudige, kant- en klare tips die mensen op weg zetten naar een gezondere leefstijl. Die goten we in twee leuke filmpjes. Op onze website vind je 10 tips rond gezonde voeding en 8 tips rond minder lang stilzitten en meer beweging. De tips vertellen je wat je best eet en hoeveel je best beweegt, en hoe je dat concreet kan aanpakken. Zullen we samenwerken rond die gezonde leefstijl? Toon onze tips via de schermen in de wachtkamer of verwijs naar onze website: www.gezondleven.be. Om ongezond gedrag van mensen duurzaam bij te sturen is er uiteraard veel meer nodig dan louter bewustmaking. Trajecten op maat waarin mensen persoonlijk benaderd en gecoacht worden zijn minstens even belangrijk. Maar de tips en filmpjes kunnen een goede eerste stap zijn.Cijfers tonen aan dat mensen die eerste stap ook echt willen zetten. 3 op 4 Vlamingen geeft aan meer te willen bewegen of wil minder lang stilzitten. 2 op 3 wil graag gezonder of minder eten. Dat blijkt uit een bevraging die het Vlaams Intituut Gezond Leven vorig jaar uitvoerde bij 500 Vlamingen.